Ai là người đầu tiên điều khiển chiếc máy bay có thể bay nhanh hơn tốc độ âm thanh?

Người đầu tiên điều khiển chiếc máy bay có thể bay nhanh hơn tốc độ âm thanh là phi công Chuck Yeager người Mỹ.

13:27 28/06/2024

Di chuyển với tốc độ siêu thanh ở thời điểm hiện tại có vẻ không phải là vấn đề gì quá to tát, nhưng trước năm 1947, đó là một kỳ tích không thể đạt được.

Lần đầu tiên con người trên Trái Đất nghe thấy tiếng nổ của chuyến bay siêu thanh tạo ra là vào ngày 14 tháng 10 năm 1947. Nó được tạo ra bởi chiếc máy bay thử nghiệm Bell X-1 do phi công 24 tuổi người Mỹ, Chuck Yeager điều khiển, người đã trở thành phi công đầu tiên chính thức phá vỡ kỷ lục về rào cản âm thanh.

Chuck Yeager sinh ngày 13 tháng 2 năm 1923 tại Myra, Tây Virginia và lớn lên ở ngôi làng Hamlin gần đó. Sau khi tốt nghiệp trung học năm 1941, ông đã gia nhập vào Lực lượng Không quân Lục quân Hoa Kỳ (USAAF) với tư cách binh nhì.

Trong thời gian đầu nhập ngũ, Yeager đã bị từ chối huấn luyện bay do tuổi tác và trình độ học vấn hạn chế nên ông đã trở thành thợ cơ khí máy bay tại Căn cứ Không quân George ở Victorville, California. Chưa đầy ba tháng sau khi ông nhập ngũ, Mỹ tham gia vào Thế chiến thứ hai. Điều này khiến USAAF đột ngột thay đổi tiêu chuẩn tuyển dụng, vì vậy Yeager lúc này có thể đáp ứng tất cả các tiêu chí mới nên ông đã được nhận vào huấn luyện bay.

Ngay từ khi bắt đầu tập luyện, Yeager đã bộc lộ tài năng thiên bẩm với vai trò là một phi công. Ông ta có thị lực sắc bén khác thường - được đánh giá 20/10 và từng bắn hạ được một con nai cách xa 550 mét. Yeager tốt nghiệp huấn luyện bay ngày 10 tháng 3 năm 1943 và được thăng chức thành sĩ quan bay. Ban đầu, Yeager được bổ nhiệm vào Nhóm máy bay chiến đấu thứ 357 tại Tonopah, Nevada. Ở đó, ông đã lái chiếc Bell P-39 Airacobras trong khi huấn luyện làm phi công chiến đấu. 

Sau khi hoàn thành khóa đào tạo, Yeager được cử đến Vương quốc Anh vào ngày 23 tháng 11 năm 1943. Ông đóng quân tại RAF Leiston và đạt được những thành tích nhất định, nhưng trong nhiệm vụ thứ tám vào ngày 5 tháng 3 năm 1944, máy bay của ông đã bị bắn rơi trên bầu trời nước Pháp. 

Ở Pháp, ông được nhóm du kích nông thôn (Maquis) của các chiến binh Kháng chiến Pháp và Bỉ giúp đỡ. Khi ở cùng họ, Yeager đã dạy nhóm du kích này chế tạo bom. Đổi lại, họ đã giúp Yeager trốn sang Tây Ban Nha bằng cách vượt qua Pyrenees. Khi băng qua dãy Pyrenees, Yeager đã gặp “Pat” Patterson, hoa tiêu B-24 lúc này cũng đang trong quá trình chạy trốn - Patterson bị thương nặng vì bị vào đầu gối. Yeager đã giúp anh ta bằng cách cắt bỏ chiếc chân bị thương và băng bó lại cho anh ta bằng một chiếc áo sơ mi dự phòng. Sau đó Yeager đã được trao tặng Huy chương Ngôi sao Đồng vì đã giúp đỡ Patterson.

Ngay sau khi trở về Mỹ, Yeager muốn tiếp tục thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu, nhưng yêu cầu của ông bị từ chối. Vì vậy, Yeager cùng với Trung úy Fred Glover (một người cũng đang trong tình cảnh tương tự), đã trực tiếp khiếu nại lên Tư lệnh Đồng minh Tối cao - Tướng Dwight D. Eisenhower. Cuối cùng, nỗ lực của họ đã có kết quả và Yeager được phép thực hiện các nhiệm vụ chiến đấu một lần nữa.

Sau khi được quay trở lại nhiệm vụ chiến đấu, Yeager đã thể hiện kỹ năng bay và khả năng lãnh đạo chiến đấu xuất sắc. Ông là phi công đầu tiên trong nhóm của mình trở thành “át chủ bài trong một ngày” - thuật ngữ dùng để chỉ một phi công đã bắn hạ năm máy bay địch trở lên trong một ngày. 

Đến cuối Thế chiến thứ hai, ông đã bắn rơi 13 máy bay Đức và thực hiện tổng cộng 64 nhiệm vụ chiến đấu. 

