Kinh nghiệm đau thương khi xem nhật thực bằng mắt trần

Vào Thứ Hai, 21 Tháng Tám, sẽ có hiện tượng nhật thực toàn phần (total solar eclipse) đi ngang qua lục địa Hoa Kỳ. Hôm đó sẽ có nhiều người chờ xem, tuy nhiên xem thì xem nhưng phải biết cách xem làm sao để đôi mắt khỏi bị hư luôn suốt đời.

21:00 21/08/2017

Nên dùng kính khi nhìn mặt trời vào thời điểm nhật thực. (Hình: Getty Images)

Trang mạng Today thuật lại câu chuyện của cụ ông Lou Tomososki ở tiểu bang Oregon, năm nay 70 tuổi. Vào năm 1962, lúc còn là một thiếu niên, cụ cùng bạn học ngước nhìn về phía mặt trời khi mới từ trong trường trung học Marshall High School ở Oregon bước ra.

Suốt nhiều tuần trước đó, ai cũng nói đến hiện tượng nhật thực nên mấy cậu học trò đều muốn nhìn thấy tận mắt. Thế là họ nhìn lên trong vài giây, lúc mặt trăng đi ngang qua, che lấp đi một phần của mặt trời.

Khi nhìn, ông Tomososki thấy một tia lóe như đèn flash máy hình lóe lên khi chụp nhưng không ngờ rằng cái lóe sáng đó làm hư hại mắt ông đến suốt đời.

Ông Tomososki kể: “Hai đứa chúng tôi bị bỏng mắt cùng một lúc. Đứa bạn bị mắt trái còn tôi thì bị ở mắt phải.”

Mặc dù thầy giáo có cảnh cáo trước nhưng ông đã không màng đến. Ông nói: “Chúng tôi chỉ nhìn có một chút thôi mà nay để lại cho tôi một điểm mù nhỏ ở giữa mắt bên phải.”

Ông chia sẻ câu chuyện của cá nhân ông vì e rằng nhiều người sẽ nhìn trực tiếp lên mặt trời vào Thứ Hai tuần tới. Ông tiên liệu: “Hàng triệu người ngoài kia sẽ xem nhật thực. Rồi bao nhiêu người sẽ than ‘có gì đó xảy ra cho mắt tôi vậy?’ Nghĩ như vậy khiến tôi thấy ngán chán.”

Ông Tomososki cho biết, mắt ông từ đó đến giờ “không có gì thay đổi nữa. Không khá hơn mà cũng chẳng tệ hơn.”

Kinh nghiệm mà ông trải qua, y học gọi là ‘solar retinopathy,’ sự hư hại võng mạc do nhìn trực tiếp vào mặt trời, vốn thường chỉ tạo nên một điểm mù ngay giữa mắt.

Trong số những người trải qua kinh nghiệm này, một nửa phục hồi ngay nhưng một nửa khác lại bị hư mắt suốt đời. Đó là lý do vì sao giới chuyên khoa về mắt khuyên mọi người chớ nên nhìn trực tiếp lên mặt trời khi nhật thực, dù có dùng đến kính mát.

Bác Sĩ Russell N Van Gelder, giáo sư môn nhãn khoa tại trường University of Washington, nói: “Bất kỳ ai nhìn thẳng vào mặt trời đều có thể bị điểm mù này. Nếu đến hôm sau mà quí vị vẫn không thấy phục hồi như cũ thì có nghĩa mắt quí vị bị rắc rối rồi đó.”

Tia sáng mặt trời khi nhật thực thậm chí có thể làm hư luôn sensor của bộ phận chụp hình của cellphone.