2018, năm cháy rừng nặng nề nhất tại California

Hơn 1,200 lính cứu hỏa vào Thứ Sáu tuần trước đã cố gắng kiềm chế không cho ngọn lửa lan tới các khu nhà gần hồ Elsinore do vụ hỏa hoạn Holy Fire, một trong 4 vụ hỏa hoạn lớn vào bậc nhất lịch sử trong số gần 20 đám cháy rừng hoang xảy ra từ hồi cuối Tháng Bảy tại California.

06:30 15/08/2018

Bốn vụ hỏa hoạn lớn vào bậc nhất lịch sử tại California lần lượt là:

1. Ferguson Fire ở khu vực công viên Yosemite bắt đầu cháy ngày 13 Tháng Bảy, thiêu rụi 95,500 mẫu và qua 29 ngày đã kiểm soát được 80%. Tổng cộng 1,532 nhân viên, 104 xe cứu hỏa, 14 xe bồn nước 14 trực thăng để trấn áp lửa. Hai người chết, 15 bị thương và 10 căn nhà bị tàn phá. Một số đường trong công viên Yosemite và Giant Sequoias đã phải đóng cửa trong mùa du lịch và hy vọng có thể mở lại tuần sau từ Thứ Ba, 13 Tháng Tám.

2. Carr Fire ở Shasta County và Trinity County cực Bắc California, cháy từ ngày 23 Tháng Bảy trên diện tích 181,500 mẫu (284 square mile hay 735 km2). Tổng cộng 4,700 nhân viên và 352 xe cứu hỏa, 16 trực thăng, 152 xe bồn nước được điều động tới.  Tổn thất: 1,500 nhà bao gồm tư gia, cơ sở thương mại và các kiến trúc khác, 9 người gồm cả 2 lính cứu hỏa thiệt mạng. Đến nay đã kiểm soát được 51%, lửa hãy còn tiếp tục cháy ở những khe núi sâu nhờ gió mạnh.

3. Mendocino Complex Fire bắt đầu cháy hôm 27 Tháng Bảy gần thành phố Upper Lake cách San Francisco khoảng 100 dặm về phía Bắc. Sau nửa tháng đám cháy này đã lan rộng trong một diện tích 288,000 mẫu (450 square mile hay 1,165  km2) nghĩa là tương đương thành phố Los Angeles.

Mendocino Complex là hai đám cháy – Ranch Fire và River Fire – phát khởi gần như đồng thời ở cách nhau khoảng 15 dặm nên được coi như một, theo cách đối phó quen thuộc của cơ quan cứu hỏa. Đây là đám cháy rộng lớn nhất trong lịch sử California, vượt kỷ lục của trận hỏa hoạn hồi Tháng Mười Hai năm ngoái tại Ventura County.

Khu vực cháy là vùng cây cối rậm rạp và địa thế hiểm trở nên rất khó đối phó ngọn lửa nhưng ít dân cư nên tổn hại không nặng lắm, chỉ hơn 200 nhà bị cháy. Khoảng 3,900 lính cứu hỏa trong đó có một toán  40 tình nguyện từ New Zealand cùng với 356 xe chữa lửa, 83 xe nước, 20 trực thăng tham gia chữa cháy, cho đến nay đã kiểm soát được 53%. Tuy nhiên, Sở Cứu Hỏa California dự đoán tới Tháng Chín mới có thể dập tắt hoàn toàn trận hỏa hoạn này.

4. Holy Fire khởi phát ngày 6 Tháng Tám từ Holy Jim Canyon, cháy ở Cleveland National Forest khu vực nhiều sườn dốc cao, nhân viên cứu hỏa  không đi tới  gần để ngăn chặn được, khiến cho ngọn lửa lan rộng nhanh trong thời tiết nóng 91-97 đô F, ẩm độ tương đối chỉ 30%-40% và gió mạnh tới 25 mph.

Đến cuối tuần đám cháy lan rộng trên 18,000 mẫu đất và chỉ mới kiểm soát được 5%, hy vọng tới Thứ Tư tuần sau mới kiểm soát hoàn toàn được trận hỏa hoạn này. Hơn 7,500 nhà và 21,000 dân được lệnh di tản, sơ khởi đã có 12 căn nhà bị thiêu rụi. Nằm cách 40 dặm về phía Tây, bầu trời Little Saigon xám xịt vì khói hôm 9 Tháng Tám và tro bụi rơi trên các mui xe.

Năm 2018 được xem là một năm tệ hại nhất về nạn cháy rừng tại tiểu bang California. Cháy rừng cũng xảy ra sớm hơn thời gian bình thường hàng năm vào Tháng Mười-Mười Một, một phần vì đợt nóng kéo dài đầu mùa Hạ này ở nhiều nơi trên Bắc Bán Cầu. Người ta lo ngại rằng thời tiết nóng lạnh bất thường ấy là dấu hiệu của sự biến đổi khí hậu Trái Đất, vấn đề mà hãy còn một số người không tin tưởng theo luận cứ khoa học.

Những trận cháy rừng xảy ra kéo dài trên khắp tiểu bang làm cho lực lượng 14,000 nhân viên và các phương tiện cứu hỏa phải trải rộng để liên tục đối phó. Một số nhân sự khác được tăng phái từ các tiểu bang và nước ngoài. Chỉ trong vòng hơn một tháng, California đã chi hết hơn 1/4 ngân sách toàn năm dùng cho công tác khẩn cấp về hỏa hoạn.

Cal Fire, cơ quan cứu hỏa của tiểu bang California có 50 máy bay trực thăng và cánh thẳng nhưng hầu hết thiếu trang bị từ thời chiến tranh Việt Nam để hoạt động về đêm, do đó giảm hiệu lực. Cal Fire hiện sử dụng 13 chiếc UH-1H, loại trực thăng có từ thời chiến tranh Việt Nam, và được Vệ Binh Quốc Gia California tăng cường khi cần với trực thăng CH-47 Chinook có thể thả 3,000 gallons nước hay hóa chất làm chậm cháy. Những máy bay này chỉ bay ban ngày.

Sở Cứu Hỏa Los Angeles County và các county miền Nam khác đã có một số trực thăng Black Hawk có thể bay đêm để thả nước và hóa chất nhưng ở miền Bắc các máy bay này chỉ hoạt động ban ngày cho đến hoàng hôn. Trong những năm tới, Cal Fire sẽ thêm hàng chục trực thăng Black Hawk có trang bị kính nhìn trong tối để bay đêm.

Ngăn chặn lửa vào ban đêm có hiệu quả hơn vào lúc ngọn lửa cháy kém dữ dội nhờ thời tiết, do đó người ta đã nghĩ đến dùng các phi vụ ban đêm. Tuy nhiên dùng máy bay cánh thẳng là khả năng còn cần nghiên cứu về nhiều vấn đề an toàn.

Máy bay LM-10OJ FireHerc, một biến thể của C-130 Hercule do Lockheed Martin chế tạo đã có đủ phương tiện cần thiết để hoạt động ban đêm, tuy vậy bay đêm ở cao độ thấp trong vùng núi đòi hỏi phải thực hiện với rất nhiều điều kiện an toàn cho phi hành đoàn cũng như dân chúng dưới đất.

Hy vọng với kỹ thuật cải tiến về chống cháy từ trên không, nạn cháy rừng tại California trong tương lai sẽ có thể giảm tai hại so với hiện nay.