Phép thử với 'phép màu tiêm chủng' Mỹ

Kỳ nghỉ Chiến sĩ trận vong 31/5 được coi là phép thử lớn với hiệu quả tiêm chủng Covid-19 ở Mỹ, khi 2 triệu người đi máy bay khắp đất nước.

04:00 04/06/2021

Đây là số hành khách hàng không nội địa cao nhất tại Mỹ kể từ khi Covid-19 bùng phát. Việc nhiều người lên kế hoạch du lịch hè và thêm nhiều bang nới lỏng các biện pháp chống dịch dường như đánh dấu một giai đoạn mới của đại dịch tại Mỹ.

Theo dữ liệu của Quỹ Kaiser Family, tổng cộng 34 bang đã tái mở cửa hoàn toàn và 16 bang đang trong quá trình nới lỏng hạn chế. 32 bang không còn yêu cầu đeo khẩu trang. Cơ sở kinh doanh không thiết yếu tại 36 bang đã nối lại hoạt động.

Hôm 31/5, số ca nhiễm nCoV mới trung bình 7 ngày trên toàn quốc giảm xuống dưới 20.000, lần đầu tiên kể từ ngày 31/3/2020, theo dữ liệu của Đại học Johns Hopkins. Số ca tử vong vì Covid-19 cũng ở mức thấp gần kỷ lục. Gần 52% số người trưởng thành tại Mỹ đã được tiêm vaccine đầy đủ.

Rajesh Nandy, phó giáo sư thống kê sinh học và dịch tễ học tại Trung tâm Khoa học Y tế, Đại học Bắc Texas, Mỹ, cho biết dựa trên tỷ lệ tiêm chủng hiện nay và tổng số ca nhiễm mới, Mỹ đang rất gần trạng thái miễn dịch cộng đồng về cơ bản.

"Dựa vào mức độ miễn dịch ước tính trên toàn quốc, tôi đoán số ca nhiễm sẽ không gia tăng đột biến. Có thể các con số sẽ có xu hướng tăng ở một số nơi như chúng ta từng chứng kiến vào kỳ nghỉ mùa xuân, nhưng bây giờ bối cảnh đã tốt hơn nhiều", Nandy nhận định.

Saskia Popescu, nhà dịch tễ học tại Đại học George Mason, cho rằng chiến dịch tiêm chủng, kết hợp với cơ sở hạ tầng y tế cộng đồng và chăm sóc sức khỏe bớt quá tải, cũng tạo điều kiện phản ứng và kiểm soát dịch nhanh hơn nếu xuất hiện các cụm dịch cục bộ.

Ngoài ra, Tổng thống Mỹ Joe Biden vẫn tiếp tục thúc đẩy người dân đi tiêm vaccine Covid-19 với những sáng kiến mới hôm 2/6, nhằm đạt mục tiêu ít nhất 70% dân số trưởng thành được tiêm ít nhất một liều vào dịp quốc khánh 4/7. "Chúng tôi cần mọi người trên khắp đất nước chung tay để đưa chúng ta đến vạch đích", ông nói.

Giữa lúc Mỹ tái mở cửa ngày càng rộng rãi và người dân dần trở về cuộc sống bình thường, Philip Landrigan, giám đốc Chương trình Y tế Cộng đồng Toàn cầu và Lợi ích Chung tại Đại học Boston, cho biết nếu không có sự gia tăng đột biến số ca nhiễm nào, hiệu quả của chiến lược tiêm chủng quốc gia sẽ được chứng minh.

"Đó cũng sẽ là tin tức vô cùng tốt lành, cho thấy chúng ta đã giảm được số người dễ bị Covid-19 ảnh hưởng trên cả nước xuống mức an toàn", tiến sĩ Landrigan giải thích.

Tuy nhiên, ông lưu ý tác động tiềm ẩn của những chuyến du lịch và buổi tụ tập nhân dịp lễ kỷ niệm Chiến sĩ trận vong cuối tuần trước sẽ không xuất hiện cho tới 14-21 ngày sau.

Năm ngoái, việc nhiều bang Mỹ tái mở cửa trước kỳ nghỉ lễ này đã dẫn đến làn sóng đại dịch thứ hai, với số ca nhiễm nCoV nhập viện tăng vọt vào cuối tháng 6/2020. Số người chết vì Covid-19 cũng không ngừng tăng sau tuần đầu tiên của tháng tiếp theo.

Rochelle Walensky, giám đốc Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), tuần trước cảnh báo Covid-19 vẫn là mối đe dọa với những người chưa được tiêm chủng. Bà khuyến khích những người chưa tiêm nhanh chóng đăng ký, nói thêm rằng cần tiếp tục đeo khẩu trang và duy trì giãn cách xã hội trong thời gian chờ tiêm.

"Triển vọng thoát đại dịch của Mỹ tiếp tục được cải thiện, nhưng vẫn còn quá nhiều người chưa được tiêm chủng, nên chưa thể yên tâm hoàn toàn", Ajay Sethi, phó giáo sư tại Đại học Wisconsin–Madison, đánh giá.

Sethi cho biết ông sẽ không ngạc nhiên nếu thấy số ca nhiễm nCoV gia tăng trong những cộng đồng có tỷ lệ tiêm chủng thấp, nhưng dự đoán tình hình sẽ không quá tồi tệ như đợt bùng phát vào mùa hè năm ngoái.

Trong khi đó, nhiều nhà dịch tễ học thậm chí đang mường tượng đến viễn cảnh vào dịp nghỉ lễ quốc khánh đầu tháng 7. Cùng với thời tiết được cho là sẽ nắng nóng hơn, nhiều người sẽ ở trong nhà, trong những không gian có điều hòa, môi trường thuận lợi để virus lây lan.

"Kỳ nghỉ lễ Chiến sĩ trận vong chắc chắn là phép thử đầu tiên, nhưng chúng ta sẽ không biết tác động ra sao cho tới 3-4 tuần sau, thời điểm gần ngày quốc khánh 4/7. Đây có lẽ là phép thử thậm chí lớn hơn", giáo sư Vikas Parekh tại Đại học Michigan nêu ý kiến.

Một số chuyên gia khác đánh giá việc số ca nhiễm nCoV mới trung bình 7 ngày trên toàn quốc giảm xuống dưới 20.000 là tín hiệu đáng mừng, nhưng giới chức y tế cộng đồng chưa thể mất cảnh giác. "Lối thoát đang ở trong tầm mắt, nhưng chúng ta cần đảm bảo đạt được các mục tiêu tiêm chủng để có thể an toàn thực sự", phó giáo sư Nandy nói.

"Tôi muốn thấy số ca nhiễm giảm mạnh hơn nữa, bởi tỷ lệ lây nhiễm hiện nay vẫn cao hơn nhiều so với một số quốc gia, như Israel", giáo sư Parekh nói, đề cập đến một trong những nước có tỷ lệ tiêm chủng cao nhất thế giới.

"Số ca nhiễm mới vẫn còn quá cao để thở phào hoàn toàn", Landrigan kết luận.