“Cẩm nang” đi chợ trời ở… Mỹ

Đến chợ trời ở California bạn sẽ tìm mua được các loại model, đủ size của quần Jeans Levi’s chưa qua sử dụng còn cả tag với giá chỉ khoảng… 10USD những chiếc túi hàng hiệu nổi tiếng gần như mới tinh với giá 10-20USD.

04:00 09/09/2021

Đến chợ trời ở California bạn sẽ tìm mua được các loại model, đủ size của quần Jeans Levi’s chưa qua sử dụng còn cả tag với giá chỉ khoảng… 10USD những chiếc túi hàng hiệu nổi tiếng gần như mới tinh với giá 10-20USD.

Tất cả những món đồ

Mỹ là “thiên đường mua sắm” thì hầu như rất nhiều người biết đến. Có thể nói rằng tất cả những mặt hàng mới nhất, tinh tú nhất của thế giới đều được tập trung về tại Mỹ. Các hãng thời trang cũng như điện tử, xe hơi, hàng tiêu dùng… đều lấy Mỹ làm thị trường đầu tiên để ra mắt những model mới nhất. Và giá cả ở Mỹ cũng thường rẻ hơn rất nhiều so với tại nơi sản xuất ra những mặt hàng đó. Thị trường Mỹ rất ngặt nghèo trong yêu cầu chất lượng nên những mặt hàng “lởm khởm” hầu như không thể lọt được vào Mỹ.

Các “tín đồ” shopping trên thế giới đổ về Mỹ hầu như phát cuồng lên trước những Mall, shopping center, outlet… mênh mông, choáng ngợp bởi sự phong phú của hàng hóa, phấn khích bởi giá rẻ.

Nhưng có một điều ít ai biết đến để lùng hàng “độc” mà rẻ thì không nhất thiết phải đến những shopping center, thậm chí đến đó bạn cũng không thể tìm thấy những gì bạn cần tìm. Không mấy quan trọng là bạn đang cư trú ở Mỹ hay chỉ đơn thuần là một du khách, nếu shopping là một thú vui, là niềm đam mê của bạn thì ngoài việc đi mall ra bạn hãy nên ghé… chợ trời!

Chợ trời ở Mỹ được gọi bằng nhiều cách: Open air market, swap meet, flea market… Nhưng cách goi không mấy quan trọng.

Tiêu chuẩn của chợ trời Mỹ là Chợ phải nằm ngoài trời và phải… nhếch nhác.

Tiêu chuẩn đầu tiên để chọn chợ trời là: Chợ phải nằm ngoài… trời! Tức là không được ở trong nhà! Chợ nằm trong nhà là “vất đi”, ở nơi đó thường bán hàng chưa qua sử dụng với chất lượng thấp.

Thứ hai: chợ nào càng nhếch nhác, nhốn nháo… càng tốt. Đừng ham những chợ ngăn nắp quá, ở đó hàng thường không phong phú và giá cao.

Thứ ba: tránh những chợ trời nơi mà rất nhiều người bán hàng là người… Việt Nam và Trung Quốc, hãy chọn những chợ đông người bán gốc Mexico.

Thứ tư: chợ trời nào càng gần những khu nhà giàu thì càng nhiều đồ hay.

Thứ năm: chợ trời bờ Đông nước Mỹ nghèo nàn về chủng loại và giá đắt hơn chợ trời bên bờ Tây nước Mỹ. Chợ trời California phong phú nhất, hàng nhiều, giá rẻ, hoạt động quanh năm, có những chợ hoạt động 7 ngày/ tuần.

Ở chợ trời Mỹ bán đủ thứ bà rằn từ những con ốc, chiếc đinh gỉ sét đến những thứ đồ cổ xưa hàng trăm năm tuổi. Nguồn hàng cực kỳ phong phú, bạn có thể tìm thấy ở đây trăm thứ thượng vàng hạ cám với những giá gây shock vì nó…rẻ quá!!!

Nhật ký của một người lính Nhật thời chiến trah thế giới lần thứ Hai được tìm thấy ở chợ trời Mỹ.

