Ông Trump và ông Biden tái đấu: Cuộc đua song mã khó đoán

Cả ông Trump và ông Biden đều đã gom đủ số đại biểu cần thiết để tham gia đường đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới.

10:59 14/03/2024

Ngày 12-3, cả hai đảng Dân chủ và Cộng hòa đều tổ chức bầu cử sơ bộ ở các bang Georgia, Washington và Mississippi. Tính tới tối 12-3 (giờ Mỹ, tương đương sáng 13-3 theo giờ VN), kết quả kiểm phiếu sơ bộ cho thấy Tổng thống Mỹ Joe Biden (phe Dân chủ) và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump đều giành đủ số đại biểu (ĐB) cần thiết để đại diện chính đảng của họ tranh cử tổng thống Mỹ năm nay.

Tổng thống Mỹ Joe Biden (phải) và cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh: THE NEW YORK TIMES/ REUTERS

Bộ đôi Trump - Biden tiếp đà gom đại biểu

Theo thống kê của tờ The Washington Post, sau khi đối thủ duy nhất là cựu Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Nikki Haley rút khỏi đường đua tổng thống, ông Trump trở thành ứng viên duy nhất của đảng Cộng hòa hiện nay, do đó dễ dàng “thống trị” các “bảng đấu” nói trên.

Cụ thể, tính tới 11 giờ sáng 13-3, ông Trump giành chiến thắng áp đảo tại ba bang Georgia, Washington và Mississippi. Chiến thắng này mang về cho ông Trump thêm 139 ĐB, nâng tổng số ĐB cựu lãnh đạo Mỹ giành được tới hiện tại lên thành 1.228 ĐB. Với số ĐB hiện tại, ông Trump đã cầm chắc tấm vé vàng đại diện đảng Cộng hòa tham gia đường đua vào Nhà Trắng tháng 11 tới.

Các cuộc thăm dò cho thấy tỉ lệ ủng hộ ông Trump và ông Biden chênh lệch không nhiều khiến cuộc đua song mã lần này rất khó dự đoán.

Về phe Dân chủ, chỉ riêng chiến thắng ở Georgia đương kim Tổng thống Biden đã vượt mốc tối thiểu 1.968 ĐB và chắc suất đại diện đảng Dân chủ tham gia cuộc bầu cử tổng thống Mỹ năm 2024. Ông Biden hiện giành được được 2.099 ĐB, theo đài CNN.

Phát biểu sau khi giành đủ số ĐB cần thiết, Tổng thống Biden cho biết ông rất vinh dự nhưng cảnh báo rằng “tự do và dân chủ” ở Mỹ đang gặp nguy hiểm trước “mối đe dọa” ông Trump - ứng viên tổng thống duy nhất của đảng Cộng hòa.

Tuy về cơ bản ông Trump và ông Biden đều nắm chắc vé đề cử của chính đảng mình, hai ứng viên vẫn phải đợi tới đại hội toàn quốc của các đảng để được tuyên bố chính thức. Đại hội toàn quốc đảng Cộng hòa sẽ được tổ chức vào tháng 7 ở TP Milwaukee (bang Wisconsin), còn Đại hội toàn quốc đảng Dân chủ sẽ diễn ra vào tháng 8 ở TP Chicago (bang Illinois).

Cuộc đua song mã khó đoán định

Theo đài CNN, kết quả các cuộc khảo sát từ đầu tháng 3 cho tới nay của The New York Times/Siena College, CBS News/YouGov, Fox News và The Wall Street Journal đều cho thấy tỉ lệ ủng hộ dành cho ông Trump nhỉnh hơn tỉ lệ ủng hộ ông Biden, với mức chênh lệch chỉ dao động từ 2 đến 4 điểm phần trăm. Điều này cho thấy tuy đương kim tổng thống đang hơi lép vế trước đối thủ nhưng con số chênh lệch này khá nhỏ nên vẫn khó đoán định ai sẽ giành chiến thắng chung cuộc.

Ông Marc Thiessen, chuyên gia tại Viện nghiên cứu American Enterprise - từng làm việc dưới thời cựu Tổng thống George W. Bush, nhận định rằng vấn đề mà ông Trump phải đối mặt không phải là những cử tri “không bao giờ bầu cho ông Trump”, những người vốn đã không ủng hộ ông trước đây và bây giờ cũng vậy. Vấn đề thực sự nằm ở nhóm “không bầu cho ông Trump” nữa, tức nhóm đã từng ủng hộ cựu lãnh đạo nhưng giờ lại “quay xe” và hướng về bà Haley. Nếu thật sự chỉ một phần nhỏ nhóm cử tri bà Haley chuyển sang bầu cho ông Biden thì cục diện sẽ rất khác và ông Trump có thể sẽ trắng tay, theo tờ The Washington Post.

Theo ông Thiessen, để có được nhóm cử tri ủng hộ bà Haley, đầu tiên ông Trump cần thuyết phục họ rằng nhiệm kỳ thứ hai của ông sẽ ưu tiên khôi phục đất nước hơn là tìm cách trả thù các đối thủ cũ và đẩy nước Mỹ vào tình trạng hỗn loạn. Kế đó, ông Trump cần chọn một liên danh phó tổng thống được nhiều người tin tưởng, ủng hộ từ nhiều phe trong đảng chứ không phải một người khiến cử tri thêm ngán ngẩm. Cuối cùng, ông Trump phải cho thấy rằng ông ấy hiểu lý do tại sao một số cử tri lo ngại đưa ông ấy trở lại Nhà Trắng và đảm bảo với những cử tri này rằng những lo ngại của họ là không có thật.

Có lẽ cũng nắm được tầm quan trọng của nhóm cử tri ủng hộ bà Haley, ngay sau khi bà Haley tuyên bố dừng tranh cử, Tổng thống Biden đã lập tức lên tiếng ca ngợi bà Haley “dám nói sự thật về ông Trump”, đồng thời nhấn mạnh rằng phe Dân chủ “luôn có chỗ cho những cử tri của bà Haley”.

“Ông Trump đã nói rõ rằng ông ấy không cần những người ủng hộ cho bà Haley. Còn tôi thì muốn khẳng định rằng luôn có chỗ dành cho họ trong chiến dịch tranh cử của tôi” - ông Biden nói, đài NBC News đưa tin. Theo NBC News, một quan chức chiến dịch tranh cử của ông Biden nói rằng các nhóm tài chính ủng hộ đương kim tổng thống và Ủy ban Quốc gia đảng Dân chủ gần đây đã tiếp cận các nhà tài trợ của bà Haley nhằm thuyết phục họ hậu thuẫn ứng viên Dân chủ.

“Vài tháng tới sẽ là khoảng thời gian mà cả hai ứng cử viên Nhà Trắng [ông Trump và ông Biden] cố gắng lôi kéo nhóm cử tri này về phe mình” - ông Hans Noel, PGS khoa học chính trị tại ĐH Georgetown (Mỹ), nhận định. Theo ông Thiessen, dù bà Haley đã rời cuộc đua nhưng nhóm cử tri của bà có tác động đáng kể tới kết quả cuộc bầu cử tổng thống năm nay.