Sắc lệnh ‘không cấp visa vào Mỹ cho người không có bảo hiểm y tế’: ‘Chưa rõ ràng, chờ hướng dẫn’

Luật chưa rõ ràng, đừng hoang mang

21:30 08/10/2019

Hôm 4 Tháng Mười, 2019, Tổng Thống Donald Trump ký ban hành sắc lệnh theo đó các di dân nộp đơn xin vào Mỹ sẽ bị từ chối, trừ khi họ có thể chứng minh được rằng có thể lo liệu vấn đề y tế cho chính mình. Theo đó, sắc lệnh sẽ có hiệu lực từ ngày 3 Tháng Mười Một, 2019.

Liên quan đến vấn đề này, nhật báo Người Việt đã phỏng vấn luật sư chuyên về Di Trú Phạm Đức Tiến hiện ở Washington DC và Luật Sư Nguyễn Hoàng Duyên ở miền Bắc California để được nghe giải thích rõ hơn về sắc lệnh trên.

Luật chưa rõ ràng, đừng hoang mang

Là người có bằng chuyên về Luật Di Trú từ năm 1986, từ Washington DC, Luật Sư Phạm Đức Tiến cho biết, “Đó là luật vừa được Tòa Bạch Cung công bố hôm Thứ Sáu. Theo tinh thần của công bố này thì bắt đầu từ ngày 3 Tháng Mười Một, tất cả tòa lãnh sự sẽ nhận được chỉ thị là chỉ cấp visa cho những người nào thuộc diện thân nhân bảo lãnh hoặc những người qua diện lao động bảo lãnh sẽ bị ảnh hưởng bởi một điều kiện mới, đó là những người đó phải chứng minh được là họ trong vòng 30 ngày khi tới Mỹ, họ sẽ mua được bảo hiểm cho họ. Còn nếu không mua được thì họ phải chứng minh là họ có đủ khả năng tài chánh để khi tới Mỹ họ có thể mua được bảo hiểm về sức khỏe.”

“Điều này chỉ áp dụng cho những người sang đây theo diện lao động (tức là có một người mời họ sang đây làm việc và họ sẽ ở đây vĩnh viễn) và chỉ áp dụng cho những người vào đây với tình trạng định cư mà 80% là do thân nhân bảo lãnh, như bảo lãnh vợ chồng, con cái bảo lãnh bố mẹ, hay ngược lại, bảo lãnh anh chị em, thì tất cả những diện đó từ 3 Tháng Mười Một sẽ bị chi phối bởi điều lệ mới này,” Luật Sư Tiến giải thích thêm.

Trong khi đó, Luật Sư Nguyễn Hoàng Duyên, cũng là người am hiểu về lãnh vực Di Trú, hiện ở San Jose, California, cho rằng, “Thực sự đến giờ thì chúng ta chỉ biết là Tổng Thống Trump vừa đưa ra sắc lệnh liên quan đến vấn đề visa. Nhưng khi nói đến visa qua Mỹ thì theo ngôn ngữ của luật di trú có 2 loại visa, một loại là non-immigrant visa, tức là chiếu khán không di dân, áp dụng cho những người đi du lịch, đi tìm thị trường buôn bán, đi du học hoặc đi làm việc chẳng hạn, họ qua đến khi xong việc thì lại quay về quốc gia của họ. Còn loại thứ hai là immigrant visa, nghĩa là visa dành cho người qua Mỹ và nhận nơi này làm quê hương luôn.”

Theo Luật Sư Duyên, những người đi theo diện chiếu khán không định cư thì sẽ luôn phải có những bảo hiểm sức khỏe đi kèm khi xin visa từ các công ty du lịch, công ty bảo trợ sang làm việc, hay sinh viên du học cũng phải mua bảo hiểm sức khỏe trước.

“Còn dạng thứ hai là những người đi qua theo diện bảo lãnh gia đình, thì hiện giờ luật chưa rõ ràng, như đòi hỏi trước khi lên máy bay mình phải có một bảo hiểm tạm thời, và qua tới đây thì tùy theo hoàn cảnh của từng gia đình mà có bảo hiểm sức khỏe qua hệ thống của chính phủ hay mua bảo hiểm riêng. Khi đã ra luật như thế thì chính quyền sẽ phải làm việc với ngành bảo hiểm để đáp ứng những đòi hỏi đó cho thỏa đáng. Cho nên ngay lúc này mình cũng chưa biết chi tiết cụ thể. Nên đồng bào mình, thứ nhất là đừng có hoang mang, thứ hai đừng có nghe những lời nói tầm bậy tầm bạ rồi tốn tiền một cách vô ích,” Luật Sư Duyên nói.

Sắc lệnh này làm khó khăn và chậm trễ thêm tiến trình bảo lãnh thân nhân?

“Chắc chắn là nó sẽ làm trở ngại và khó khăn cho những người vào đây vì luật mới,” Luật Sư Tiến trả lời.

Ông nói tiếp, “Thực ra đây không phải là luật, mà là quy định, quy định mới này không rõ ràng hẳn những điều lệ, có vẻ như nó được công bố quá khẩn cấp, cho nên chưa có những quy định hẳn hoi rõ ràng là mua bảo hiểm như thế nào và bao nhiêu tiền thì gọi là cover đủ. Bảo hiểm đó phải có thời hạn bao lâu… Tất cả những điều khoản có liên hệ tới như vậy đều chưa được đề cập tới. Ngay cả form dùng để điền vào như thế nào cũng chưa thấy. Cho nên chúng ta phải đợi thêm một thời gian nữa để có thêm những chi tiết về chuyện này.”

