Ba câu hỏi lớn trong 5 ngày cuối nhiệm kỳ Trump?

Phá vỡ các truyền thống dường như là điều “bất biến” trong suốt bốn năm ông Trump làm tổng thống Mỹ. Những ngày cuối nhiệm kỳ cũng không phải ngoại lệ.

00:00 17/01/2021

Chuyển giao chính quyền ở Mỹ thường là quá trình được lên kế hoạch tỉ mỉ. Nhưng lần này, những ngày kết buồn với nhiều sự hỗn loạn của nhiệm kỳ Trump khiến quá trình chuyển giao trở nên khó đoán và ẩn chứa nhiều bất ngờ, theo hãng tin AP.

Liệu ông Trump có nói chuyện với ông Biden?

Ông Trump tuyên bố sẽ không dự lễ nhậm chức của người kế nhiệm, phá bỏ truyền thống trong hơn một thế kỷ. Nhưng dù không dự lễ, vẫn có những cử chỉ mà ông có thể làm để không quá “lạnh nhạt” với ông Biden, để người ủng hộ mình chấp nhận tổng thống mới. Câu hỏi duy nhất là ông Trump sẵn lòng thực hiện hay không?

Ông Trump vẫn chưa gọi cuộc điện “thừa nhận thất bại” hoặc mời ông Biden đến Nhà Trắng sau bầu cử. Trên thực tế, ông chưa nói chuyện với ông Biden kể từ cuộc tranh luận gay gắt hồi tháng 10/2020.

Nhưng tuần trước, Nhà Trắng mời ông Biden tới ở qua đêm 19/1 tại Blair House - nhà khách của tổng thống Mỹ, nằm ngay gần Nhà Trắng.

Các quan chức không cho rằng ông Trump sẽ mời ông Biden tới Nhà Trắng uống trà trước lễ nhậm chức theo thông lệ.

Họ tự hỏi liệu ông Trump có viết thiệp cho người kế nhiệm và để tại Phòng Bầu dục hay không, và nếu có thì ông sẽ viết gì.

Dấu hỏi tiếp theo là khi nào ông Trump sẽ rời thủ đô. Theo thông lệ, tổng thống mãn nhiệm sẽ dự lễ nhậm chức, rồi được một chiếc Air Force One đưa về địa điểm mà ông chọn, ở bất cứ đâu tại Mỹ.

Nhưng vì ông Trump sẽ không dự lễ nhậm chức, các quan chức Nhà Trắng cho biết ông chưa quyết định khi nào sẽ rời Nhà Trắng để về Palm Beach, Florida.

Phương án đang được cân nhắc nhiều nhất là ông Trump sẽ rời Washington vào sáng 20/1, theo AP.

Hồi tháng trước, người dân xung quanh khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago của ông Trump ở Palm Beach gửi đơn lên chính quyền đề nghị ngăn việc ông Trump chuyển về ở đây sau khi mãn nhiệm.

Họ nhắc lại một thỏa thuận từ năm 1993, chỉ cho phép chuyển dinh thự cá nhân thành khu nghỉ dưỡng, nếu luật sư của ông Trump hứa ông sẽ không sống ở đây.

Chính quyền Palm Beach cho biết sẽ cân nhắc đơn kiến nghị trên nếu ông Trump thực sự chuyển về sống lâu dài ở Mar-a-Lago.

Liệu có diễn văn hay họp báo chia tay?

Cuối tháng 12/2020, Tổng thống Trump ân xá cho hàng loạt cựu cố vấn và đồng minh, bao gồm cựu cố vấn an ninh quốc gia Michael Flynn, cựu giám đốc tranh cử Paul Manafort và cha của con rể Jared Kushner.

Ông Trump vẫn đang cân nhắc đợt ân xá tiếp theo. Ông cũng cân nhắc ân xá chính mình và các thành viên trong gia đình.Tuy nhiên, việc ân xá cho bản thân vẫn là vấn đề pháp lý tranh cãi.

Trước khi mãn nhiệm, các tổng thống thường có hàng loạt sự kiện nhìn lại, ca tụng cho thành tích của mình, như thể đang lập luận trước các sử gia - những người sẽ đánh giá tổng thể nhiệm kỳ tổng thống.

Nhưng ông Trump không có hoạt động nào để ca ngợi bốn năm nhiệm kỳ, ngoại trừ chuyến đi tới Texas thăm tường biên giới ngày 12/1.

Các cố vấn nói ông Trump hiện không có kế hoạch phát biểu chia tay hoặc trả lời báo chí lần cuối. Ông cũng không có sự kiện nào trên lịch làm việc công khai.

Ông sẽ nói gì về các sự vụ trong ngày 20/1?

Cục Điều tra Liên bang (FBI) cảnh báo nguy cơ biểu tình bạo loạn, thậm chí có vũ trang, ở cả 50 bang và thủ đô Washington, D.C. trước thềm ngày nhậm chức.

Sau khi bị luận tội lần hai vì kích động bạo loạn ở Điện Capitol tuần trước, ông Trump đã xuất hiện trong video, đọc diễn văn chuẩn bị sẵn để lên án các hành vi bạo lực.

Giữal lúc căng thẳng đang cao độ ở Washington và cả nước, các phát ngôn của ông Trump trong những giờ cuối sẽ càng bị soi xét nhiều hơn, nhất là nếu ông có bất cứ dấu hiệu nào kích động biểu tình.

Dấu hỏi lớn hơn cả là ông Trump sẽ làm gì sau khi rời Washington.

Ông chưa lập ra văn phòng của mình và chưa chọn địa điểm đặt thư viện tổng thống. Ông cũng bỏ ngỏ khả năng tranh cử lại vào năm 2024. Nhưng Thượng viện có thể dập tắt khả năng đó bằng việc bỏ phiếu kết án ông, sau khi Hạ viện vừa chính thức luận tội hồi đầu tuần.

Nếu bị kết án, ông Trump có thể bị cấm tranh cử các chức vụ liên bang trong tương lai.

Chưa rõ ông Trump sẽ còn tham gia vào chính trị Mỹ tới mức độ nào, nhất là trong những ngày bận rộn đầu của nhiệm kỳ Biden.

Ông Biden vừa đề xuất gói cứu trợ 1.900 tỷ USD để đối phó với Covid-19 và hệ lụy kinh tế.

Nhưng những ngày đầu nhiệm kỳ của ông Biden có thể trở nên phức tạp khi Thượng viện sẽ vừa phải thông qua gói cứu trợ, phê chuẩn các đề cử của ông Biden, đồng thời dành thời gian cho các thủ tục xét xử ông Trump sau khi Hạ viện luận tội.