Những điều cần biết về vắc-xin phòng ngừa cúm
Chúng ta không thể xác định chính xác thời gian cúm xuất hiện, nhưng chúng ta biết chắc rằng nó sẽ đến. Và bác sĩ khuyên rằng tiêm vắc-xin phòng cúm là điều cần thiết.
13:30 06/10/2017
Chúng ta không thể xác định chính xác thời gian cúm xuất hiện, nhưng chúng ta biết chắc rằng nó sẽ đến. Các bác sĩ và hiệu thuốc đang ra sức “quảng cáo” về việc tiêm vắc-xin cúm thường niên, và điều này gợi ra thắc mắc "Liệu có nên tiêm phòng cúm?"
Hầu như tất cả câu trả lời đều là có.
Nhưng bên cạnh đó, nhiều câu hỏi khác xuất hiện: Thuốc chủng ngừa này là gì? Tại sao nên tiêm chủng mỗi năm một lần? Nếu đã tiêm chủng thì liệu còn khả năng bị cúm nữa không?
Những câu hỏi này đã được đưa cho một số bác sĩ, trong đó có bác sĩ Michael Chang, chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhi khoa Bệnh viện Memorial Hermann ở Houston, Texas, người đã mất khoảng một giờ để có thể trả lời tất cả và khẳng định các vắc-xin được thiết kế để chống lại loại virus này.
Bệnh cúm tạo nên bởi nhiều hơn một loại virus, vắc–xin cũng vậy
Cúm chỉ có một tên gọi, nhưng mỗi năm bệnh cúm lại khác nhau vì có nhiều loại virus cúm khác nhau.
Tiến sĩ Chang cho biết thêm: "Mỗi mùa đông chúng ta đều biết rằng dịch cúm sẽ lây lan khắp thế giới, có lẽ ba hoặc bốn chủng virus sẽ trở nên nổi bật nhất", tiến sĩ Chang cho biết thêm rằng virus cúm thường xâm nhập cơ thể thông qua mắt, mũi và miệng. Từ đó nó nhắm mục tiêu đến phổi.
"Bệnh cúm sẽ gây ra tất cả các triệu chứng hô hấp trên, nhưng nó cũng có thể gây viêm phổi hoặc nhiễm trùng đường hô hấp dưới, và nếu bạn bị nhiễm cúm nặng, các cơ quan khác trong cơ thể có thể bị ảnh hưởng xấu", tiến sĩ Chang cho biết.
Với rất nhiều loại virus lưu hành, đây là một thách thức hàng năm cho các nhà khoa học dự đoán 3 - 4 loại virus cúm phổ biến nhất trong mùa.
Tiến sĩ Chang cho biết: "Dự đoán những chủng cúm nổi trội trong mỗi mùa đông sẽ được thực hiện thông qua việc giám sát trên toàn thế giới. Chúng tôi xem xét tất cả các trường hợp bệnh cúm xảy ra trên khắp thế giới để dự đoán từng mùa."
Một khi họ đã xác định được các chủng virus có khả năng gây bệnh, các nhà khoa học sẽ phát triển vắc-xin chuyên biệt. Sau đó họ vô hiệu hóa virus.
Việc vắc-xin khiến bạn bị cúm là điều không thể
Nhiều người sẽ nói rằng họ hoặc con của họ bị cúm từ vắc-xin, điều đó hoàn toàn không thể xảy ra.
Chang nói: "Nếu sau khi tiêm chủng có những biểu hiện khó thở, sưng mặt, lưỡi hoặc tắc nghẽn đường thở, đó là phản ứng dị ứng nghiêm trọng. Bệnh nhân cũng nên để ý đến nhiệt độ cơ thể. Sốt khoảng 38.5 độ là phổ biến. Tylenol sẽ giúp làm giảm các triệu chứng này, nhưng nếu bạn vẫn bị bệnh hoặc trở nên tồi tệ hơn sau 48 giờ, hoặc nếu chỗ tiêm sẽ sưng to đến mức bạn không thể di chuyển nó, hãy đến bác sĩ.”
Chang lưu ý rằng ngay cả khi bạn là một trong số ít những người cảm thấy hoàn toàn khỏe mạnh sau khi tiêm phòng cúm mà không có đau hoặc sốt nhẹ, điều này không có nghĩa là hệ miễn dịch của bạn không đáp ứng hoặc vắc-xin cúm không hoạt động.
Khi nào có thể tiêm chủng ngừa và thời gian phát huy tác dụng là bao lâu?
Vắc-xin mất từ hai đến ba tuần để có hiệu quả. Đây là lý do tại sao các bác sĩ khuyên bạn nên sử dụng nó ngay khi có thể.
Nếu bạn chủng ngừa ngay bây giờ, bạn nên được bảo hiểm trong suốt mùa cúm, bắt đầu sớm vào giữa mùa thu và kết thúc vào cuối mùa xuân. Vắc-xin duy trì được bao lâu phụ thuộc vào hệ thống miễn dịch của bạn, nhưng đối với bệnh nhân nói chung sẽ từ khoảng 6 tháng đến 1 năm.