Có thể nói chợ trời là nơi lịch sử nước Mỹ thu nhỏ. Ở đây bày bán những thứ đồ tưởng chừng như chả để làm gì nhưng đã có tuổi đời hàng trăm năm về trước như yên ngựa bằng da, chiếc bánh xe hơi Ford lốp cao su nhưng niền (vành) bằng gỗ, những lá thư viết tay đề ngày tháng từ những năm 1800 bao nhiêu ấy, những chiếc bàn là (ủi) bằng gang nặng trĩu dùng bằng than, những bộ bàn ghế bằng gỗ sồi với những hoa văn cầu kỳ…

Những tín đồ sưu tầm máy ảnh cổ hoặc đĩa (nhạc) than… thì chắc sẽ sung sướng đến mụ mẫm cả người khi đến chợ trời Mỹ. Vì tất tần tật đều bày bán như ” mớ rau, nải chuối” ở chợ nông thôn Việt nam chúng ta. Các thương hiệu máy ảnh, máy quay phim, máy nghe nhạc, radio… đều hiện diện, có tuổi đời từ hơn 100 năm đổ lại đây, có nhiều những thương hiệu đã không còn tồn tại.

Những ai muốn mua sắm quần áo, đồ thời trang thì chợ trời cũng là một nơi lý tưởng để tìm đến. Bởi đồ ở chợ trời có loại đã qua sử dụng nhưng cũng có rất nhiều thứ mới tinh còn nguyên cả tag của nơi sản xuất hoặc những mall nổi tiếng ở Mỹ. Ví dụ đến chợ trời ở California bạn sẽ tìm mua được các loại model, đủ size của quần Jeans Levi’s chưa qua sử dụng còn cả tag…với giá chỉ khoảng 10USD. Sở dĩ chỉ chợ trời Cali mới có nhiều quần jeans Levi’s với giá rẻ bởi San Fransisco là quê hương của thương hiệu quần này, trụ sở đầu não của hãng cũng nằm tại đây.

Hàng từ nhà máy tuồn ra, hàng từ những phòng thiết kế cũng vậy nên nhiều quần còn được đóng dấu là “Hàng mẫu” (sample ). Bạn còn có thể tìm được những chiếc túi với thương hiệu nổi tiếng đã qua sử dụng không nhiều với giá 10-20USD trong khi đó giá thật sự của chúng từ hàng trăm đến hàng ngàn USD.

Máy ảnh và ống kính cổ các loại được bán với giá chỉ 5 USD/chiếc, tùy chọn.

Những người thích sưu tầm đồ chiến tranh thì cũng nên ghé qua chợ trời. Tại đây bày bán rất nhiều đồ quân dụng của lính Mỹ như quân phục, ba lô, xẻng, hộp quẹt Zippo có khắc tên chủ nhân, đơn vị, thời gian và địa điểm đóng quân, vỏ đạn, dao găm, cà men đựng đồ ăn, áo giáp. Đồ lính các nước khác cũng có nhưng ít hơn ví dụ quân phục lính Đức Quốc xã, nón sắt của lính Anh, mũ lông lính Hồng quân Liên Xô… Bạn có thể tìm được trong đống xà bần hỗn độn đó nhật ký, kỷ vật của những người lính từ bao cuộc chiến ở những quốc gia khác nhau…

Về giá cả thì sao? Chợ trời Mỹ thì nói chung giá đã rẻ lắm rồi nhưng bạn cứ trả giá thoải mái mà không ngại người bán mất lòng. Hàng thường chỉ từ vài đồng đến vài chục USD. Còn nếu giá từ 100USD trở lên thì đó thường là hàng do những người mua đi bán lại kinh doanh, họ đã biết giá trị thực của mặt hàng họ bán. Còn thường thì hàng đổ đống trên mặt đất, ai muốn lựa, muốn xem thì cứ mặc sức tự nhiên, giá rẻ như… cho không (so với giá trị thật).

Các tín đồ sưu tầm máy ảnh sẽ sướng run người khi bắt gặp những thứ này ở chợ trời Mỹ.

