Lao động Mỹ chịu nguy cơ mất việc vì tự động hóa cao nhất

Hàng triệu người lao động trên thế giới đang đứng trước nguy cơ thất nghiệp vì robot, song người Mỹ nên đặc biệt lo lắng.

21:45 25/03/2017

Theo CNN, 38% công việc ở Mỹ đang đứng trước nguy cơ cao bị thay thế bằng robot và trí thông minh nhân tạo (AI) trong 15 năm tới. Đây là kết quả báo cáo mới của hãng PwC. Trong khi đó, 30% việc làm ở nước Anh đang chịu nguy cơ tương tự. Số công việc đứng trước rủi ro ở Nhật Bản là 21%.

Thị trường lao động Mỹ và Anh đều bị chi phối bởi các công việc thuộc ngành dịch vụ. Cơ cấu thị trường lao động hai nước này khá giống nhau khi có cùng tỷ lệ lao động được tuyển vào những ngành then chốt, bao gồm tài chính, vận tải, giáo dục, sản xuất và dịch vụ thực phẩm. Song PwC tìm ra nhiều khác biệt lớn trong bản chất công việc thuộc những ngành nghề này và lý giải vì sao có nhiều lao động Mỹ chịu nguy cơ mất việc hơn.

Lấy ngành dịch vụ tài chính làm ví dụ. Ở Mỹ, 61% công việc trong ngành tài chính có nguy cơ cao bị thay thế bằng robot. Trong khi đó ở Anh, tỷ lệ công việc ngành tài chính có thể bị tự động hóa là 32%. Chuyên gia kinh tế trưởng John Hawksworth của PwC ở Anh cho hay nhiều nhân viên trong ngành tài chính Mỹ đang tập trung vào hoạt động bán lẻ trong nước, đơn cử như nhân viên ngân hàng tại các thị trấn nhỏ.

Ngược lại, ngành tài chính ở Anh tập trung nhiều hơn vào hoạt động tài chính và ngân hàng đầu tư quốc tế. Đây là hoạt động đòi hỏi trình độ học vấn và chuyên môn cao hơn đáng kể. Ông Hawksworth cho rằng những lao động Mỹ “làm các công việc thường ngày, định kỳ dễ bị tự động hóa thay thế hơn” là những nhân viên ngân hàng đầu tư ở London (Anh).

Dù vậy, người lao động không nhất thiết phải e ngại về tình trạng thất nghiệp gia tăng vì robot. Chuyên gia PwC cho hay việc lực lượng lao động thay đổi sẽ tạo ra thêm nhiều việc làm trong tương lai song các công việc này sẽ để dành cho những người có tay nghề cao hơn. Ông Hawksworth chỉ ra rằng mức độ tuyển dụng ở nhiều nền kinh tế lớn vẫn còn khá cao, bất chấp robot ngày càng chiếm ưu thế tại chốn công sở.

Những người làm việc trong các ngành giáo dục, chăm sóc sức khỏe và công tác xã hội ít có nguy cơ bị tự động hóa thay thế. “Tính sáng tạo, tư duy phê bình sẽ được đánh giá cao. Sự thông minh về mặt cảm xúc cũng như thế”, chuyên gia công nghệ và đầu tư Jon Andrews thuộc PwC cho hay.

Dù vậy, các tác giả của báo cáo trên cũng cảnh báo số lượng robot tăng có thể kéo bất bình đẳng xã hội và khoảng cách giàu – nghèo đi lên. Những người lao động thiết kế và sản xuất robot, có kỹ năng bổ sung để làm việc cùng với “đồng nghiệp” AI sẽ giàu hơn. Nhóm người lao động còn lại sẽ bị tuột phía sau. Theo PwC, tỷ lệ việc làm của con người đứng trước nguy cơ biến mất vì tự động hóa ở các nước Mỹ, Đức, Anh, Nhật Bản lần lượt là 38%, 35%, 30% và 21%.