Cộng đồng quốc tế lên tiếng về cuộc không kích của Mỹ tại Syria

Cuộc tấn công chớp nhoáng của Mỹ, Anh và Pháp vào các cơ sở vũ khí hóa học của Syria rạng sáng ngày 14/4 đã vấp phải sự phản ứng dữ dội từ các bên và cộng đồng quốc tế.

06:30 15/04/2018

Hình ảnh được cho là tên lửa bay trên bầu trời Syria ngày 14/4 (Ảnh: AP)

Rạng sáng ngày 14/4, quân đội 3 nước Mỹ, Anh, Pháp đã bắn hơn 100 tên lửa vào các mục tiêu được cho là các cơ sở vũ khí hóa học của Syria. Đây là động thái nhằm đáp trả cáo buộc Syria tấn công bằng vũ khí hóa học tại Douma hồi tuần trước.

Bình luận về tình hình Syria, Tổng thư ký Liên Hợp Quốc (LHQ) Antonio Guterres thừa nhận Hội đồng Bảo an LHQ dường như chưa làm tròn trách nhiệm trong việc xây dựng một cơ chế chuyên biệt nhằm giúp việc giải trình vấn đề vũ khí hóa học ở Syria một cách hiệu quả. Ông Guterres cam kết sẽ thúc giục Hội đồng Bảo an cùng các nước thành viên đẩy nhanh tiến độ xử lý hạng mục này

Tổng thư ký LHQ cũng kêu gọi các nước thành viên Hội đồng Bảo an tránh thực thi các hành động có thể làm tình hình Syria tồi tệ hơn. “Tôi kêu gọi các thành viên Hội đồng Bảo an đoàn kết và thực hiện trách nhiệm và tránh các hành động làm leo thang căng thẳng tại khu vực”.

Ngày 14/4, đề cập đến chiến dịch tấn công Syria của Mỹ, Anh và Pháp, Bộ Ngoại giao Nga cáo buộc các nước phương Tây đã tấn công thủ đô của một quốc gia có chủ quyền đang chiến đấu chống lại chủ nghĩa khủng bố trong nhiều năm qua. Theo Người Phát ngôn Maria Zakharova, thủ đô Damascus đã bị tấn công trong lúc Syria đang có cơ hội hướng đến một tương lai hòa bình. 

Phó Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng Duma quốc gia (Hạ viện) Nga Yuri Shvytkin cũng ngay lập tức kêu gọi Đại Hội đồng Liên hợp quốc (ĐHĐ LHQ) tổ chức một phiên họp khẩn để lên án chiến dịch quân sự của Mỹ cùng Anh và Pháp tại Syria. 

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova. (Nguồn: Reuters)

Về phía Syria, truyền hình nhà nước Syria SANA đã lên án vụ tấn công của liên quân Mỹ-Anh-Pháp là một sự "vi phạm trắng trợn luật pháp quốc tế". Đài này cho rằng chiến dịch tấn công trên "sẽ thất bại" và không thể hỗ trợ cho các "tay sai khủng bố" ở Syria. Truyền hình Syria cũng cho biết Mỹ đã tấn công nhiều kho hàng của quân đội nước này ở khu vực Homs. 

Tuy nhiên, cập nhật mới nhất từ hãng tin TASS cho biết khu vực trụ sở chính phủ ở Damascus và dinh Tổng thống không bị thiệt hại sau đợt bắn phá của liên quân Mỹ, Anh, Pháp vào nước này. Một quan chức Syria cho biết nhờ thông tin tình báo do Nga cung cấp, chính phủ nước này đã chủ động sơ tán các cơ sở quốc phòng chủ chốt ở thủ đô Damascus từ vài ngày trước. Quan chức này cũng cho biết quân đội Syria đã đánh chặn được 1/3 trên tổng số khoảng 30 tên lửa của liên quân nhắm vào các mục tiêu tại Syria. 

Anh, một trong những quốc gia tham gia vụ không kích, cũng đã lên tiếng. Ngày 14/4, Thủ tướng Anh Theresa May đã tuyên bố không có sự lựa chọn nào khác ngoài sử dụng biện pháp quân sự đối với Syria. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cũng cho rằng tấn công các cơ sở vũ khí hóa học của Syria là điều cần thiết, khi Damascus đã "đi quá giới hạn đỏ".

Tại Trung Đông, Israel dường như bày tỏ quan điểm ủng hộ hành động của Mỹ. “Năm ngoái, Tổng thống Trump đã nói rõ ràng rằng việc sử dụng vũ khí hóa học (ở Syria) đã vượt quá lằn ranh đỏ. Hôm nay, dưới sự lãnh đạo của Mỹ, 3 nước Mỹ, Anh, Pháp đã thực thi lằn ranh giới hạn đó”, một quan chức Israel giấu tên nói với Reuters.

Thủ tướng Canada Justin Trudeau bày tỏ quan điểm ủng hộ quyết định của 3 nước. Ông Trudeau cam kết sẽ cùng hợp tác với các đối tác quốc tế nhằm điều tra về việc sử dụng vũ khí hóa học ở Syria.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg đánh giá cuộc tấn công của Mỹ, Anh, Pháp là “thích hợp” và sẽ có thể ngăn ngừa “một cuộc tấn công bằng vũ khí hóa học vào người dân Syria trong tương lai”.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho rằng Syria đã "vượt giới hạn đỏ". (Nguồn: Time)

Trong khi đó, nội bộ Mỹ cũng xảy ra ý kiến trái chiều liên quan tới tình hình Syria.

Một số nghị sĩ đảng Cộng hòa, trong đó có Chủ tịch Ủy ban Quân vụ Thượng viện Mỹ John McCain bày tỏ quan điểm ủng hộ Tổng thống Trump hành động nhằm “cảnh báo” Tổng thống Assad. Ông McCain cho rằng để Mỹ hoạt động hiệu quả hơn ở Syria trong tương lai, chính quyền ông Trump cần có một chiến lược toàn diện cho Syria và khu vực Trung Đông. Các chiến lược mới không chỉ tập trung vào việc tiêu diệt chủ nghĩa khủng bố, mà còn nên giải quyết cuộc nội chiến ở Syria, cũng như tác động tới tầm ảnh hưởng của Nga và Iran tại Damascus.

Các nghị sĩ kỳ cựu của đảng Dân chủ như Chuck Schumer, Nancy Pelosi dường như không mấy ủng hộ quyết định của ông Trump dù ủng hộ mục đích răn đe Syria trong hành động của Tổng thống Mỹ.

Các nghị sĩ cho rằng chỉ một cuộc tấn công vào Syria dường như sẽ không làm thay đổi được cục diện tình hình và cảnh báo Mỹ có thể lún sâu hơn vào chiến trường Syria. Một số nghị sĩ cho rằng việc ông Trump phát lệnh tấn công Syria khi chưa có sự thông qua của quốc hội dường là hành động phạm luật. Phía Dân chủ yêu cầu Tổng thống Trump cần có một kế hoạch hành động hiệu quả và cụ thể cũng như được lưỡng viện thông qua trước khi quyết định tấn công Syria.