Rất nhiều những đống hàng hóa tập trung một chỗ với bảng giá 1 USD, bạn mặc sức mà lục bới trong đống “đồng nát” đấy biết đâu gặp hên. Anh bạn của tôi là dân nhiếp ảnh chuyên nghiệp nên đã từng lục trong những thùng đồ 1 USD được một chiếc body (thân) máy ảnh Leica sau về bán trên eBay được gần 3.000 USD. Tôi cũng đã từng cầm một chiếc máy chiếu phim Kodak cổ nhưng còn trong tình trạng hầu như chưa sử dụng, nguyên đai, nguyên kiện nhưng rồi lại bỏ xuống bởi nghĩ giá 150$ USD quá đắt. Nhưng khi về đưa ảnh chụp cho anh Nick Út (phóng viên chiến trường kỳ cựu thế giới – tác giả bức ảnh Em bé Napal) xem thì anh bảo máy đó rất hiếm, có giá không dưới 10.000 USD và đưa cho 1 cuốn catalog của Viện bảo tàng phim ảnh bên Đan Mạch có trưng bày chiếc máy đó.

Ở chợ trời Mỹ, bạn có thể tìm được những mặt hàng có nguồn gốc từ khắp nơi trên thế giới và hầu như hiện nay không (hoặc ít được) còn sản xuất nữa như những tượng đồng Ấn Độ, bình gốm cổ Trung Quốc, đồ sứ Anh, đồng hồ quả lắc Đức…

Đây là một trong những loại máy chiếu phim đời đầu của Kodak , model B được sản xuất từ năm 1927 nhưng tình trạng bảo quản cực kỳ tốt, máy còn nguyên nước sơn, không han gỉ, đầy đủ phụ kiện kèm theo. Chiếc máy này khi nghe giá 150 USD mình đã bỏ đi sau này về cho anh Nick Út xem ảnh, anh bảo máy này giá không dưới 10 ngàn USD.

Nguồn hàng ở chợ trời từ đâu mà phong phú thế? Việc này có liên quan đến lịch sử và văn hóa Mỹ.

Mỹ là một Hợp chủng quốc nơi mà dân tứ xứ từ mọi miền lục địa đổ về. Những di dân khi đến miền đất mới thường có mang theo những kỷ vật của quê hương. Và các nhà sản xuất khắp nơi trên thế giới đều mơ ước chiếm lĩnh thị trường Mỹ và cố gắng nhập vào Mỹ những mặt hàng chất lượng cao nhất có thể được.

Nhưng dân Mỹ cũng rất hay xê dịch, việc chuyển nơi ăn, chốn ở của họ là chuyện rất bình thường chứ không có tâm lý gắn liền với nơi chôn rau cắt rốn như người dân Việt mình. Mỗi lần chuyển nhà hầu như họ để lại hết đồ đạc từ bàn ghế, giường tủ đến áo quần và cả những kỷ vật. Còn những người chủ mới khi dọn vào nhà mới thì họ vứt hết đồ đạc của chủ nhà cũ ra để đem đồ mới vào. Vì thế ở Mỹ nghề là dọn đồ để làm trống nhà là nghề ” truyền thống độc quyền ” của người Mỹ gốc Mexico hay làm (tương tự như dân Việt mình hay làm nail ).

Những đồ dọn ra đó thay vì phải đem ra bãi rác đổ và phải trả tiền cho bãi rác thì họ đem vào đổ đống ở chợ trời bán được đồng nào hay đồng ấy. Họ cũng chẳng có thời gian mà phân loại đồ, dù sao đó cũng là đồ “free” (bởi khi dọn nhà họ đã được chủ nhà trả tiền) thế nên bất cứ giá nào họ cũng bán được. Chính vì lý do này mà như đã viết ở phần trên là chợ trời nào càng nhếch nhác thì càng dễ mua đồ và giá càng rẻ. Còn những chợ ngăn nắp thì chủ yếu là những người mua đi bán lại, ví dụ họ vô chợ trời “nhếch nhác” lựa đồ mua rồi sang chợ “ngăn nắp” bán lại nên giá không còn ” mềm ” nữa.

Và phần trên cũng nhắc đến người Việt, người Trung Quốc bởi lý do đơn giản máu “con buôn” đã chảy trong huyết quản của họ rồi nên giá cả của họ đưa ra cũng rất “chát chúa “. Anh bạn của người viết có nguyên tắc là thấy hàng dù đẹp, dù thích nhưng do người Việt hoặc Tàu đứng bán ở chợ trời thì không bao giờ hỏi giá vì biết không bao giờ mua được. Nguyên tắc đi chợ trời là hàng phải độc hoặc tốt và giá phải…CỰC RẺ! Thậm chí giá mới chỉ dừng lại ở mức độ ” rẻ ” thôi thì cũng không mua!

