Cư dân các khu mobile home ở Little Saigon lập hội, đòi ‘rent control’

Một số đông cư dân cao niên, phần đông là người Việt sống trong các khu mobile home, rủ nhau lập hội, đòi hỏi giới hạn tiền thuê đất (rent control) và biểu tình, lúc 6 giờ chiều Thứ Tư, 22 Tháng Tám, trước phòng họp Hội Đồng Thành Phố Westminster.

03:00 27/08/2018

“Luật Sư Sarah Efthymiou thuộc trung tâm trợ giúp pháp lý Public Law Center, Santa Ana, trưa nay giúp chúng tôi thành lập một liên hiệp hội gồm cư dân từ 17 khu mobile home park trong vùng, lấy tên là Liên Hiệp Cư Dân Mobile Home Orange County. Tên tiếng Anh là Orange County Mobile Home Residents Coalition,” ông Sơn Đỗ, 69 tuổi, cư dân khu Green Lantern, nói với nhật báo Người Việt.

Lập hội để tạo sức mạnh

Ông cho biết trên giấy tờ, ông là giám đốc của hội mới được thành lập. Mục đích tạo sự liên kết với cư dân của nhiều khu mobile home ở Orange County để tạo sức mạnh, đòi chính quyền địa phương kiểm soát tiền thuê đất, như đề nghị trong dự luật Prop 10 của tiểu bang California.

“Dự luật này có tên là ‘Affordable Housing Act’ được để trên lá phiếu, thay Đạo Luật Costa-Hawkins về thuê mướn nhà, ra đời năm 1995, để tùy ý cử tri chọn lựa trong kỳ tổng tuyển cử Tháng Mười Một tới đây. Những gì liên quan đến cư dân mobile home gồm hai phần chính. Thứ nhất là tiểu bang trao quyền lại cho chính quyền địa phương. Thứ hai là thành phố có quyền kiểm soát giá cho thuê đất, không cho tăng giá vô lý và trái phép,” ông Sơn giải thích thêm.

Ông cho biết: “Sau gần hai năm tranh đấu với chủ đất khu Green Lantern và làm việc với các tổ chức hỗ trợ pháp lý như Public Law Center, Mobile Home Action, chúng tôi thấy hình thức liên hiệp đem lại sức mạnh và hiệu quả nhất. Chúng tôi từ nay nhắm vào việc vận động chính trị qua truyền thông, và học hỏi từ thắng lợi của Hiệp Hội Cư Dân Buena Vista tại thành phố Palo Alto thuộc Bắc California.”

“Nhờ sự đoàn kết và lòng quyết tâm, Hiệp Hội Cư Dân Buena Vista đã kiên nhẫn đối phó với chủ đất từ Tháng Chín, 2012, đến đầu năm 2017 và sau cùng, Hội Đồng Giám Sát Santa Clara cùng giới chức thành phố đã can thiệp, đưa đến kết quả là Housing Authority đã mua miếng đất ấy với giá $40 triệu để bảo đảm sự bình an cho cư dân,” ông Sơn kể.

Cư dân đòi thành phố kiểm soát việc chủ tăng tiền thuê đất

Trước đó, hàng chục người đứng bên ngoài phòng họp từ sớm, tay cầm bảng viết bằng hai ngôn ngữ Anh, Việt, như “We Need Rent Control,” “Nhà Ở Cho Người Già,” “Say No To Predators,” “Seniors Need Mobile Home Rent Control,”… Cảnh sát Westminster giữ trật tự, và chỉ cho ba biểu ngữ được đem vào bên trong, số còn lại phải để bên ngoài.

Phiên họp thường lệ của hội đồng bắt đầu lúc 7 giờ tối. Tuy vấn đề giới hạn tiền thuê đất không được ghi trong nghị trình, Thị Trưởng Westminster Trí Tạ và các thành viên Hội Đồng Thành Phố hiện diện gồm Phó Thị Trưởng Tyler Diệp và các nghị viên Sergio Contreras, Margie Rice và Kimberly Hồ đều dành thời giờ lắng nghe khoảng mười cư dân cao niên phát biểu.

