Sau bão hai tuần, tình hình Puerto Rico vẫn không khả quan hơn
Hai tuần sau khi cơn bão Maria tấn công Puerto Rico, các bệnh viện vẫn phải dựa vào máy phát điện và hiện đang hết thuốc điều trị.
22:00 08/10/2017
Một bác sĩ tình nguyện đã phải vội vã chạy tới điều trị cho bệnh nhân bệnh tiểu đường Brunilda Sovilaro, được tìm thấy trên sàn nhà của mình, không thể đi lại, mất phương hướng và không chịu rời đi.
"Bạn bị ốm. Bạn rất nóng”, Tiến sĩ Jorge Lopez của Orlando, Fla, nói với người phụ nữ 50 tuổi. "Lượng đường của bạn cần được kiểm soát. Bạn bị đau ngực. Nó có thể là một vấn đề với trái tim của bạn. Bạn cần phải đến bệnh viện."
Cuối cùng bác sĩ cũng đã thuyết phục được Sovilaro đi đến bệnh viện gần đó.
Hai tuần sau khi Maria tấn công Puerto Rico, các bệnh viện vẫn đang phải vật lộn, và nhiều người giống như ở Jayuya không có điện, phụ thuộc vào máy phát điện và thiếu các loại thuốc quan trọng.
Tính đến thứ Sáu, 8.349 người di tản vẫn còn ở trong 132 nhà tạm trú. Các quan chức lo ngại về nguy cơ sức khoẻ cộng đồng do mạng lưới an toàn y khoa đang không đảm bảo trên đảo 3.5 triệu người, và đang cố gắng giải quyết các vấn đề của bệnh viện.
Một số đảng viên Dân chủ trong Quốc hội đã phát biểu tuần này tại Washington, kêu gọi Cơ quan Quản lý Khẩn cấp Liên bang cung cấp phương tiện vận chuyển để đưa người bệnh, người cao tuổi và đau yếu đến đất liền.
Đại sứ Hoa Kỳ Nydia M. Velazquez cho biết: "Thực tế Puerto Rico không cho phép những người bệnh này ở lại Puerto Rico và điều trị trong hoàn cảnh như vậy. Đây là một "cuộc khủng hoảng nhân đạo".”
Phó Chủ tịch Mike Pence đã đến thăm Puerto Rico và Quần đảo Virgin thuộc Hoa Kỳ hôm thứ Sáu, bao gồm nhà thờ Santa Bernardita ở thủ đô San Juan của Puerto Rican.
"Chúng tôi sẽ ở bên bạn mỗi bước đi," Pence nói với đám đông.
Thống đốc Ricardo Rossello của Puerto Rico cho biết tuần này rằng việc chăm sóc ở các thị trấn miền núi như Jayuya là một ưu tiên vì họ "trình bày những thách thức tiềm ẩn trong tương lai, các trường hợp khẩn cấp về sức khoẻ cộng đồng".
Rossello ghi nhận rằng số người chết vì bão đã tăng lên 34, trong đó có 15 người chết gián tiếp sau cơn bão. Các quan chức địa phương cho hay người chết sau trận bão do thiếu các thùng ôxy, điện để hỗ trợ cuộc sống và các vấn đề sức khoẻ khác.
Rossello cho biết các quan chức cũng lo lắng về bệnh dịch sau cơn bão, bao gồm một số trường hợp viêm kết mạc ở thành phố Ponce phía Nam. Rossello cho biết các đội quản lý thảm hoạ y tế liên bang đã được huy động tại Ponce để chúng tôi có thể kiểm soát nó, và các Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Bệnh đã cử các nhân viên để kiểm tra sự lây lan của các căn bệnh do muỗi gây ra.
Rossello nói mục tiêu của ông trong việc bảo vệ các bệnh viện trước những vụ bùng phát là "để chúng tôi có thể dự đoán trước thay vì chỉ phản ứng đối phó lại."
