Lãnh tụ Cộng Hòa Thượng Viện lên án Trump, dù bỏ phiếu tha bổng ông

Thượng Nghị Sĩ Mitch McConnell (Cộng Hòa-Kentucky), trưởng khối đa số Cộng Hòa Thượng Viện, lên án nặng nề cựu Tổng Thống Donald Trump dù trước đó bỏ phiếu tha bổng ông tội “xúi giục nổi loạn” tại Quốc Hội Mỹ hồi Tháng Giêng, làm năm người chết.

09:30 15/02/2021

Theo báo mạng The Hill, ông McConnell cho rằng chính ông Trump kích động vụ tấn công vào Quốc Hội trong khi giải thích tại sao ông tha bổng vị tổng thống thứ 45 của Mỹ.

Nhà lãnh đạo Cộng Hòa ở Thượng Viện cũng cho rằng vị cựu tổng thống có thể bị truy tố hình sự vì các hành động kích động hôm 6 Tháng Giêng, trong lúc các nhà lập pháp liên bang họp để chuẩn thuận kết quả bầu cử tổng thống mà ông Trump thua cựu Phó Tổng Thống Joe Biden.

“Không có hoài nghi nào, hoàn toàn không, là Tổng Thống Trump chịu trách nhiệm về mặt thực tế và về mặt luân lý, là đã kích động các sự kiện xảy ra ngày hôm đó. Không có một hoài nghi nào về chuyện này. Người nổi loạn ập vào tòa nhà Quốc Hội, tin rằng họ hành động theo ý muốn và chỉ thị của tổng thống của họ,” ông McConnell nói, ngay sau khi Thượng Viện bỏ phiếu 57-43, không đủ túc số để kết tội ông Trump.

Để kết tội một tổng thống, Thượng Viện phải có ít nhất 2/3 số phiếu, tức là 67/100.

Ngoài 50 thượng nghị sĩ Dân Chủ, có bảy thượng nghị Cộng Hòa cùng bỏ phiếu kết tội ông Trump.

“Và với niềm tin đó, là một hậu quả có thể thấy trước với những tuyên bố giả tạo, thuyết âm mưu, và lời tuyên bố cường điệu vô trách nhiệm, chính là những gì mà tổng thống bị thất bại trong cuộc bầu cử tiếp tục la lớn vào các phương tiện truyền thông đại chúng trên trái đất này,” ông McConnell nói tiếp.

Mặc dù bỏ phiếu tha bổng vị cựu tổng thống, nói rằng nó không nằm trong thẩm quyền của Thượng Viện, ông McConnell chỉ trích mạnh mẽ hành động và sự ngụy biện của ông Trump.

Ông McConnell nói đám đông tấn công vào Quốc Hội vì họ bị ông Trump nhồi sọ bằng “sự dối trá ngông cuồng,” và vì ông “nổi giận sau khi thua bầu cử.”

Ông McConnell, giống như đa số các thượng nghị sĩ Cộng Hòa, trong nhiều tuần lễ, không thừa nhận ông Joe Biden thắng trong cuộc bầu cử ngày 3 Tháng Mười Một, 2020.

Tuy nhiên, vào ngày 15 Tháng Mười Hai, 2020, ông McConnell chúc mừng ông Biden sau khi đại cử tri của 50 tiểu bang và thủ đô Washington DC ngày hôm trước bỏ phiếu xác nhận vị cựu phó tổng thống thắng 306 phiếu đại cử tri trong khi ông Trump chỉ được 232 phiếu.

Ông McConnell cũng nhắc lại ngày mà ông Trump “mở ra một ‘cuộc chiến mới ngông cuồng hơn’ và đưa ra nhiều phát biểu vô căn cứ.”

“Nhà lãnh đạo của thế giới tự do không thể bỏ ra nhiều tuần lễ la lối rằng có những thành phần trong bóng tối đánh cắp đất nước chúng ta và rồi sẽ có một sự ngạc nhiên giả tạo,” ông McConnell nói, và thêm rằng ông Trump “có vẻ quyết tâm phải lật ngược quyết định của cử tri nếu không sẽ phá nát các định chế của chúng ta trước khi không thể làm được gì khác.”

Trong khi đó, các luật sư của ông Trump bào chữa cho hành động của ông vào ngày 6 Tháng Giêng, khi ông liên tục đưa ra các tuyên bố giả tạo là cuộc bầu cử bị “đánh cắp” và khuyến khích những người ủng hộ ông đi vào Quốc Hội khi mà Phó Tổng Thống Mike Pence lúc đó và các nhà lập pháp đang đếm phiếu đại cử tri.

Các luật sư của ông Trump còn nói rằng lúc đó vị cựu tổng thống không biết là mạng sống của ông Pence, phó tổng thống của ông, đang bị đe dọa.

Thượng Nghị Sĩ McConnell phản bác những lập luận này, nói rằng những gì xảy ra đều được chiếu trực tiếp trên truyền hình.

“Chúng ta biết lúc đó ông đang xem TV giống như chúng ta. Một đám đông ô hợp tấn công Quốc Hội vì lời kêu gọi của ông…Tổng thống lúc đó không có hành động nào ngay lập tức. Ông không làm công việc của ông. Ông không đưa ra các mệnh lệnh để các nhân viên công lực liên bang có thể tin và hành động để vãn hồi trật tự,” ông McConnell nói.

Tuy vậy, nhà lãnh đạo Cộng Hòa Thượng Viện cũng nói, truất phế ông Trump không nằm trong thẩm quyền của Thượng Viện vì ông không còn là tổng thống nữa.

Trước đó, ông McConnell từng bỏ phiếu hai lần chống lại phiên xử ông Trump vì cho rằng nó vi hiến, một nhận xét mà nhiều học giả về Hiến Pháp phản bác.

Mặc dù Hạ Viện luận tội ông Trump trong lúc đang là tổng thống, phiên xử của Thượng Viện chỉ bắt đầu sau khi ông Biden tuyên thệ nhậm chức tân tổng thống.

Trước ngày tuyên thệ, 20 Tháng Giêng, Thượng Nghị Sĩ Chuck Schumer (Dân Chủ-New York), lúc đó là trưởng khối thiểu số tại Thượng Viện, có yêu cầu ông McConnell, lúc đó là trưởng khối đa số, tập trung các thượng nghị sĩ để xét xử ông Trump trước khi ông rời Tòa Bạch Ốc, nhưng vị thượng nghị sĩ đại diện tiểu bang Kentucky không đồng ý.

“Có thể thảo luận vấn đề này, nhưng về mặt hiến pháp, không thể xét xử cựu tổng thống,” ông McConnell nói lúc đó.

Trong phát biểu hôm Thứ Bảy, ông McConnell ngụ ý rằng ông Trump vẫn có thể phải ra trước tòa án vì các hành động gây hậu quả của ông.

“Tổng Thống Trump vẫn chịu trách nhiệm pháp lý vì những gì ông làm trong lúc ông là tổng thống, ngoại trừ việc cấm ông tái tranh cử… Ông không thể thoát được đâu,” ông McConnell kết luận. (Đ.D.)