Cuộc gọi giúp giải cứu nhóm phụ nữ Việt trong thùng xe đông lạnh

Cuộc gọi ẩn danh cùng tin nhắn cầu cứu giúp phóng viên BBC lập tức hành động, đề nghị giới chức Pháp chặn xe tải đông lạnh để cứu nhóm phụ nữ Việt mắc kẹt.

22:39 29/09/2023

"Khoảng trưa 27/9, màn hình điện thoại của tôi sáng lên. Đó là tin nhắn với nội dung 'Có một số người tìm cách vượt biên từ Pháp sang Anh trong xe tải đông lạnh'", Khue B. Luu, phóng viên BBC tại London, kể lại. "Tôi chưa kịp đọc hết tin nhắn thì có cuộc gọi đến, giọng hoảng loạn. 'Cô có ở châu Âu không? Xin hãy giúp đỡ, tình hình rất nguy cấp'".

Khue B. Luu cho biết người gọi là nam giới, tin rằng người này biết về cô bởi cô đã tham gia đưa tin về thảm kịch 39 người Việt chết trong container ở Essex, Anh hồi tháng 10/2019.

Khue B. Luu đặt một số câu hỏi cơ bản, nhưng người gọi không trả lời rõ ràng, khiến cô trở nên giận dữ. Những gì cô nắm được là có một nhóm 6 phụ nữ trốn trong xe tải đông lạnh vượt biên, không rõ biển số, vị trí cũng như hướng di chuyển.

Cô cũng biết được rằng chiếc xe tải đang ở Pháp, nhưng dường như đã quay đầu, không còn hướng tới biên giới Anh. Điều hòa trên thùng xe đã bật và những người bên trong bắt đầu cảm thấy lạnh cũng như hoảng loạn.

Người gọi cho hay nhóm phụ nữ trong thùng xe vẫn có thể liên lạc với bên ngoài. Người đàn ông đã kết nối Khue B. Luu với một người trong số đó.

"Ở đây rất lạnh. Gió điều hòa liên tục thổi", cô gái trẻ nhắn tin cho Khue B. Luu, cho hay đây là xe tải chở chuối và cửa thùng đông lạnh đã bị cài chặt bằng một chốt kim loại. Cô gửi kèm hai video ngắn.

Một video cho thấy không gian bên trong thùng xe, với những thùng đựng chuối xếp cao đến nóc. Nhóm 6 phụ nữ ngồi trên sàn xe trong không gian chỉ rộng vài chục cm. Có tiếng ho và giọng một phụ nữ trẻ nói "Tôi không thở được" bằng tiếng Anh.

Cô gái này cho hay nhóm của họ lên xe tải vào khoảng 0h30 đêm trước đó. Họ đã ngồi trên xe hơn 10 tiếng và cảm thấy bất an khi tín hiệu GPS trên điện thoại cho thấy xe tải đã chuyển hướng.

Tín hiệu định vị mà cô gái gửi cho phóng viên BBC khi đó cho thấy xe tải đang ở trên cao tốc E15, gần Drace, phía bắc thành phố Lyon, đông nam Pháp.

Khue B. Luu lập tức liên hệ với các đồng nghiệp ở BBC News và các phóng viên ở Pháp. Bà cũng báo tin cho phóng viên tờ Le Monde của Pháp thường trú ở London. Người này nhanh chóng thông báo cho đồng nghiệp phụ trách mảng người nhập cư tại văn phòng ở Paris.

Đồng nghiệp của Khue B. Luu tại Pháp giúp bà liên lạc với đồn cảnh sát gần vị trí xe tải nhất để gửi thông tin. Cô gái trong xe tải không thể gọi điện ra bên ngoài, dường như do loại SIM điện thoại cô đang sử dụng.

Đột nhiên, dữ liệu chia sẻ vị trí bị gián đoạn khiến Khue B. Luu không thể xác định được chiếc xe tải đang ở đâu, nhưng cô gái trong xe vẫn có thể nhắn tin cho phóng viên BBC. Cô cho biết điều hòa đã tắt, và mọi người bắt đầu khó thở. "Chúng tôi cảm thấy ngột ngạt", cô nhắn.

Khue B. Luu lo ngại rằng những người trong xe không còn nhiều thời gian. Cô trấn an họ, đề nghị họ bình tĩnh, không nói chuyện để tiết kiệm dưỡng khí, khẳng định cảnh sát sẽ sớm can thiệp.

Sau khi trao đổi thêm, Khue B. Luu biết thêm rằng trước khi lên xe tải, ba người đồng hành với nhóm đã quyết định không tham gia. Cô gái trên xe chuyển cho Khue B. Luu bức ảnh biển số xe mà ba người này đã chụp, cho thấy đây là biển số Ireland. Đúng lúc này, tín hiệu về vị trí xe cũng xuất hiện trở lại trên điện thoại của cô.

Cảnh sát vùng Rhone của Pháp sau đó thông báo họ đã xác định được vị trí chiếc xe và chặn nó. Khue B. Luu tiếp tục nhắn tin nhưng không nhận được phản hồi từ cô gái. Cô cho rằng cảnh sát đã giải cứu nhóm người và tịch thu điện thoại của họ.

Le Monde đưa tin giới chức Pháp chặn xe tải vào 13h30 (18h30 giờ Hà Nội) ngày 27/9. Thùng đông lạnh có nhiệt độ 6 độ C khi được mở ra, nhưng sức khỏe 6 phụ nữ bên trong đều ổn định.

Truyền thông Pháp cho hay tài xế trước đó cũng nghi ngờ có người trong thùng đông lạnh, do nghe thấy âm thanh như tiếng người, và chủ động dừng xe, báo tin cho cảnh sát. Giới chức Pháp mở cuộc điều tra do nghi ngờ có hành vi buôn người. Tài xế đã bị tạm giữ để điều tra, nhưng các công tố viên cho hay người này không bị nghi phạm tội.

Laetitia Francart, công tố viên vùng Villefranche-sur-Saone, phía bắc thành phố Lyon, thông báo nhóm gồm có 4 người Việt, trong đó một bé gái, và hai phụ nữ Iraq.

Nhóm người Việt nói họ lên xe tải với cam kết sẽ được đưa đến Anh an toàn. Bà cho biết 4 người trong nhóm sẽ bị trục xuất trong vòng 30 ngày, hai người được phép ở lại chờ xin tị nạn, nhưng không nêu cụ thể.

"Tôi cảm thấy nhẹ nhõm khi biết rằng họ đã an toàn ở Pháp, đó mới là điều quan trọng nhất", Khue B. Luu nói.

Hàng năm có hàng nghìn người tìm cách nhập cư trái phép từ miền bắc Pháp đến Anh với mong muốn có cuộc sống tốt hơn. Họ thường trốn trong các thùng xe tải hoặc đi thuyền nhỏ vượt Eo biển Manche nằm giữa Anh và Pháp, nhưng cả hai hình thức vượt biên này đều tiềm ẩn rủi ro rất cao.