Dẫu tranh thế nào cũng chẳng thể tranh với đạo Trời

Kẻ sĩ có 3 điều không đấu: đấu danh với người quân tử, đấu lợi với kẻ tiểu nhân, đấu khôn ngoan với Thiên địa.

11:30 31/12/2018

Cổ nhân tin rằng người tính chẳng bằng trời tính. Trời tính dựa trên điều gì? Dựa trên phúc đức của một người. Đức có thể bảo vệ con người cả một đời. Đức cũng có thể giúp những trắc trở trời sinh của một người biến nguy thành an.

Đối với người tìm hiểu Kinh Dịch, lý học mà nói, thì trong số giàu nghèo sang hèn, tài năng dương thọ của con người, thì dương thọ là khó tính chuẩn nhất. Bởi vì nó còn liên quan tới các nhân tố của nhiều phương diện bên ngoài bát quái.

Ví như mọi người thường nói: Tích đức có thể kéo dài thọ mệnh, tổn đức ắt bị cắt giảm thọ mệnh. Cũng có cách nói là phúc lộc tận thì mệnh cũng tận. Trong Kinh Thi còn nói: Con người nên thường nghĩ tới hành vi của bản thân, xem có hợp với Thiên đạo hay không. Rất nhiều phúc báo không cần cầu tự nhiên sẽ có. Do vậy, cầu họa hay cầu phúc đều do tự mình.

Dẫu nói rằng số trời đã định, nhưng vẫn có thể thay đổi. Bạn chỉ cần mở rộng phần đạo đức bẩm sinh mà mình vốn có, cố gắng làm nhiều việc thiện hơn, tu tâm dưỡng tính, tích thêm nhiều âm đức. Đây chính là phúc mà bản thân bạn tạo ra, người khác muốn cướp cũng chẳng thể cướp được.

Từ Kinh Dịch cũng có thể thấy rằng một số người bao dung, nhân hậu, có đạo đức muốn thuận theo bên cát tường thì phải tránh người hung hiểm, tránh chuyện hung hiểm và nơi hung ác. Từ đó mới có thể thay đổi vận mệnh của mình.

Ngay chương mở đầu của Kinh Dịch đã nói: “Những gia đình thường hành thiện, ắt sẽ có nhiều phúc báo truyền lại cho con cháu”. Cũng như vậy, nếu việc con người làm trái với Thiên đạo thì rất nguy hiểm.

Trong sử sách vẫn còn lưu lại câu chuyện Lý Thuần Phong bói mệnh cho nhà Đường. Ông nói với Đường Thái Tông rằng có một người họ Võ sẽ đoạt mất thiên hạ của ông. Hơn nữa người này đã đang ở trong cung. Đường Thái Tông lập tức định giết hết những người họ Võ trong cung, như vậy là có thể trừ dứt hậu hoạ từ gốc rễ.

Lý Thuần Phong lại giải thích tiếp rằng đây là kiếp nạn vốn có của nhà Đường, nhưng vẫn còn may là người này cũng khá nhân từ, sau này sẽ mang thiên hạ trả lại cho nhà họ Lý. Nếu Đường Thái Tông giết nàng ta thì sẽ chiêu mời kẻ xấu hơn tới kiếp nạn này. Như vậy hậu quả chẳng thể lường trước được.

Nghe Lý Thuần Phong nói vậy, Đường Thái Tông cũng đành thuận theo. Người họ Võ mà Lý Thuần Phong nói tới chính là Võ Tắc Thiên.

Điều mà người hiện đại thiếu chính là trí huệ này của Lý Thuần Phong. Rất nhiều chuyện trong mệnh gặp phải thiệt thòi mà lại cứ muốn không chịu thiệt. Vậy có được chăng? Báo ứng không xảy ra vào lúc này thì sẽ xảy ra vào lúc khác, thậm chí là dồn tích lại để gây họa lớn hơn. Đáng tiếc thay, thế gian có quá ít người hiểu được đạo lý này.

Cũng như vậy, nếu bạn có phúc thì danh lợi tự nhiên sẽ tới. Nếu bạn không có phúc báo thì dẫu có tranh được, cũng chỉ mang đến tai hoạ mà thôi.

Tăng Quốc Phiên từng nói: “Sĩ hữu tam bất đấu: vật dữ quân tử đấu danh, vật dữ tiểu nhân đấu lợi, vật dữ Thiên địa đấu xảo.” Nghĩa là kẻ sĩ có 3 điều không đấu: đấu danh với người quân tử, đấu lợi với kẻ tiểu nhân, đấu khôn ngoan với Thiên địa.

Không đấu khôn ngoan với thiên địa chính là không tranh giành, không đi ngược với Thiên đạo, mà phải thuận theo Thiên đạo.

Thiên Cầm