Biến đổi khí hậu và ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng đến sức khoẻ như thế nào

Quyết định của Tổng thống Donald Trump khi rút khỏi thoả thuận khí hậu mang tính bước ngoặt của Paris có thể có những hậu quả rất lớn đối với khí hậu và phát thải nhiên liệu hoá thạch trong tương lai.

02:00 05/06/2017

Trong khi thay đổi khí hậu và ô nhiễm thường được thảo luận như những tác hại cho môi trường, chúng cũng có thể ảnh hưởng lớn đến sức khoẻ cộng đồng.

Theo thỏa thuận Paris, Hoa Kỳ cho biết sẽ cắt giảm lượng khí thải carbon từ 26-28% so với mức năm 2005 vào năm 2025 và các bên đồng ý giữ nhiệt độ toàn cầu không quá 2 ° C so với nhiệt độ vào cuối những năm 1800.

Jeffrey Shaman, giám đốc Chương trình Khí hậu và Sức khoẻ tại Trường Y tế Công cộng Mailman, chỉ ra rằng khí hậu thay đổi có thể là những thay đổi cơ bản đối với sức khoẻ con người.

Việc mua và sử dụng nhiên liệu hoá thạch "đã dẫn tới sự gián đoạn của hệ thống khí hậu mà chúng ta phải dựa vào", Shaman cho biết nền văn minh đã phát triển trong thời kỳ ổn định khí hậu 11.000 năm. "Sự gián đoạn đó là một sự căng thẳng cơ bản đối với hệ thống của chúng tôi."

Nếu không có sự ổn định khí hậu đó, Shaman và các nhân viên y tế công cộng khác đã phát hiện ra rằng có nhiều rủi ro đối với sức khoẻ cộng đồng từ nhiều yếu tố bao gồm thời tiết khắc nghiệt, lây lan côn trùng và ô nhiễm không khí.

Tổ chức Y tế Thế giới báo cáo rằng việc tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm không khí làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch như đột qụy, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và ung thư phổi. Họ ước tính có khoảng 3 triệu người chết mỗi năm liên quan đến việc tiếp xúc với ô nhiễm không khí ngoài trời.

Tiến sĩ Flavia Bustreo, Trợ lý Tổng giám đốc Tổ chức Y tế Thế giới cho biết: "Ô nhiễm không khí tiếp tục ảnh hưởng đến sức khoẻ của những nhóm người dễ bị tổn thương nhất - phụ nữ, trẻ em và người cao tuổi. Để mọi người khỏe mạnh, họ phải thở bằng không khí sạch từ hơi thở đầu tiên đến lần cuối cùng."

Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ báo cáo rằng ô nhiễm không khí được cho là có tác động làm tăng nguy cơ các vấn đề về tim mạch. Theo Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, các hạt ô nhiễm do quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch có thể nhỏ đến mức chúng có thể dễ dàng xâm nhập vào cơ thể và gây kích thích phổi và các mạch máu chủ chốt ở gần tim và phổi.

Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ cho biết, trong một số trường hợp, những người có bệnh tim cơ bản có thể bị đau tim sau khi bị các chất gây ô nhiễm cao xâm nhập vào cơ thể.

Dưới đây là những tác hại tiêu biểu của thay đổi khí hậu và ô nhiễm khói bụi gây ra:

Tăng nguy cơ mắc bệnh hen

Đưa thêm ozon và các chất gây ô nhiễm khác trong không khí có thể làm trầm trọng thêm hoặc kích hoạt các cuộc tấn công bệnh suyễn ở những người có tình trạng này.

Các chất gây ô nhiễm được cho là gây hại cho hệ hô hấp bằng cách gây viêm và viêm phế quản. Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có nguy cơ đặc biệt do sức đề kháng còn yếu.

Các nhà nghiên cứu viết vào năm 2014, "Trẻ nhỏ bị hen suyễn từ lâu đã được xem như là một nhóm rất dễ bị ảnh hưởng bởi ô nhiễm không khí do phổi đang phát triển, những con đường chuyển hoá chưa trưởng thành và tỷ lệ thông khí trên cơ thể cao.”

Bệnh do côn trùng gây ra

Thay đổi mô hình thời tiết có nghĩa là thay đổi lãnh thổ đối với côn trùng và các động vật khác có thể lây lan bệnh tật.

Shaman cho biết vẫn chưa rõ chính xác những loài nào sẽ bị ảnh hưởng bởi khí hậu ấm hơn nhưng họ đã thấy một số loài côn trùng lan truyền bệnh thay đổi môi trường sống.

"Một ví dụ điển hình có thể là Ades albopictius (tên khoa học của 1 loại muỗi)" Shaman giải thích về côn trùng có thể lây lan sốt Dengue, chikungunya và Zika. "Nó đã được thích ứng theo cách mà chúng tôi đã không nhìn thấy trước đây."

Côn trùng đã được tìm thấy ở thành phố New York và các khu vực khác xa hơn dự kiến.

Nhiệt độ ấm hơn cũng liên quan đến sự lây lan của bọ ve từ phía đông bắc đến các khu vực khác của quốc gia. Do sự gia tăng bọ ve này, nên các Trung tâm Kiểm soát Bệnh Hoa Kỳ ước tính có sự gia tăng các trường hợp bệnh Lyme ở phía bắc.

Các bệnh do thời tiết quá nóng

WHO ước tính nhiệt độ trái đất có thể tăng từ 1,8 đến 4 độ C vào cuối thế kỷ này. Điều này có nghĩa là mùa hè nóng hơn và tăng nhiệt.

Các trường hợp bị say nắng hoặc các bệnh liên quan đến nhiệt khác như các bệnh sốt, cảm, tăng nhiệt đột ngột đang ngày càng nhiều hơn. Khi thời tiết quá nóng và ẩm, ngay cả khi đổ mồ hôi không thể làm mát nhiệt độ cơ thể sẽ khiến cơ thể có thể gặp nguy hiểm.

Trong đánh giá về Khí hậu và Sức khoẻ của Chương trình Nghiên cứu thay đổi toàn cầu của Hoa Kỳ, thay đổi khí hậu có thể có nghĩa là "hàng nghìn đến hàng chục nghìn người chết vì nóng liên quan đến mùa hè sớm."