Quốc gia hạnh phúc nhất thế giới khát lao động

Phần Lan, nước liên tục đứng đầu trong danh sách quốc gia hạnh phúc nhất thế giới, muốn thu hút lao động nhập cư vì già hóa dân số.

02:00 23/06/2021

"Có một điều hiển nhiên mà ai cũng biết, đó là chúng tôi cần một lượng lớn lao động tới Phần Lan", Saku Tihverainen, nhà tuyển dụng của công ty Talented Solutions, nói. Tihverainen giải thích Phần Lan đang đối mặt tình trạng già hóa dân số, và rất cần tuyển thêm lao động từ bên ngoài để đối phó vấn đề này.

Nhiều quốc gia phương Tây đang đối mặt với tình trạng suy giảm dân số, nhưng ít nơi cảm nhận được tác động rõ rệt của nó như Phần Lan. Cứ 100 người trong độ tuổi lao động tại đây thì có tới 39,2 người trên 65 tuổi, chỉ đứng sau Nhật Bản về dân số già, theo Liên Hợp Quốc. Dự kiến tới năm 2030, con số này sẽ tăng lên 47,5.

Chính phủ Phần Lan đã cảnh báo quốc gia 5,5 triệu người này cần tăng gấp đôi số dân nhập cư, lên mức 20.000-30.000 người một năm để duy trì dịch vụ công và giảm thâm hụt lương hưu.

Thoạt nhìn Phần Lan có vẻ là một điểm đến hấp dẫn, đạt điểm cao khi so sánh với những nước khác về chất lượng sống, tự do, bình đẳng giới, ít tham nhũng, tội phạm và ô nhiễm. Nhưng tâm lý bài xích người nhập cư và miễn cưỡng tuyển dụng người nước ngoài cũng rất phổ biến ở Phần Lan, xã hội mà đa số người dân đều cùng một sắc tộc, ngôn ngữ, nơi đảng Finns cực hữu đối lập thường xuyên thu hút sự ủng hộ đáng kể trong các cuộc bầu cử.

Sau nhiều năm trì trệ, các doanh nghiệp và chính phủ "đang ở giai đoạn mấu chốt và đang nhận ra vấn đề" do già hóa dân số, theo Charles Mathies, nhà nghiên cứu tại Học viện Phần Lan.

Mathies là một trong số các chuyên gia tư vấn cho chương trình "Tăng cường Nhân tài" của chính phủ. Chương trình đã bước sang năm thứ 4, với mục tiêu làm cho Phần Lan hấp dẫn hơn trên trường quốc tế qua các chương trình tuyển dụng địa phương.

Đối tượng mà chương trình muốn thu hút là nhân viên y tế Tây Ban Nha, thợ cơ khí Slovakia, chuyên gia về công nghệ thông tin và hàng hải đến từ Nga, Ấn Độ và Đông Nam Á.

Nhưng những nỗ lực trước đó đều không thành công. Năm 2013, 5 trong số 8 y tá Tây Ban Nha được tuyển dụng tới thị trấn Vaasa ở phía tây Phần Lan đã rời đi sau vài tháng, với lý do giá cả ở Phần Lan quá đắt đỏ, thời tiết lạnh và ngôn ngữ phức tạp.

Phần Lan đang chứng kiến số lượng người nhập cư tăng ròng trong phần lớn thập kỷ qua, với số người đến nhiều hơn đi là 15.000 trong năm 2019. Có điều, những người rời đi lại là người có trình độ học vấn cao hơn.

Đối mặt tình trạng thiếu lao động có kỹ năng, một số công ty khởi nghiệp ở Phần Lan đang tạo ra trang web tuyển dụng nhằm thu hút nhiều nhân tài ở nước ngoài hơn.

"Đây là một quá trình lâu dài", Shaun Rudden, nhà tuyển dụng từ công ty giao thực phẩm Wolt, cho biết. "Chúng tôi đang cố gắng làm quy trình tái định cư ít chông gai nhất có thể".

Các công ty khởi nghiệp "cho tôi hay họ có thể nhận bất kỳ người nào trên thế giới tới làm việc ở Helsinki, miễn là người đó độc thân", Jan Vapaavouri, thị trưởng Helsinki, nói.

Nhiều người ngoại quốc than phiền về sự miễn cưỡng của doanh nghiệp Phần Lan trong công nhận kinh nghiệm hay bằng cấp nước ngoài, cũng như định kiến với ứng viên không phải người Phần Lan.

Ahmed, một người Anh 42 tuổi, có nhiều năm kinh nghiệm trong xây dựng sản phẩm kỹ thuật số cho các công ty gia dụng đa quốc gia, vẫn không tìm được việc làm sau 6 tháng kết nối và xin việc ở Helsinki, nơi ông chuyển tới sinh sống vì lý do gia đình.

"Một nhà tuyển dụng thậm chí còn từ chối bắt tay tôi, khiến tôi sững người", ông nói.

"Việc làm không thiếu, nhưng tư duy thì thiếu", Ahmed, người đã nhận được vô số lời mời làm việc từ những công ty lớn ở Na Uy, Qatar, Anh và Đức trong khi tìm việc ở Phần Lan, nói.

Tihverainen cho hay tình trạng thiếu lao động đang thúc đẩy nhiều công ty nới lỏng tư duy chỉ tuyển người Phần Lan. "Nhưng vẫn còn rất nhiều công ty và tổ chức Phần Lan kiên quyết sử dụng người biết tiếng Phần Lan, thậm chí yêu cầu ứng viên phải thông thạo thứ tiếng này", ông nói.

Với Thị trưởng Vapaavouri, việc Phần Lan 4 năm liền đứng thứ nhất trong bảng xếp hạng quốc gia hạnh phúc nhất thế giới của Liên Hợp Quốc "chưa giúp được chúng tôi nhiều như kỳ vọng".

"Nếu bạn hỏi một người bất kỳ trên đường phố Paris hay London, Rome hay New York, tôi nghĩ rằng đa số không biết tới Phần Lan", ông nói.

Thị trưởng Helsinki, người sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào mùa hè này, đang chuyển sang những công ty truyền thông quốc tế để giúp nâng cao vị thế của thành phố. Ông lạc quan rằng Phần Lan sẽ thu hút được nhân tài từ châu Á trong tương lai, tin rằng ưu tiên của người dân sẽ thay đổi một khi thế giới kiểm soát được Covid-19.

Điểm mạnh của Helsinki là "an toàn, một đô thị đa chức năng, đáng tin, dễ dự đoán, vốn là những giá trị ngày càng quan trọng", Vapaavouri bày tỏ. "Tôi cho rằng vị thế của chúng tôi sau đại dịch đã được nâng cao".