Ông nói vào hôm thứ Sáu rằng 25 trong số 68 bệnh viện đã có điện, và chính phủ tiếp tục hỗ trợ tốt nhất cho thị trấn.
Hai tuần sau khi cơn bão Maria tấn công Puerto Rico, các bệnh viện vẫn đang phải vật lộn, và nhiều người, giống như ở khu vực thị trấn miền núi xa Jayuya, không có điện và truyền thông, phụ thuộc vào máy phát điện và ít thuốc quan trọng.
Rossello đã liệt kê Jayuya vào danh sách 15 thành phố bị cô lập nhất ở Puerto Rico vào hôm thứ Sáu, và cung cấp một chiếc xe tải nhiên liệu miễn phí từ 4.000 đến 6.000 gallon cho mỗi cộng đồng. Ông nói rằng chính phủ đã thành lập "siêu viện y tế" 250 giường bệnh để giảm bớt sự quá tải.
Trong hai tuần gần đây, các bác sĩ tình nguyện và các quan chức khác đã tiếp cận đến được các cộng đồng không liên lạc ở Añasco, Ciales, Comerío, Juana Díaz, Las Marías, Maricao, San Lorenzo và Yauco.
Theo trang web của thống đốc, ông William Villafañe, người đã ghé thăm các địa điểm, một số máy bay trực thăng đã phải hạ cánh xuống mái nhà của một ngôi nhà hai tầng. "Chúng tôi đã cung cấp cho họ những loại thuốc cần thiết", ông nói.
Tám bộ phận trợ giúp quản lý thiên tai từ đất liền đã giúp các bệnh viện ở San Juan, Arecibo, Caguas, Fajardo, Humacao và Ponce.
Con tàu bệnh viện quân sự 250 chỗ ngồi Comfort đã đến Puerto Rico trong tuần này và vẫn còn ở San Juan vào ngày thứ Sáu. Nó có thể điều trị tới 1.000 bệnh nhân và dự kiến sẽ chuyển đến Ceiba, Ponce và Aguadilla.
Nhưng điều đó sẽ không giúp ích cho những người bị mắc kẹt trong Jayuya.
Tiến sĩ Lopez và bốn bác sĩ khác tại Bệnh viện Florida ở Orlando đã tới hòn đảo vào thứ Sáu tuần trước để giúp các bệnh viện ở phía Nam Ponce và phía Tây Bắc Aguadilla.
"Chúng tôi đã chứng kiến trong hai ngày có 5 người chết", William Kotler, người tình nguyện làm việc cho nhóm, cho hay.
Ông nói rằng họ vẫn đang cố gắng để có được một máy phát điện cho bệnh viện ở Aguadilla để nhân viên có thể điều hành máy điều hòa không khí.
"Nhiệt độ bên trong khá cáo. Mọi người đang bị mất nước", ông nói.
Hôm thứ Tư, các bác sĩ đưa hai chiếc máy bay trực thăng của Quân đội Hoa Kỳ tới Jayuya, hạ cánh tại trung tâm thị trấn, nơi có những con ngựa đi lang thang sau cơn bão, để đánh giá nhu cầu của bệnh viện và cung cấp các loại thuốc cung cấp khan hiếm như insulin, ibuprofen và acetaminophen.
Một đám đông từ khoảng một trăm gia đình đã chạy ra để gặp họ từ một khu chung cư gần đó.
Sau cơn bão, nước có dấu hiệu kỳ lạ gây ra đau đầu, đau bụng và buồn nôn. Marta Viafania, 51 tuổi, một người chăm sóc tại trường trung học địa phương, lấy hai chai nước cho ba đứa cháu, lo lắng rằng họ có thể bị bệnh từ nước.
Đây là lần đầu tiên các bác sĩ có thể lên núi kể từ cơn bão.