Đa số người phát biểu đều đòi hỏi thành phố có biện pháp kiểm soát việc chủ tăng tiền thuê đất, mà với họ, hiện nay đã cao quá sức chịu đựng, vì cư dân cao niên sống với tiền hưu cố định.

Ông John Bảo Ngô, cư dân khu Royal Garden, trần tình: “Chủ đất đã thay đổi những gì họ nói với tôi lúc ban đầu. Hồi đó không bắt buộc phải có tiền thu nhập gấp ba lần tiền thuê đất. Bây giờ lại là thế. Chủ đất mới vừa đưa ra hợp đồng mà tiền thuê lên đến $1,500 một tháng.”

Ông Sơn Đỗ cũng nhắc đến hai nhân vật phát biểu tại buổi họp: “Trong số gần 80 người gồm cư dân các khu mobile home và thân hữu tham dự, tôi xúc động khi thấy một cụ ông 94 tuổi, cựu phi công Thế Chiến II và một cựu nữ quân nhân Mỹ tham dự chiến tranh Việt Nam. Bà là người đã chiến đấu ở Việt Nam trong 6 năm và gia đình bà sống ở Driftwood từ năm 1959 với chỉ dùng một số điện thoại kể từ đó.”

Ông Khánh Vũ, cư dân khu Driftwood, đặt vấn đề với Thị Trưởng Trí Tạ: “Tôi cám ơn thành phố, nhưng ông thị trưởng sẽ làm gì khi mọi sự thương lượng giữa chủ đất và người thuê không thành, để chúng tôi tiếp tục ủng hộ ông?”

“Tôi rất thông cảm với các đồng hương và cư dân sống trong các khu mobile home đang rất quan tâm về vấn đề tiền thuê đất tăng giá. Vào tháng rồi, trong buổi họp thành phố, tôi có yêu cầu tổng quản trị thành phố liên lạc với chủ đất để có thêm thông tin về vấn đề này,” Thị Trưởng Trí Tạ nói.

“Và ngày hôm qua, trong buổi họp, ông tổng quản trị cũng cho biết, ông cũng đã liên lạc với phía quản lý của một khu mobile home và sẽ tiếp xúc với họ trong những ngày sắp tới. Hy vọng mọi phía đều được đối xử công bằng, mà trong đó quyền lợi của những người đang sống trong mobile home được bảo vệ. Tôi mong mọi người hiểu rằng tôi đã làm tất cả những gì trong quyền hạn và luật pháp cho phép,” vị thị trưởng gốc Việt giải thích thêm.

Westminster muốn xây thêm nhiều khu chúng cư

Cô Amy West, người gốc Việt ứng cử chức nghị viên hội đồng Thành Phố Westminster lần này, phát biểu: “Chúng ta phải bảo vệ người cao niên. Phải xây thêm chúng cư cho người có lợi tức thấp, tuy nhiên, cần thận trọng vấn đề băng đảng.”

Sau phần cư dân phát biểu, Phó Thị Trưởng Tyler Diệp nói: “Muốn triệt để giải quyết việc chủ đất mobile home park tăng tiền nhà quá cao thì cư dân nên để thành phố xây thêm nhiều khu chúng cư và nơi ở dành cho người có thu nhập thấp. Thị trường địa ốc thặng dư mới thật sự khiến cho các khu mobile home park không dám tăng tiền thuê đất một cách quá đáng.”

Tiếp theo, Nghị Viên Kimberly Hồ nói: “Thật là đau lòng khi nghe quý vị cao niên cho biết họ có thể bị phải rời nơi đang ở, vì tiền thuê đất tăng khủng khiếp. Tôi nghe rõ lời chia sẻ của từng người trong buổi tối và quyết tâm làm tất cả những gì trong quyền hạn của tôi để bảo vệ quyền lợi của người dân.”

Đạo Luật Costa-Hawkins cấm các thành phố thực hiện kiểm soát tiền thuê nhà cho bất kỳ căn nhà riêng hoặc chung cư nào và bất kỳ căn hộ nào được xây dựng sau Tháng Hai, 1995.

Dự Luật Affordable Housing Act, một sáng kiến của tiểu bang California qua Prop 10, nhằm bãi bỏ Đạo Luật Cho Thuê Nhà của Costa-Hawkins.