Sắc lệnh di trú – Chính phủ khiếu nại, ngăn chặn phán quyết từ Hawaii

Tổng Chưởng lý Jeff Sessions vào hôm nay thông báo, Bộ Tư pháp sẽ khiếu nại Tối cao Pháp viện, yêu cầu ngăn cản phán quyết của một thẩm phán liên bang đang làm suy yếu sắc lệnh di trú của Tổng thống Donald Trump.

02:01 16/07/2017

Thẩm phán Derrick Watson tại toà liên bang địa phương Hawaii vào ngày 13 tháng 7 đã ra phán quyết, sắc lệnh di trú cấm nhập cảnh của Tổng thống không được áp dụng đối với ông bà của công dân Mỹ và người tị nạn đã được các các cơ quan định cư thẩm định, hứa hẹn và bảo đảm.

Trong thông báo gởi ra, ông Sessions cho hay, chính phủ “buộc phải quay lại Tối cao Pháp viện nhằm lật ngược phán quyết của thẩm phán liên bang ở Hawaii, trong đó hạn chế phạm vi lệnh cấm nhập cảnh tạm thời đối với người tị nạn và khách du lịch từ 6 quốc gia đông dân Hồi giáo.” Bộ Tư pháp có thể đệ đơn khiếu nại sớm nhất trong hôm nay.

Tối cao Pháp viện vào tháng trước cho phép một số phần trong Sắc lệnh di trú của Tổng thống có hiệu lực, trong đó công dân từ 6 quốc gia đông dân Hồi giáo Iran, Sudan, Somalia, Libya, Yemen và Syria – “những người không có mối quan hệ xác thực (bona fide relationship) với cá nhân hoặc thực thể nào ở Hoa Kỳ” – sẽ không được nhập cảnh vào Mỹ, những người từ những quốc gia trên nếu đã có thẻ xanh hoặc có chiếu kháng sẽ được phép nhập cảnh vào Mỹ. Nếu cá nhân từ những quốc gia nằm trong lệnh cấm có thân nhân xác thực đang sinh sống tại Hoa Kỳ, hay làm việc cho một công ty Mỹ hoặc được một trường đại học ở Mỹ nhận thì vẫn có thể được cấp thị thực.

Chính phủ Trump đã diễn dịch ngôn ngữ trong phán quyết (bona fide relationship) một cách hạn hẹp, cho rằng, lệnh cấm áp dụng cho ông bà và các thành viên khác trong gia đình. Tiểu bang Hawaii không đồng tình nên đã khiếu nại lên toà liên bang địa phương, yêu cầu thẩm phán mở rộng định nghĩa ai sẽ được phép nhập cảnh vào Mỹ.

Tối cao Pháp viện hiện không trong phiên làm việc nhưng các vị chánh án vẫn giải quyết được những yêu cầu khẩn cấp. Đơn khiếu nại của chính phủ sẽ được chuyển cho ông Anthony Kennedy – Chánh án chịu trách nhiệm những yêu cầu khẩn cấp từ các tiểu bang miền Tây Hoa Kỳ – hoặc chuyển cho tất cả 9 vị. Nếu toàn bộ Chánh án Tối cao Pháp viện xem xét thì cần 5 phiếu thuận đối với những yêu cầu như vậy.

Bên cạnh đó, Bộ Tư pháp cũng thông báo lên toà liên bang địa phương tại Hawaii, họ sẽ kháng án phán quyết của thẩm phán Watson lên Toà Phúc thẩm liên bang khu vực 9 tại San Francisco. Bước này sẽ cho chính phủ con đường thứ hai đến Tối cao Pháp viện.

Trong phán quyết, ông Watson đã chỉ trích gay gắt định nghĩa của chính phủ về mối quan hệ gia đình thân thiết như “chống lại quan niệm thông thường.” Thẩm phán cũng ra quyết định, người tị nạn đã được các cơ quan định cư Hoa Kỳ xem xét, bảo đảm được phép vào Mỹ vì đã có giấy tờ thoả thuận đầy đủ, chính thức liên quan đến trách nhiệm và bồi thường. 

Nếu phán quyết này có hiệu lực thì người tị nạn Hồi giáo cáo thể vẫn tiếp tục được định cư tại Hoa Kỳ, ngoài con số 50.000 được sắc lệnh ấn định.