Đi chợ trời không chỉ để kiếm mua đồ mà cũng là một thú thư giãn, một dạng vừa window shopping (đi xem hàng chứ không mua), vừa luyện tập thể thao. Chợ trời Mỹ rất rộng rãi, không có cảnh ồn ào, chen lấn, trộm cắp, móc túi… thường thấy ở Việt Na

Cuối phiên chợ người bán hàng đứng rao cho không đồ để đỡ phải mang về.

Bạn có thể suốt ngày lang thang đi la cà từ hàng này sang hàng khác, săm soi, ngắm nghía, cầm lên đặt xuống… không nhất thiết phải mua nhưng biết đâu đấy lại tìm ra những thứ đồ thú vị. Người Mỹ khá trung thực nên nhiều gian hàng bày ra đó mà người bán đi đâu mất tiêu rồi mà không lo mất đồ, người mua kiếm được món hàng ưa thích lại phải chạy đi kiếm người bán để hỏi giá và trả tiền. Bạn có thể lục tung đống đồ rồi bỏ đi mà người bán vẫn không một lời phàn nàn, nhắc nhở.

Người viết hay lục những đống thư, album ảnh… và đôi khi tần ngần giở những trang giấy đã úa vàng theo năm tháng, nhìn những bút tích đề ngày tháng của những năm 18xx, nhìn những bức ảnh chụp từ đầu những năm 1900 với những khuôn mặt xa lạ và một cảm giác thật khó tả ập tới…

Tất cả chủ nhân của những nét chữ, của những khuôn mặt kia… đã trở thành người thiên cổ rất lâu rồi… và rồi mình cũng sẽ đến lúc như thế. Không biết sau này những trang nhật ký, những bức thư tình, những tấm ảnh của mình cũng sẽ lay lắt giữa chợ và những người xa lạ sẽ nhặt chúng lên ngắm nghía, mặc cả như mình đang làm không nhỉ ? (Mở ngoặc giải thích thêm tại sao thư, ảnh cũ lại mang ra bán ? Bởi những người chuyên nghề dọn sạch nhà có quan tâm đâu, họ mang tất tần tật những gì họ thu dọn từ ngôi nhà rồi đem đổ đống ra chợ trời )

Đi chợ trời không nhất thiết là để mua đồ. Đi để thư giãn, để tìm hiểu cuộc sống, văn hóa của nước Mỹ. Và nhất định bạn sẽ nhặt một vài món đồ nào đó vì không cưỡng nổi bởi cái giá rẻ đến không tưởng!

Nhưng cảnh báo một thực tế là hàng ở chợ trời ngày càng nghèo nàn đi và giá cũng đắt lên. Vì vậy các bạn hãy đừng chần chờ, đắn đó gì lâu, nếu có dịp đặt chân tới Mỹ hãy nên ghé tới chợ trời. Rồi các bạn sẽ thầm cảm ơn người viết bài này!

Có thể lượm được tượng đồng Mao Trạch Đông trong đống xà bần.

Anh Nick Út, phóng viên chiến trường nổi tiếng, đang lệ mệ bưng một chiếc máy hát cổ vừa lượm được ở ngoài chợ trời.

Đúng là ” thượng vàng, hạ cám “

Chiếc đàn mandolin cổ của Italy.

Máy chiếu phim xưa với giá khoảng 10 USD.

Rất nhiều tượng đồng dễ thương và hiếm.

Đồ quân trang của lính Mỹ bày bán ở chợ trời Mỹ.

Tượng và ấm cổ này cũng được mua từ chợ trời.

” Chợt thấy vui như trẻ thơ” khi kiếm được con ngựa đồng ở chợ trời với giá rẻ mạt.

Một chiếc máy ảnh cổ với thương hiệu rất lạ và còn hoạt động rất tốt.

Ai mà có thể cầm lòng được trước những vật xinh xắn như thế này cơ chứ ?

Máy nghe nhạc cổ còn hoạt động chỉ 15USD/ chiếc. Đĩa than khoảng 1USD.

Chợ trời có cả tạp chí PlayBoy xuất bản từ những năm 1950-1960 còn mới nguyên trong túi nilon.

Đống đồ đồng lượm được ở chợ trời Mỹ đã được tác giả chuyển về VN.