Những điều cần biết về khiếu nại tòa án di trú ở Úc

Bài viết sẽ giới thiệu về cách bạn có thể kiện lên tòa di trú để xin xem xét lại quyết định visa của bạn nếu không may bị từ chối và bạn không hài lòng với quyết định của visa.

15:33 21/03/2017

Úc luôn là lựa chọn hàng đầu của những người Việt Nam muốn tìm kiếm một cuộc sống và cơ hội phát triển tuyệt vời hơn ở nước ngoài. Đất nước Úc rộng lớn là thế nhưng dân số chỉ dưới 30 triệu người do đó Chính phủ Úc luôn ủng hộ chính sách di dân rộng mở và dành nhiều sự quan tâm đặc biệt đến quyền công dân.

Do đó, rất nhiều các du học sinh và người Việt mong muốn sống ở Úc và xem đất nước như quê nhà thứ hai của mình. Tuy nhiên, việc xin visa định cư ở Úc lại là một câu chuyện hoàn toàn khác. Mặc dù với nhiều đặc ân ủng hộ việc di dân nhưng chính phủ Úc lại rất nghiêm khắc trong việc xét chọn. Do đó, nếu bạn đã nộp quyết định nộp hồ sơ xin visa lên Bộ Di trú Úc và đơn xin visa của bạn không may bị từ chối và bạn không hài lòng với quyết định của visa. Đừng lo, bài viết sẽ giới thiệu về cách bạn có thể kiện lên tòa di trú để xin xem xét lại quyết định visa của bạn.

Điều cần biết khi khiếu nại lên tòa di trú?

Để trả lời cho câu hỏi này, bạn cần phải biết 4 yếu tố sau:

1/ Đầu tiên, bạn phải biết TÒA NÀO có thẩm quyền để giải quyết vấn đề của bạn. Với trường hợp muốn xem xét lại quyết định của bộ di trú về visa của bạn, bạn cần nộp đơn và đóng lệ phí phù hợp (phí hiện tại là $1,673) lên tòa di trú (Migration Review Tribunal) – hiện nay tòa di trú MRT đã sát nhập, trở thành một bộ phận của tòa án phúc thẩm hành chính (Administrative Appeals Tribunal, gọi tắt là AAT).

2/ Thứ hai, bạn cần phải biết TÒA SẼ LÀM GÌ với hồ sơ của bạn khi bạn nộp vào. Các hồ sơ nộp khiếu nại để tái cứu xét của bạn và của những người khác sẽ được tập hợp và chuyển cho các thành viên của tòa để xem xét và xét duyệt. Các thành viên này không phải là nhân viên xét duyệt hồ sơ tại bộ di trú Úc, mà đó là thành viên độc lập của tòa di trú.

3/ Thứ ba, bạn cần phải biết THỜI GIAN để bạn nộp đơn khiếu nại để được xem xét lại quyết định của visa của bạn là CÓ GIỚI HẠN. Thông thường, thời gian quy định cho việc nộp đơn lên tòa di trú đối với visa bị từ chối là 21 ngày, đối với visa bị hủy là 7 ngày. Nếu bạn để quá hạn thì tất nhiên bạn sẽ không còn cơ hội để khiếu nại visa.

4/ Cuối cùng, điều các bạn quan tâm là các bước tiến hành cụ thể cho việc nộp đơn lên tòa di trú. Bạn vào đường link này để đăng ký và nộp đơn của bạn ở bộ phận MRT: www.aat.gov.au

Những diễn biến xảy ra sau khi nộp đơn

Tùy vào từng trường hợp và vấn đề phát sinh cụ thể thì sẽ có những diễn biến ngay sau khi bạn nộp đơn tái xét chính thức. Đây sẽ là các diễn biến chung để các bạn dễ hình dung và nắm rõ:

1/ Xác nhận từ tòa: Sau khi bạn đã nộp đơn, tòa sẽ gửi cho bạn thư xác nhận là họ đã chính thức nhận được lệ phí và án đơn của bạn. Tất nhiên, họ sẽ xem xét kĩ lưỡng đơn của bạn có hợp lệ hay không, và họ sẽ gửi thư kèm mã số hồ sơ cho bạn. Nếu tòa án xét thấy có bất kì vấn đề gì đó không đúng thì họ sẽ thông báo đơn thư cho bạn. Tòa án có thể sẽ đòi hỏi thêm thông tin từ bạn, hoặc yêu cầu bạn đưa ra bình luận về khía cạnh nào đó về hồ sơ của bạn.

2/ Ngày ra tòa: Đến đúng ngày hạn định thì tòa sẽ tiến hành xét xử. Bạn sẽ được mời đến phiên tòa để tiến hành trao đổi trực tiếp với thành viên của tòa. Họ sẽ xem xét các bằng chứng của bạn và phỏng vấn bạn. (Một số trường hợp thì bạn sẽ được phỏng vấn qua điện thoại). Đây chính là lúc mà bạn cần đưa ra những bằng chứng thuyết phục nhất để tòa có thể dựa vào bằng chứng và lời nói của bạn để thay đổi và xem xét lại quyết định của bộ di trú về visa của bạn.