Sau khi trở về Hoa Kỳ, Yeager kết hôn với Glennis Dickhouse vào ngày 26 tháng 2 năm 1945. Khi chiến tranh kết thúc, Yeager tốt nghiệp Trường Hiệu suất Bay Chỉ huy Không quân, trở thành phi công thử nghiệm và huấn luyện viên bay tại Sân bay Quân đội Muroc. Tại đây, ông được chọn để bay thử một chiếc máy bay thử nghiệm bí mật do Công ty Máy bay Bell chế tạo - Bell X-1 (được chế tạo để kiểm tra khả năng của phi công và máy bay trước những áp lực khí động học nghiêm trọng khi bay siêu thanh). Yeager sau đó đã đặt tên cho chiếc máy bay này là “Glamourous Glennis” theo tên vợ mình.

Hai ngày trước ngày dự kiến thực hiện chuyến bay thử nghiệm này, Yeager bị ngã ngựa và gãy hai xương sườn. Lo lắng rằng nếu vết thương được báo cáo thì ông sẽ không đủ điều kiện tham gia nhiệm vụ, nên ông chỉ tiết lộ điều đó với vợ mình và một người bạn cũng là phi công dự án, Jack Ridley. 

Sau đó, ông đến gặp một bác sĩ dân sự địa phương để sơ cứu tạm thời. Vào ngày bay, Yeager bị vết thương làm đau đến mức không thể tự mình đóng kín cửa sập của máy bay. Để giúp Yeager, Ridley đã chế tạo một thiết bị sử dụng phần cuối của cán chổi có thể giúp ông có thể tự mình đóng kín cửa sập. 

Vào ngày 14 tháng 10 năm 1947 Yeager đã lập kỷ lục thế giới bằng cách phá vỡ rào cản âm thanh khi điều khiển chiếc Bell X-1 qua hồ Rogers Dry ở sa mạc Mojave. Vì đây là một cuộc thử nghiệm bí mật nên sự thành công của sứ mệnh này không được công bố ngay lập tức với công chúng. Thay vào đó, nó được công bố vào tháng 6 năm 1948 và Yeager đã được trao Cúp Mackay và Cúp Collier. Năm 1954, ông được vinh danh và nhận Cúp Quốc tế Harmon. Chiếc máy bay do Yeager điều khiển hiện đang được trưng bày vĩnh viễn tại Bảo tàng Hàng không và Vũ trụ Quốc gia của Viện Smithsonian.

Phá vỡ rào cản âm thanh không phải là kỷ lục duy nhất do Chuck Yeager lập. Trên thực tế, ông đã phá nhiều kỷ lục về tốc độ và độ cao khác. Yeager là một trong những phi công Mỹ đầu tiên lái MiG-15. Năm 1953, khi phi công dân sự Jackie Cochran trở thành người phụ nữ đầu tiên phá vỡ rào cản âm thanh, thì Yeager lại là phi công của chiếc máy bay đuổi theo Jackie Cochran - chiếc máy bay này có nhiệm vụ quan sát Jackie Cochran theo thời gian thực cũng như chụp ảnh và quay video.

Vào ngày 20 tháng 11 năm 1953, Scott Crossfield đã lái chiếc D-558-II Skyrocket và trở thành người đầu tiên đạt tốc độ gấp đôi tốc độ âm thanh. Để phá kỷ lục của Crossfield, Yeager đã hợp tác với bạn của mình, Jack Ridley. Vào ngày 12 tháng 12 năm 1953, Yeager lập kỷ lục mới ở tốc độ Mach 2,44 đúng vào thời gian tổ chức lễ kỷ niệm mà Crossfield được mệnh danh là “người đàn ông nhanh nhất còn sống”.

Những nỗ lực lập kỷ lục của Chuck Yeager kết thúc vào năm 1963 sau một tai nạn trong chuyến bay thử nghiệm. Trong chuyến bay thử nghiệm này, Yeager đang lái chiếc Lockheed NF-104A (USAF 56-0762) và nó đã bị rơi. Vào thời điểm đó, ông là chỉ huy của Trường Phi công Nghiên cứu Hàng không Vũ trụ của USAF. Năm 1969, ông được thăng cấp thiếu tướng. Năm 1973, ông trở thành phi công đầu tiên và trẻ nhất được vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng Hàng không Quốc gia Hoa Kỳ. Sau 33 năm phục vụ tại ngũ, Yeager nghỉ hưu vào ngày 1 tháng 3 năm 1975. Năm 1976, Yeager được trao tặng Huân chương Bạc của Quốc hội và nó đã được Tổng thống Gerald Ford trao tặng cho ông. Sau đó, ông được Tổng thống Ronald Reagan trao tặng Huân chương Tự do của Tổng thống.

Ngay cả sau khi nghỉ hưu, Chuck Yeager vẫn thỉnh thoảng bay cho USAF và NASA. Vào ngày 14 tháng 10 năm 1997, nhân kỷ niệm 50 năm chuyến bay lịch sử vượt qua Mach 1, Chuck Yeager đã thực hiện chuyến bay cuối cùng với tư cách là cố vấn quân sự và một lần nữa phá vỡ rào cản âm thanh.