Luật Sư Duyên nhận xét, “Nhiều người nói luật này ra có vẻ gắt gao thì đúng là nó gắt gao hơn, đòi hỏi nhiều hơn. Nhưng trong một chiều hướng nào đó thì nó cũng có những cái hợp lý của nó. Ví dụ nhiều người đã từng rất bực mình khi biết tin có những ‘đại gia’ từ Trung Quốc, từ Việt Nam có tiền qua đây du lịch rồi sinh con, mà luật Mỹ bắt buộc y tế phải cover cho người mẹ, mà chúng ta là những người chịu thuế, chúng ta phải gánh cho những trường hợp như vậy, trong khi họ là những ‘đại gia.’ Đó là những suy nghĩ cảm tính nhưng là suy nghĩ đúng. Thành ra luật này đưa ra mình nghe có thể ‘shock’ bây giờ nhưng mà nó cũng có những lý do đằng sau đó cho nên chúng ta cứ yên tâm.”

Phải chờ thêm những hướng dẫn cụ thể

Khi được hỏi, “Những người sẽ phỏng vấn từ ngày 3 Tháng Mười Một về sau có cần chuẩn bị mua bảo hiểm sẵn hay không?”

Luật Sư Tiến cho biết, “Trước khi được cấp visa, tức khi đi phỏng vấn, họ phải chứng minh được, ví dụ như có người bảo lãnh chồng hay vợ ở Việt Nam, mà người đó có thể cho tên của người vợ hay chồng đó vào trong bảo hiểm đang có của mình, để chứng minh là khi người vợ/chồng đó khi tới Mỹ là đã có bảo hiểm trong vòng 30 ngày, chứ không phải bước chân vào đến Mỹ rồi mới mua. Ở giai đoạn cấp visa họ đã đòi hỏi như vậy rồi. Nếu người đó không mua được thì họ phải chứng minh rằng họ có tài chánh đủ để mua bảo hiểm cho họ.”

“Sắc lệnh này chỉ miễn cho một số trường hợp như bố mẹ bảo lãnh cho những đứa con dưới 21 tuổi hay những người tới Mỹ ở tuổi vị thành niên mà không có ai đi cùng, hoặc những người có thẻ xanh mà ra ngoài chơi rồi vào lại nước Mỹ dưới 1 năm thì không phải chứng minh những chuyện đó,” Luật Sư Tiến giải thích thêm.

Theo Luật Sư Duyên thì, “Những người phỏng vấn từ ngày 3 Tháng Mười Một về sau thì chắc chắn tòa lãnh sự sẽ cho mình những chỉ dẫn để biết họ cần những thứ gì trước khi họ có thể cấp thẻ xanh cho mình hoặc họ có thể cấp một visa non-immigrant. Cho nên chúng ta nên yên tâm.”

Tuy nhiên, trả lời câu hỏi của báo Người Việt rằng, “Từ hôm Thứ Sáu, 4 Tháng Mười, khi Tổng Thống Donald Trump ký sắc lệnh này cho đến hôm nay, luật sư biết có những ai trong trường hợp này xúc tiến việc mua bảo hiểm chưa?”

Luật Sư Phạm Đức Tiến nói, “Tôi không biết là báo chí đã loan tin đầy đủ để họ biết mà xúc tiến mua chưa, nhưng những diện nào chưa phỏng vấn mà ước lượng phỏng vấn sau ngày 3 Tháng Mười Một thì chắc chắn phải xúc tiến chuyện này rồi, tức là phải tiếp xúc với các hãng bảo hiểm để xem nên mua như thế nào và họ có thể mua mà không cần khám sức khỏe hay không.”

Dù vậy, ông cũng nêu lên vấn đề, “Chúng ta nên nhớ là muốn mua một bảo hiểm sức khỏe còn có vấn đề phải được thăm khám trước, tùy theo tình trạng sức khỏe của người đó mà bảo hiểm sẽ là bao nhiêu. Thành ra chuyện người đó còn đang ở ngoại quốc mà phải tính chuyện mua bảo hiểm thì tôi nghĩ cũng là một vấn đề trước khi họ có những quy định rõ ràng hơn.”

Theo Luật Sư Tiến, “Chuyện này ông Trump dựa trên điều khoản gọi là 212F của luật di trú, điều khoản này cho phép từ chối visa cho những người nào vào Mỹ mà gây ra những ảnh hưởng đến quyền lợi quốc gia, hoặc gây thiệt hại cho quyền lợi quốc gia thì tổng thống được quyền từ chối. Vì thẩm quyền rộng lớn này mà công bố vừa rồi của tổng thống không cần phải qua quốc hội đồng ý hay không đồng ý. Và, chắc chắn nó sẽ ảnh hưởng rất nhiều đến những bảo lãnh, vì người Việt Nam mình có đến hơn 80% định cư là qua bảo lãnh của thân nhân. Tất cả những diện bảo lãnh qua thân nhân đều coi như bị ảnh hưởng hết, hoặc chậm lại hoặc không đi được nếu như không chứng minh có đủ tài chánh để mua bảo hiểm.”

“Tuy nhiên, là phải chờ thêm những hướng dẫn cụ thể. Theo tôi được biết cũng có nhiều tổ chức trong nhiều giới khác nhau đang tìm cách đưa vấn đề này ra tòa để yêu cầu tạm ngưng việc thi hành sắc luật này cho đến khi có những quy định rõ ràng hơn. Nghĩa là sắp tới sẽ có những thách đố tại tòa liên quan đến quy định mới này,” Luật Sư Tiến cho biết. (Ngọc Lan)