Dư luận thế giới cảnh báo việc Mỹ cân nhắc dời Đại sứ quán tới Jerusalem

Trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump dự kiến sẽ công bố quyết định về việc công nhận Jerusalem là thủ đô Israel hoặc dời Đại sứ quán tới Jerusalem vào 13h ngày 6/12 (giờ địa phương, tức 1 giờ sáng 7/12 theo giờ Việt Nam), nhiều nhà lãnh đạo các tổ chức quốc tế và các nước trên thế giới đã lên tiếng cảnh báo Washington về động thái trên.

11:00 07/12/2017

Điều phối viên đặc biệt của LHQ về tiến trình hòa bình Trung Đông Nikolay Mladenov.. Ảnh: AFP/TTXVN

Đặc phái viên Liên hợp quốc (LHQ) phụ trách tiến trình hòa bình Trung Đông Nickolay Mladenov ngày 6/12 cho biết quy chế tương lai của Jerusalem cần phải được đàm phán giữa Israel và Palestine, đồng thời cảnh báo hậu quả của bất kỳ hành động nào liên quan đến thành phố tranh chấp này. Phát biểu với báo giới, ông Mladenov cho biết Tổng Thư ký LHQ đã nhiều lần nhắc tới vấn đề này, cũng như khuyến cáo cần rất thận trọng với các hành động do ảnh hưởng của nó. Theo ông, tương lai của Jerusalem cần phải được đàm phán trực tiếp giữa Palestine và Israel.

Trong bài phát biểu hàng tuần, Giáo hoàng Francis cũng đã bày tỏ quan ngại sâu sắc về tình hình hiện nay ở Trung Đông xung quanh việc Mỹ cân nhắc thừa nhận Jerusalem là thủ đô của Israel cũng như dời Đại sứ quán Mỹ tại Tel Aviv tới thành phố tranh chấp này. Ông kêu gọi tất cả các bên tôn trọng hiện trạng của Jerusalem, đồng thời cho rằng “việc công nhận các quyền của toàn bộ người dân” ở Jerusalem là điều kiện tiên quyết của đối thoại.

Lãnh tụ tinh thần tối cao Iran, Đại giáo chủ Ali Khamenei cho rằng ý định của Mỹ dời Đại sứ quán nước này về Jerusalem là dấu hiệu cho thấy “sự thất bại” của Washington và Mỹ sẽ không thể đạt được mục tiêu này.

Chính phủ Syria cũng cảnh báo “những hậu quả nguy hiểm” của việc Mỹ lên kế hoạch công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel. Hãng thông tấn nhà nước Syria SANA dẫn nguồn Bộ Ngoại giao nước này nêu rõ: “Đây là một sáng kiến nguy hiểm của chính quyền Mỹ, cho thấy Washington bất chấp luật pháp quốc tế”, đồng thời cho rằng Tổng thống Mỹ và các đồng minh ở khu vực Trung Đông sẽ phải chịu trách nhiệm về các hậu quả nguy hiểm từ quyết định này.

Cùng ngày, Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ cho biết ý định trên của Mỹ sẽ châm ngòi “bạo lực” ở khu vực Trung Đông và sẽ gây ra “một thảm họa lớn”. Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan cảnh báo quy chế Jerusalem là “ranh giới đỏ” đối với cộng đồng người Hồi giáo, thậm chí có thể khiến Thổ Nhĩ Kỳ cắt đứt các mối quan hệ với Israel. Dự kiến, Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) sẽ nhóm họp vào ngày 13/12 tới tại Ankara để thảo luận vấn đề trên.

Trong khi đó, phát biểu trên trang mạng xã hội Twitter, Phó Thủ tướng đồng thời là người phát ngôn Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ Bekir Bozdag khẳng định ý định này của Mỹ sẽ “đẩy khu vực và thế giới vào vòng xoáy bạo lực và không rõ khi nào sẽ kết thúc”. Theo ông, động thái này là “một thảm họa lớn với tất cả mọi người” và có thể gây ra những hậu quả khôn lường. Bên cạnh đó, nó cũng sẽ “hủy hoại tiến trình hòa bình” trong khi vấn đề Jerusalem là yếu tố quan trọng đối với hòa bình ở Trung Đông và thế giới. Ngoại trưởng Thổ Nhĩ Kỳ Mevlut Cavusoglu cho rằng động thái này là một “sai lầm”, không thể mang lại hòa bình và ổn định mà chỉ gây bất ổn và hỗn loạn. Ông cho biết đã nêu vấn đề này với người đồng cấp Mỹ Rex Tillerson.

Về phần mình, trưởng đại diện Palestine tại Anh Manuel Hassanssian nhấn mạnh “Tổng thống Donald Trump sẽ tuyên bố chiến tranh ở Trung Đông nếu công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel”. Theo ông, động thái này cũng sẽ đặt dấu chấm hết đối với giải pháp 2 nhà nước.

Lãnh đạo các tổ chức và các nước trong khu vực gồm Liên đoàn Arab (AL), Qatar, Saudi Arabia, Ai Cập, Jordan cũng đã lên tiếng cảnh báo ý định trên của Tổng thống Donald Trump. Theo AL, Jordan và Palestine đã đề nghị các ngoại trưởng AL họp khẩn để bàn về kế hoạch trên. Dự kiến, các ngoại trưởng AL sẽ nhóm họp trong ngày 9/12 tới.

Từ Bắc Kinh, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Cảnh Sảng  cũng bày tỏ quan ngại về kế hoạch của Tổng thống Trump có thể thổi bùng căng thẳng trong khu vực. Ông kêu gọi “tất cả các bên liên quan cần cân nhắc đến hòa bình khu vực, thận trọng trong lời nói và hành động, tránh ảnh hưởng đến của việc giải quyết vấn đề Palestine cũng như tránh gây ra những cuộc đối đầu mới trong khu vực”.

Theo TTXVN