Các thượng nghị sĩ Cộng hòa "bỏ rơi" ông Trump nói gì?

Việc có tới 7 thượng nghị sĩ Cộng hòa bỏ phiếu kết tội cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump cho thấy nội bộ đảng này có sự chia rẽ sau vụ bạo loạn tại tòa nhà Quốc hội ngày 6-1.

05:30 15/02/2021

Trong phiên bỏ phiếu luận tội ngày 13-2, Thượng nghị sĩ Mitt Romney (bang Utah) cùng với các thành viên đảng Cộng hòa Richard Burr (Bắc Carolina), Bill Cassidy (Louisiana), Susan Collins (Maine), Ben Sasse (Nebraska), Pat Toomey (Pennsylvania) và Lisa Murkowski (Alaska) đã đứng về phe Dân chủ, bỏ phiếu kết tội cựu Tổng thống Trump.

Giải thích về lá phiếu của mình, Thượng nghị sĩ Richard Burr - người sẽ không tái tranh cử vào năm tới – cho biết: "Ông Trump đã thúc đẩy các thuyết âm mưu vô căn cứ để gây nghi ngờ về tính toàn vẹn của một cuộc bầu cử tự do và công bằng vì ông ấy không thích kết quả. Khi Quốc hội nhóm họp để chứng nhận kết quả bầu cử, ông Trump đã chỉ đạo những người ủng hộ ông đến Điện Capitol để làm hỏng các thủ tục hợp pháp theo quy định của Hiến pháp. Khi đám đông trở nên bạo lực, thay vì ngay lập tức kêu gọi chấm dứt vụ việc, ông Trump thổi phồng tình hình".

Thượng nghị sĩ Burr khẳng định ông Trump "phải chịu trách nhiệm về sự kiện bi thảm này".

7 thượng nghị sĩ Cộng hòa cùng đảng với ông Trump cũng đứng về đảng Dân chủ, bỏ phiếu kết tội cựu tổng thống. Ảnh: CNN

Thượng nghị sĩ Mitt Romney cho rằng ông Trump đã kích động cuộc nổi dậy tại Điện Capitol bất chấp những cảnh báo nguy cơ bạo lực, cũng như vi phạm lời tuyên thệ nhậm chức khi không bảo vệ được Điện Capitol.

Thượng nghị sĩ Bill Cassidy giải thích ngắn gọn: "Hiến pháp của chúng tôi và đất nước của chúng tôi quan trọng hơn bất kỳ một người nào. Tôi đã bỏ phiếu để kết tội cựu Tổng thống Trump vì ông ấy có tội". Trong khi với Thượng nghị sĩ Susan Collins, bà bỏ phiếu kết tội ông Trump vì cựu Tổng thống lạm dụng quyền lực và phản bội lời thề bảo vệ Hiến pháp Mỹ.

Thượng nghị sĩ Lisa Murkowski, người dự kiến tiếp xúc các cử tri ở Alaska sớm nhất là vào năm 2022, nói với các phóng viên vào cuối ngày 13-2 rằng bà hiểu quyết định bỏ phiếu để kết tội ông Trump có thể ảnh hưởng đến kết quả bầu cử giữa kỳ năm 2022. Thế nhưng, bà Lisa Murkowski tin mình đã đưa ra quyết định tốt nhất.

Thượng nghị sĩ Ben Sasse nói rằng ông từng hứa sẽ lên tiếng khi tổng thống vượt quá quyền hạn của mình, cho dù ý kiến của ông đi ngược chiều nội bộ đảng Cộng hòa đi chăng nữa.

Thượng nghị sĩ Mitch McConnell (giữa) rời khỏi phòng họp thượng viện sau phiên bỏ phiếu ngày 13-2. Ảnh: Reuters

Thượng nghị sĩ Pat Toomey, người sẽ không tái tranh cử vào năm tới, nói với các phóng viên rằng ông Trump "sẽ được ghi nhớ trong suốt lịch sử là tổng thống đã sử dụng các bước phi pháp để cố gắng nắm giữ quyền lực".

Ông Toomey bác bỏ lập luận từ nhóm bào chữa của ông Trump rằng hành vi của cựu Tổng thống được bảo vệ theo Tu chính án thứ nhất và việc tổ chức một phiên tòa luận tội cựu tổng thống là vi hiến.

Ông Toomey nhấn mạnh "không có tổng thống nào, hoặc bất kỳ ai khác, có quyền của Tu chính án thứ nhất để kích động tấn công bạo lực vào chính phủ" và nói rằng có "bằng chứng cho thấy phiên tòa tuân thủ theo hiến pháp", Thượng viện có "quyền lực duy nhất xét xử tất cả những vụ luận tội".

Theo Harry Enten, biên tập viên của đài CNN, một số người chỉ trích cựu Tổng thống Trump muốn các thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa thể hiện một chút "can đảm". Họ nghĩ rằng lý do lớn nhất mà họ nghiêng về phía ông Trump là vì họ sợ hãi ảnh hưởng của cựu tổng thống trong đảng Cộng hòa.

Tuy nhiên, theo quan sát của ông Enten, có nhiều thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa, cũng như những cử tri của đảng này, thực sự thích ông Trump và các chính sách của cựu tổng thống, đồng thời tin rằng ông không phạm tội. Và bằng cách bỏ phiếu chống, các thượng nghị sĩ này đang đảm bảo ông Trump sẽ sát cánh với Đảng Cộng hòa trong tương lai gần. Trước đây, đài CNN từng nhận định ông Trump sẽ tiếp tục là ứng viên sáng giá cho cuộc tranh cử tổng thống năm 2024.