California năm nay ít tuyết nhưng chưa lo hạn hán

Mặc dù cơn bão mùa Đông tuần trước đã trút xuống rặng Sierra Nevada một lượng tuyết đáng kể, nhưng theo lời các viên chức thủy cục California thì lớp tuyết phủ trên núi năm nay còn kém xa mức mong muốn. Tuy nhiên chưa cần lo ngại tiểu bang California sẽ bị hạn hán năm nay nhờ những hồ chứa vẫn còn nhiều nước.

00:00 14/03/2018

Mỗi năm khoảng 30% nước cần thiết cho tiểu bang California là từ tuyết tan. Ông Dave Rizzardo thuộc thủy cục California cho biết trận bão tuần trước khiến lớp tuyết phủ dày lên gấp đôi nhưng mới chỉ là 34% mức tiêu chuẩn cần thiết cho đến ngày 1 tháng Tư. Lớp tuyết dày như thế sẽ vẫn thiếu nếu năm ngoái không mưa nhiều, đặc biệt là các hồ chứa đều tràn đầy, có nơi còn phải xả bớt nước đi để bảo đảm an toàn.

Giáo Sư Daniel Swan, khoa học gia về khí hậu của Đại Học UCLA nói mực nước hiện nay không thể hiện đủ tình hình năm nay, vũ lượng thấp sẽ tác động đến môi sinh và có nguy cơ cháy rừng. Ông cho rằng mọi người cần phải chú ý đến mưa bão, tuyết rơi và quan tâm đến tình trạng nước trong năm.

Nhưng để định nghĩa thế nào là hạn hán thì trên thực tế còn rất nhiều cái phụ thuộc vào quan niệm của chúng ta. Rất khó biết lượng tuyết rơi và lớp tuyết sẽ phủ dày ra sao trong năm tới.

Ông Dave Rizzado nói: “Giữ nước là một lối sống ở Nam California. Nhưng khi chỉ mới có chút mưa là người ta đã nghĩ rằng đã có thể mở vòi nước tưới vườn cỏ.” Ông nhắc nhở dân chúng California rằng nên lưu ý đang dùng bao nhiêu nước, không cần phải đợi tới khi có lệnh hạn chế.

Mỗi năm vào mùa Xuân người ta đến tại chỗ hoặc dùng dụng cụ đo chiều dầy của lớp tuyết phủ trên rặng Sierra Nevada để biết tình hình cấp nước trong năm. Các hồ chứa luôn luôn được giữ dưới sức chứa tối đa, không để nước tràn đập và nếu mực nước lên quá cao, quá nhanh thì phải xả nuớc ngay, dù như thế sẽ giảm khối lượng nước cần dùng trong mùa Hè khô hạn.

Nguồn nước thứ nhì sau tuyết là những mạch nước ngầm, cung cấp khoảng 40%  nước cho tiểu bang. Nhưng năm nào kém mưa, nước sông ít và nước thấm xuống các mạch nước ngầm cũng giảm, nếu lấy nước giếng quá nhiều, mặt đất sẽ lún và mạch nước bị hủy.

California là một tiểu bang nông nghiệp và kỹ nghệ nên tiêu thụ rất nhiều nước, ngoài số nước cần dùng cho sinh hoạt của dân chúng. Khu vực nông nghiệp chính là Central Valley  chạy dài 450 dặm gồm thung lũng Sacramento và thung lũng San Joaquin. Xưa kia đây là một nội hải được lấp đầy dần dần bằng trầm tích do xâm thực ở các núi, tạo thành đất rất mầu mỡ để canh tác. 65% trị giá sản xuất nông nghiệp (khoảng $50 tỷ) mỗi năm của California là từ Central Valley. Những năm hạn hán, nhiều thửa đất phải bỏ hoang gây tổn thất nặng nề cho tiểu bang.

Nam California cũng còn phải mua thêm nước từ sông Colorado. Trong nhiều năm vùng hạ lưu vực sông Colorado bị hạn hán kéo dài ảnh hưởng đến Nevada và California. Mùa Đông 2016-2017 tuyết rơi nhiều trên rặng Rockies nhưng chưa đủ làm cho mực nước hồ Mead lên cao sau nhiều năm đã rút xuống thấp tới 60 feet. Lake Mead được tạo thành bởi đập Hoover là nguồn nước sinh hoạt chính cho thành phố Las Vegas cách đó 25 dặm về hướng Tây-Bắc. Do hạn hán, mực nước xuống thấp để lại một vành trắng trên ven núi quanh hồ được gọi là “the bathtub ring” vì nó tương tự như bọt xà bông đọng trong bồn tắm.

Theo nghiên cứu của các nhà khoa học, vụ hạn hán kéo dài 5 năm vừa qua ở California là kỷ lục khô hạn từ 500 năm qua, nghĩa là khoảng thời gian mà các nhà thám hiểm Âu Châu đặt chân tới San Diego. Những năm gần đây lượng nước dự trữ dưới dạng tuyết trên rặng Sierra Nevada giảm xuống đáng kể. Khí hậu Địa Cầu ấm lên dần qua thời gian dài có liên quan đến tình trạng này.

Tháng Giêng vừa qua, hầu hết những khu trượt tuyết ở California và các tiểu bang New Mexico, Arizona, Colorado, Utah, Nevada đều phải hoạt động nhờ tuyết nhân tạo. Đo lường mới nhất ngày 1 Tháng Hai, năm 2018, cho biết lượng nước chứa trong tuyết trên rặng Sierra Nevada chỉ bằng một phần nhỏ trung bình hàng năm, nghĩa là từ nay cho đến mùa Đông 2018-2019 mực nước ở các hồ chứa sẽ không lên cao, tuy nhiên không xuống quá thấp  nhờ nước đầy từ mùa trước.

Nhiệt độ cao hơn biến tuyết rơi thành mưa và nước mưa nhanh chóng chảy xuống sông ra biển hay ngấm xuống đất. Nhiệt độ trung bình mùa Đông (Tháng Mười Hai-Giêng-Hai) trên rặng Sierra Nevada đã tăng lên 2.02 độ F trong 123 năm được ghi nhận cho đến nay, lớp tuyết phủ trên núi nhiều hay ít và cũng mau tan hơn, nghĩa là nước không được dự trữ lâu trên núi dưới dạng tuyết.

Tháng Mười Hai năm 2017 tại California, trung bình của nhiệt độ tối đa cao hơn trung bình của thế kỷ 20 là 6.8 độ F và trung bình của nhiệt độ tối tối thiểu cao hơn trung bình trong thế kỷ 20 là 2.5 độ F.

Những dữ kiện nói trên là câu trả lời cho những ai còn hoài nghi về sự biến đổi của khí hậu Địa Cầu (đừng lầm với thời tiết) và sự tác động trên nhiều mặt của nó. Năm nay California chưa lo hạn hán nhưng tương lai không phải lúc nào cũng bảo đảm đầy đủ nước.