3/ Chờ đợi xét duyệt: Thời gian cụ thể xét duyệt cho mỗi loại hồ sơ visa là khác nhau. Bạn có thể tìm hiểu thêm các thông tin chi tiết về thời gian chờ đợi tại đây: http://www.aat.gov.au/migration-and-refugee-division/steps-in-a-review/how-long-will-the-process-take

Cách bổ sung bằng chứng

Tất nhiên, bạn sẽ cần phải thu thập các bằng chứng liên quan đến trường hợp visa của bạn. Đây là việc làm cần thiết và bắt buộc để bạn chứng minh được rằng bạn đã đáp ứng đủ điều kiện xét duyệt visa. Và quan trọng nhất là để bạn chứng minh rằng quyết định của bộ di trú là hoàn toàn sai.

Tuy nhiên, việc thu thập và bổ sung bằng chứng lên tòa di trú là không hề đơn giản. Thông thường, bạn sẽ cần một đại diện di trú để hướng dẫn bạn việc này. Bởi vì luật di trú rất khó hiểu và phức tạp, bạn cần một người am hiểu luật để hướng dẫn bạn đâu là loại bằng chứng thích hợp, và những gì cần thiết để trình bày cho bộ di trú, ví dụ như: trường hợp của bạn là đáp ứng điều kiện của luật số mấy, tiểu mục mấy, bằng chứng có đủ như trong luật yêu cầu hay chưa, quyết định của bộ di trú sai ở điểm nào….v..v..

Các loại quyết định sau khi xét xử

Sau khi tiến hành phiên xét xử về visa của bạn, tòa sẽ đưa ra một số kiểu quyết định chính sau:

• affirm the decision, có nghĩa là Tòa án đồng ý với quyết định của Bộ di trú.

• vary the decision , có nghĩa là Tòa án đồng ý một phần với các quyết định của Bộ di trú.
• set aside the decision and substitute a new decision, có nghĩa là Tòa án đã chấp nhận lập luận của bạn và quyết định thay đổi phán quyết của Bộ di trú.

• remit the decision, có nghĩa là tòa chấp nhận lập luận của bạn và tòa gửi hồ sơ của bạn trở lại Bộ di trú. Bộ di trú sẽ tiến hành xem xét lại dưới sự hướng dẫn cụ thể từ Tòa án.

• no jurisdiction Tòa án quyết định rằng họ không có thẩm quyền xem xét quyết định của bộ di trú.

Nếu tôi không đồng ý với quyết định của tòa, tôi phải làm gì đây?

Có lẽ, đây là một trong những câu hỏi rất quan trọng và khó đối với nhiều người khi tìm câu trả lời. Và tất nhiên, con đường giải quyết duy nhất của bạn chỉ có thể là TIẾP TỤC THƯA KIỆN.

Trường hợp là tòa di trú đồng ý với quyết định cũ của bộ di trú thì bạn có thể xem xét đến việc kiện lên Tòa Kinh Lý Liên Bang (Federal Circuit Court). Tuy nhiên, Tòa Kinh Lý Liên Bang này sẽ chỉ chấp nhận kháng cáo nếu thực sư có sự sai lầm  liên quan về mặt luật pháp trong quyết định của tòa di trú. Về tính chất pháp lý thì tòa án này không có quyền xem xét về mặt bằng chứng cũ hay mới trong trường hợp visa của bạn, hay những yêu cầu của visa mà bạn đáp ứng được. Và tòa cũng không có quyền hạn để cấp visa cho bạn.

Ngoài ra, bạn có thể khiếu nại lên Bộ trưởng Bộ di trú. Bộ trưởng Bộ di trú có đặc quyền thay đổi quyết định của tòa di trú để đưa ra một kết quả visa khác. Và tất nhiên chỉ nếu việc thay đổi đó có lợi ích thực sự cho cộng đồng. Tuy nhiên, việc khiếu nại lên bộ trường bộ di trú chỉ dành cho một số trường hợp đặc biệt mà thôi.

Kết luận

Các bước và quá trình kiện tòa án di trú xin tái xét hồ sơ xin visa cơ bản là như trình bày trong bài viết. Tuy nhiên, bài viết này chỉ mang tính chất tham khảo, mỗi loại hồ sơ visa và mỗi trường hợp visa là khác nhau, đòi hỏi bằng chứng khác nhau và các vấn đề sẽ phát sinh liên tục trong khi bạn tiến hành việc thưa kiện rối rắm này.

Hy vọng sau khi đọc xong bài này các bạn sẽ phần nào nắm được cách tiến hành kiện lên tòa di trú cũng như các loại quyết định mà tòa di trú đưa ra cho hồ sơ visa của bạn.

(Theo Đào Nguyễn)

Đào Nguyễn tốt nghiệp tại Victoria University về Luật di trú Úc (Australian Migration Law & Practice). Chị hiện đang là Đại Diện Di Trú, đồng thời là Giám đốc “công ty di trú AUS’’.