Mục tiêu của vắc-xin không nhất thiết để ngừa cúm
Vắc-xin phòng bệnh cúm sẽ ngăn không cho bạn mắc bệnh cúm, tuy nhiên đó chưa phải mục tiêu chính của vắc-xin, cái nhằm ngăn ngừa bệnh dịch và giảm các ca nhiễm cúm nặng.
Chang nói: "Mục đích của thuốc chủng là giảm số bệnh cúm nghiêm trọng cần đến bệnh viện.”
Về cơ bản, hệ thống miễn dịch của bạn được chuẩn bị để đối phó với virus, nếu nó vẫn tấn công bạn, bạn sẽ không bị nhiễm cúm nặng.
Tiến sĩ Tewari cho biết: "Rất nhiều bệnh nhân bị bệnh miễn dịch hoặc ghép tạng có ung thư hoặc các tình trạng khác có thể không đủ mạnh để chủng ngừa cúm. Nhưng nếu những người xung quanh họ được chủng ngừa, chúng tôi phát triển một hệ thống miễn dịch, hy vọng rằng ít người không thể chủng ngừa sẽ không bị nhiễm bệnh".
Phần lớn những người trên sáu tháng tuổi đủ điều kiện để tiêm phòng cúm. Cả Tiến sĩ Chang và Tiến sĩ Tewari nhấn mạnh rằng có rất ít trường hợp ngoại lệ. Ngay cả khi bạn bị dị ứng với trứng (nhớ vắc-xin cúm thường được trồng trong trứng) bác sĩ có thể đề nghị một loại văc-xin thay thế nếu cần.
Đối với phụ nữ có thai
Chỉ mới tuần trước đã có một nghiên cứu công bố rằng vắc-xin cúm có thể có liên quan đến sẩy thai ở giai đoạn sớm ở một số phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, kết luận này chưa được chứng minh, và các bác sĩ vẫn khuyên phụ nữ mang thai nên tiêm phòng cúm.
Hơn nữa, tiêm phòng cúm giúp bảo vệ trẻ sơ sinh khỏi bị cúm.
"Trẻ sơ sinh không thể chủng ngừa cúm cho đến khi bé được sáu tháng, do đó khi tiêm văcxin, mẹ sẽ tạo ra các kháng thể và truyền nó cho em bé, bảo vệ chúng khỏi bị cúm nặng trong những tháng đầu tiên của cuộc đời", Tiến sĩ Chang.
Trẻ em, như người cao tuổi, thực sự dễ bị cảm cúm hơn do môi trường sinh hoạt hằng ngày hoặc bởi hệ thống miễn dịch không đủ khỏe mạnh.
Tiến sĩ James D. Cherry, giáo sư nghiên cứu của Trường Y David Geffen tại UCLA và UCLA Mattel Children's Hospital, nói: "Trẻ em có ít kinh nghiệm về bệnh cúm, trong khi người lớn có nhiều kháng thể hơn từ những lần nhiễm bệnh trước đó.
Vắc-xin phòng cúm cần được lưu ý hơn trong những khu vực chịu thiên tai
Mặc dù các bác sĩ khuyên mọi người nên chích ngừa cúm, nhưng Tiến sĩ Tewari, trụ sở tại Houston, Texas đã đưa ra quan điểm kịp thời rằng nếu bạn ở trong một khu vực bị ảnh hưởng bởi thảm hoạ, điều đó đặc biệt cần được lưu tâm.
Tewari nói: "Bão Harvey và các thiên tai khác mang đến nhiều loại virus nấm mốc khác nhau. Mọi người phải di dời, sinh sống trong những nơi trú ẩn, mặc quần áo vay mượn, ăn thực phẩm được quyên góp và không thể kiểm soát được sự phơi nhiễm trong môi trường xung quanh mình.
Đối với nhiều người vẫn còn đang chịu ảnh hưởng của thiên tai, một mũi tiêm cúm có thể mang đến nhiều virus bệnh phát sinh và gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe.
Hiện nay, nhiều trường học và các sở y tế quận hạt đang chạy các chương trình cung cấp các mũi tiêm phòng ngừa cúm miễn phí, điều này rất đáng để bạn lưu tâm. Ngay cả khi bạn có bảo hiểm sức khoẻ, tiêm phòng cúm của bạn thực sự không được bảo hiểm, vì vậy hãy kiểm tra nhà cung cấp của bạn. Hiện tại, giá vắc-xin tiêm ngừa rẻ nhất có vẻ ở Costco, với giá khoảng 20 đô la.
Mỹ: Không đưa con đi tiêm vắc xin, bà mẹ đối mặt án tù
Một người phụ nữ Mỹ sẽ phải đối mặt án tù nếu trong vòng một tuần không đưa con nhỏ đi tiêm vắc xin.