"Ở đây có một hệ thống y tế tốt, nhưng về cơ bản nó đã sụp đổ. Mọi người đã hết thuốc, các bác sĩ và bệnh viện đã đóng cửa”, Natasha Tobias, một y tá đã đăng ký từ Portland, Ore, đã tình nguyện làm việc tại bệnh viện thông qua tổ chức phi lợi nhuận thành phố Kansas.
Trong khi bệnh viện Jayuya và những người khác trong nhóm của cô giúp đỡ ở thị trấn miền núi Barranquitas và phía Nam San Juan ở Caguas vẫn mở cửa, họ cũng nhận được yêu cầu chăm sóc đặc biệt trong vài tuần sau cơn bão.
"Chúng tôi đều khá lo lắng, điều này sẽ biến thành một cuộc khủng hoảng lớn hơn theo thời gian."
Garcia, 33 tuổi, cho biết thuốc đã được bảo hiểm bởi Medicare, nhưng máy tính của các nhà thuốc địa phương đã không hoạt động kể từ cơn bão và sẽ không nạp lại toa thuốc cho cô. Cô ấy sử dụng bốn lọ insulin mỗi tháng với chi phí 400 đô la và một cây insulin 600 đô mỗi đêm.
Vào Thứ Sáu, Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh Hoa Kỳ đã kích hoạt chương trình hỗ trợ thuốc cấp cứu ở Puerto Rico, bao gồm chi phí thuốc men, thiết bị và vắc-xin sau thảm hoạ. Không chắc chắn sự giúp đỡ này có thể kéo dài trong bao lâu.
Theo giám đốc phòng cấp cứu Joanna Morales, bệnh viện Jayuya, với 5 nhân viên y tế và 9 y tá, đã chứng kiến thêm 78 bệnh nhân trong tuần sau khi cơn bão, tổng cộng 310 người. Cho đến nay, họ chỉ có một người chết vì cơn bão.
“Nhưng cách điều trị của họ đã bị hạn chế”, cô nói. Nếu không có máy phát điện bổ sung, họ không thể vận hành máy hô hấp hoặc tia X. Và họ cần phải cung cấp lại các loại thuốc và thiết bị cơ bản, bao gồm thùng chứa oxy và insulin.
Cảnh vệ quốc gia Puerto Rico đã hứa sẽ thành lập một bệnh viện tạm thời bên ngoài với một nhóm 10 bác sĩ, nhưng họ chưa đến nơi, cô nói.
Các bác sĩ tình nguyện đã phải bỏ đi sau khoảng một tiếng đồng hồ, bị ràng buộc bởi một số thị trấn miền núi khác, bao gồm Lares, Morovis và Orocovis. Quân đội Hoa Kỳ đã trở lại vào ngày hôm sau với một máy phát điện và các nguồn cung cấp yêu cầu khác.
Cựu Tổng thống Mỹ Antonia Novello cùng một đội bác sĩ đang tiến hành một chiến dịch tiêm chủng bắt đầu vào thứ Sáu qua đảo để bảo vệ chống lại bệnh truyền nhiễm do muỗi.
Sau khoảng một giờ đồng hồ, đội quay trở lại trực thăng, dỡ ra nhiều hộp thuốc cần thiết cho bệnh viện, phân phối thức ăn và nước cho đám đông đang chờ đợi của các gia đình và chuẩn bị cất cánh.
"Chúng tôi không lãng phí thời gian," Novello nói. "Mọi thứ cần phải gấp rút hành động."
Các quan chức Puerto Rico phản ứng không hài lòng sau chuyến thăm của Tổng thống Trump
Tổng thống Mỹ Donald Trump nói với các phóng viên rằng ông chỉ nhận được lời cảm ơn sau chuyến viếng thăm Puerto Rico vào hôm thứ ba. Tuy nhiên, hôm thứ tư, các quan chức hàng đầu của hòn đảo và các nhà lập pháp đã sửa đổi về ý kiến của Tổng thống cũng như việc ông ném khăn giấy vào những người đang nhận cứu trợ.