Những điều ‘khắc cốt ghi tâm’ 3 nghìn năm vẫn luôn đúng của người Do Thái

Ai cũng “đồn” rằng người Do Thái rất thông minh. Họ có thông minh như “lời đồn” hay không? Điều này tôi không dám chắc, nhưng tôi có thể chắc chắn rằng, những con người mang dòng máu Do Thái có rất nhiều điểm thú vị và đặc biệt.

15:00 22/11/2020

“Bánh sẽ không tự nhiên rơi từ trên trời xuống. Những điều tốt đẹp đều có nguyên do ở phía sau, cơ hội sẽ không vô duyên vô cớ rơi vào tay bạn” – đây là một trong số những điều tâm niệm của người Do Thái được truyền thừa suốt hàng nghìn năm qua.

Là một dân tộc từng phải sống lưu vong suốt gần 2000 năm, hơn ai hết, người Do Thái vô cùng trân quý từng cơ hội đến với họ. Khi ước mơ trở về vùng đất hứa của cha ông thành hiện thực, khi những con người bất hạnh được trở về với mảnh đất tồi tàn của mình, họ đã làm nên những điều thần kỳ khiến cả thế giới kinh ngạc mang tên Israel.

Câu chuyện về phương thức giúp Israel đạt được thành công như ngày hôm nay – tăng trưởng kinh tế gấp 50 lần trong 60 năm, không chỉ nằm ở “trí khôn” của người Do Thái, theo tôi, nó còn có yếu tố của văn hoá truyền thống. Sẽ không ngoa khi nói rằng người Do Thái là dân tộc gìn giữ được nhiều giá trị của tổ tiên nhất.

1. Đơn giản hết mức

Vạn sự vạn vật đều nên “đơn giản hết mức”. Không phải là đơn giản hơn mà là đơn giản hết mức có thể!

Người Do Thái, dù trong thời đại nào, đều thích duy trì tính đơn giản của sự việc. Đối với họ, nắm bắt căn bản, giải quyết thực chất, không phức tạp hóa sự việc chính là chìa khoá để giải quyết sự việc một cách nhanh chóng và hiệu quả.

2. Chỉ chọn lấy một

Bạn chỉ cần có một chiếc đồng hồ để biết được bây giờ là mấy giờ và việc sử dụng hai chiếc đồng hồ không giúp bạn biết thời gian chính xác hơn.

Cũng như vậy, người Do Thái cho rằng không thể cùng lúc ứng dụng hai loại quản lý khác nhau, cũng không thể để cho hai người chỉ huy cùng một lúc. Đặc biệt, mỗi người không thể cùng lúc lựa chọn hai loại quan niệm giá trị khác nhau. Muốn thành công, bạn chỉ có thể chọn một thứ để tập trung vào nó mà thôi!

3. Giúp người cũng là giúp mình

Dù muốn hay không, một lúc nào đó bạn sẽ thấy rất “yếu đuối” khi nhìn lại xung quanh, bạn chẳng quen biết ai cả.

Điều duy nhất quan trọng trong thế giới này là mối quan hệ. Mọi vật tồn tại trong vũ trụ này vì chúng có quan hệ với nhau. Không có điều gì tồn tại độc lập. Chúng ta cũng thôi đừng giả bộ mình là một cá nhân có thể tồn tại độc lập.

 (Magaret Wheatley)

Không ai có thể thành công lâu dài nếu chúng ta chỉ làm việc một mình. Không một ai có thể đạt được những mục tiêu lớn nếu không có tư duy kết nối và được những người xung quanh hỗ trợ.

Người Do Thái cho rằng, thùng có thể đựng bao nhiêu nước là quyết định ở tấm gỗ ngắn nhất. Như vậy, xây dựng một tổ chức thành công thực thụ chính là tìm cách giúp người khác thành công. Giúp những người kém hơn không chỉ là một việc làm nhân văn, nó cũng chính là đang tự giúp chính mình.

4. Không chạy theo trào lưu

Ngay từ nhỏ, người Do Thái đã phải học cách suy nghĩ độc lập, không mù quáng chạy theo trào lưu. Sẽ thật dại dột nếu bạn chạy theo trào lưu một cách mù quáng. Ngoài việc biến mình thành một trong vạn người giống như đúc, bạn chẳng thu được lợi ích nào tốt đẹp cả. 

Có một sự thực rằng, chỉ “tầng lớp bình dân”, những người yếu đuối và không có chính kiến mới thích chạy theo trào lưu mới của xã hội. Giới chủ lưu, những người có “tinh thần quý tộc” đặc biệt coi trọng việc giữ gìn văn hoá truyền thống. Họ không mất thời gian chạy theo những thứ hào nhoáng bên ngoài mà không có nội hàm bên trong, bởi họ biết chúng sẽ sớm tan biến mà thôi.

Người Do Thái và tất cả những người khôn ngoan trên thế giới, luôn nhấn mạnh ý nghĩa của việc định vị chính xác giá trị cần theo đuổi. Họ có giá trị quan rõ ràng và tất cả hành động đều thực hiện xoay quanh giá trị quan. Cho dù có tinh lực tràn trề đi nữa, họ cũng không bao giờ làm việc vô ích.

Ngày Shabat để “ngủ đông”

Người Do Thái có ngày Shabat để “ngủ đông” từ chiều tối thứ 6 đến chiều tối thứ 7. Theo Do Thái giáo, ngày Sabat được tạo nên từ khi tạo thiên lập địa và người thiết lập ra ngày này là Thượng đế. Bởi vì Ngài đã tạo dựng ra tất cả trong sáu ngày và đến ngày thứ bảy thì Ngài nghỉ. Ngài ban phước và lập riêng ra làm ngày thánh. Ngài còn phán nếu ai tin Chúa Giesu thì phải nghỉ vào ngày thứ bảy, tức ngày Sabat. 

Như vậy, từ chiều tối thứ 6, phương tiện công cộng ngừng hoạt động, hầu hết các hàng quán đóng cửa. Tối thứ 6, Shabat dinner, cả gia đình người Do Thái quây quần cầu nguyện, ăn, và trò chuyện cùng nhau. Đó là một bữa ăn tối khá thịnh soạn mà người ta có thể dành hàng giờ để nấu nướng với rất nhiều món ăn ngon, rượu, đồ tráng miệng.

Từ tối thứ 6 đến tối thứ 7, những người theo đạo sẽ không đụng đến điện thoại, xe, tivi hay các thiết bị điện tử khác nên sẽ thực sự có một ngày trọn vẹn để nghỉ ngơi và trò chuyện cùng gia đình.

Là vì biết nghỉ ngơi hợp lý và dành thời gian ý nghĩa cho gia đình hay nhờ Đức Tin kiên định mà người Do Thái đạt được nhiều thành công như thế?

Trần Phong (TH)