Diện mạo tên lửa đạn đạo xuyên lục địa mới của Mỹ

Tên lửa mặt đất chiến lược mới của Mỹ sẽ có độ tin cậy cao, cùng khả năng nâng cấp tốt hơn mẫu Minuteman III già cỗi hiện nay.

21:30 26/08/2017

GBSD sẽ thay thế các tên lửa Minuteman III của Mỹ hiện nay. Ảnh: Breaking Defense.

Không quân Mỹ quyết định trao hợp đồng chế tạo tên lửa đạn đạo xuyên lục địa (ICBM) mới cho tập đoàn Northrop Grumman và Boeing. Với tên gọi Hệ thống Răn đe Chiến lược Mặt đất (GBSD), loại tên lửa này sẽ thay thế mẫu Minuteman III được biên chế suốt 45 năm qua, trở thành trụ cột mới trong bộ ba răn đe chiến lược của Mỹ, theo Popular Mechanic.

Lực lượng răn đe chiến lược Mỹ được xây dựng trên ba nền tảng, gồm oanh tạc cơ mang vũ khí hạt nhân, tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo và các bệ phóng ICBM trên mặt đất. Trong số này, ICBM được giấu trong các hầm phóng ngầm bằng bê tông kiên cố, có khả năng mang đầu đạn lớn nhất và có độ chính xác cao, đủ sức hủy diệt kho ICBM của đối phương trong một đợt tấn công phủ đầu.

Mỹ chỉ còn biên chế khoảng 400 quả ICBM Minuteman III. Mỗi tên lửa có tầm bắn trên 13.000 km, mang được tối đa ba đầu đạn hạt nhân, mỗi đầu đạn có sức công phá tương đương 32 quả bom nguyên tử ném xuống Hiroshima. Dù đã trải qua nhiều đợt nâng cấp từ khi được biên chế vào thập niên 1970, không quân Mỹ cho rằng Minuteman III đã hết vòng đời sử dụng. 

Bộ ba răn đe hạt nhân của Mỹ. Bấm vào ảnh để xem đầy đủ.

GBSD được quân đội Mỹ coi là chương trình tối mật. Chỉ hai nhân viên của các tập đoàn đấu thầu được tiếp cận với yêu cầu của chính phủ Mỹ, trước khi truyền đạt tới đội ngũ phát triển. Theo tập đoàn Northrop Grumman, GBSD sẽ cải tổ toàn bộ hệ thống ICBM hiện nay, bổ sung tên lửa mới, trung tâm kiểm soát phóng hiện đại cùng cơ sở hậu cần hỗ trợ.

Tuy nhiên, đầu đạn nhiệt hạch của GBSD sẽ được tận dụng từ tên lửa Minuteman III, hệ thống hầm phóng cũng được tái sử dụng thay vì xây mới hoàn toàn.

Tên lửa GBSD có thể sở hữu các tính năng giống Minuteman III, nhất là tầm bắn 13.000 km. Điều này đảm bảo Washington có thể tấn công bất kỳ quốc gia đối địch nào ở bắc bán cầu, trong khi phần nam bán cầu nước này không có đối thủ. Bên cạnh đó, hiệp ước kiểm soát số lượng đầu đạn Mỹ ký với Nga khiến tên lửa không cần có kích cỡ lớn hơn.

Trọng tâm chế tạo GBSD nằm ở khả năng nâng cấp và độ tin cậy. Không quân Mỹ muốn loại tên lửa mới sẽ ở trong biên chế đến năm 2075, sở hữu thiết kế mở để tiện nâng cấp kéo dài niên hạn thêm 45 năm.

Cơ quan nghiên cứu Quốc hội Mỹ (CRS) cho biết không quân nước này dự tính mua 642 tên lửa, trong đó 450 quả sẽ đặt tại các hầm phóng Minuteman III hiện nay. 192 quả đạn còn lại được dùng để thử nghiệm, niêm cất hoặc phóng kiểm tra định kỳ để đảm bảo sự tin cậy của toàn bộ lực lượng.

Hầm phóng Minuteman III sẽ được dùng cho dự án GBSD. Ảnh: Không quân Mỹ.

Quân đội Mỹ ước tính chi phí cho toàn bộ chương trình, từ xây căn cứ hỗ trợ đến mua tên lửa, vào khoảng 63 tỷ USD. Phòng đánh giá chi phí Lầu Năm Góc ước tính giá trị của dự án GBSD lên tới 85 tỷ USD trong vòng 20 năm.

Tuy nhiên, nhiều chuyên gia tỏ ý nghi ngờ dự án này. Washington không thực sự cần những vũ khí này, nhất là khi tiến bộ trong công nghệ tên lửa đạn đạo phóng từ tàu ngầm đã giúp chúng có uy lực ngang ICBM mặt đất. Việc đầu tư khoản tiền lớn vào một hệ thống ICBM mới có thể sẽ không mang lại hiệu quả như không quân Mỹ mong đợi, chuyên gia quân sự Kyle Mizokami nhận định.

Duy Sơn

Nguồn:vnexpress