SỐNG TRÊN ĐẤT MỸ, NÓI VỀ CUỘC SỐNG CỦA NGƯỜI VIỆT.

Bạn có thích đi Mỹ không? Bạn có muốn đổi đời không? Câu hỏi này, hôm nay sẽ là đề tài mới trong loạt bài “Chuyên dài nước Mỹ” phần hai.

21:30 06/02/2018

Khi đề cập đến việc đi Mỹ để định cư, rất nhiều người trong chúng ta không tránh khỏi phải đắn đo suy nghĩ, đến một đất nước giàu có nhất thế giới, văn minh nhất thế giới, an sinh xã hội và nền Giáo dục trên cả tuyệt vời và nơi có nhiều cơ hội nhất … thế thì dại gì mà không đi khi có điều kiện. Nhà kia, ngày xưa thấy nghèo khó, nhưng có người nhà đi Mỹ, thời gian sau xây nhà lầu hai ba tấm … Cô nọ ở vùng quê hẻo lánh lấy chồng Mỹ, rồi sau đó trở về … xây nhà, sắm xe, mua ruộng đất cho cha mẹ hưởng già. Ông nọ có con du học Mỹ và ở lại Mỹ làm việc … hàng tháng gửi đô về cho ông ta xài thoải mái … và còn rất nhiều trường hợp tương tự khác, nhan nhản ở khắp nơi trên đất nước VN mình nữa, đúng không các bạn?

Người nghèo muốn đi Mỹ để đổi đời, còn người giàu thì sao? Có những người giàu ở VN họ không thiếu một thứ gì, từ tài sản, nhà cửa, xe hơi, địa vị, cơ sở làm ăn nhưng khi đã đầy đủ, họ cảm thấy sống ở VN còn nhiều thứ lôi thôi quá, do vậy họ cũng ước ao đến Mỹ. Thế thì đi Mỹ, mà đi Mỹ có thực sự đổi đời không? Theo tôi thì có đó, đổi quá đi chứ, đổi 180 độ, đổi trắng thành đen, đổi đen thành … xam xám … đúng nghĩa của từ thay đổi “Change”. Nếu ai đã ở Mỹ, mà cho tôi biết họ hài lòng về cuộc sống ở Mỹ, thì tôi đoan chắc với các bạn là họ đã có cuộc sống không mấy gì tươi sáng khi còn ở VN. Còn nếu ai nói rằng sống ở Mỹ quá cực khổ, không hạnh phúc … thì các bạn cứ tin tôi đi … trước đây ở VN họ đã có cuộc sống, địa vị và việc làm ổn định. 

Tôi có biết một gia đình nọ ở VN, ông chồng chạy xe ôm, bà vợ buôn bán hành, ớt ngoài chợ, sang Mỹ ông chồng đi bưng phở và rữa chén ở nhà hàng, bà vợ đi làm nail. Hàng tháng cũng kiếm được hơn 2500 đô = 50-60 triệu /2 người, họ sung sướng cuộc đời, con cái được đi học miễn phí, vợ chồng đi làm mỗi người một chiếc xe hơi (mặc dù xe cũ), tuy đi làm rất cực khổ, nhưng được cái, tiền kiếm được trong một tháng bằng cả năm làm ở VN … thế thì thực sự họ đã được “đổi đời”.

Tôi cũng có người em họ, quê tận Long Xuyên, nhà anh này nằm sâu trong ruộng, con cái nheo nhóc bốn, năm đứa, hàng ngày đi làm thuê chạy gạo từng bữa, bở hơi tai, sang Mỹ được ba năm, vợ và hai đứa con gái lớn đi làm nail, chồng đi cắt cỏ, thế mà cũng vừa mua được căn nhà 4 phòng tại Mỹ, sắm ba chiếc xe hơi, chụp hình cả nhà đang ở nhà mới và miệng cười toe toét, bên cạnh mấy chiếc xe hơi, gửi cho tôi xem và tuyên bố: ” … đúng là Thiên đàng rồi anh Hùng ơi! Ở VN chắc tới kiếp sau … em mới có xe hơi, hai ba chiếc …” Môt cô giáo nọ, là bạn dạy cùng trường với bà xã tôi, qua Mỹ được 5 năm cùng hai con nhỏ ở bang Texas, sau thời gian đầu làm nail, ki cóp để dành cũng vừa điện thoại báo tin vui cho tôi, là mới vừa sang tiệm nail và làm chủ, mỗi tháng kiếm “ tàng tàng ” 5-7 ngàn đô như chơi … Kakaka … thế thì đi Mỹ sướng thiệt chớ chả chơi, hèn gì ai cũng mơ ước được đến Mỹ để sinh sống … nhưng thực tế thì sao?

MƯỚN NHÀ ĐỂ Ở

Bây giờ chúng ta bắt đầu hành trình, nhập vai vào một gia đình người Việt có 4 nhân khẩu vừa đặt chân xuống nước Mỹ để định cư nhé.

Đầu tiên là tìm chỗ ở, đương nhiên là người nhà của bạn, bước đầu sẽ thu xếp cho các bạn ở tạm trong nhà họ một vài tuần, vài tháng … vì chân ướt chân ráo mới đến Mỹ, sau đó chắc chắn là phải đi tìm nhà mướn ở thôi, vì an cư mới lạc nghiệp chứ. Thường thì có ba loại nhà có thể mướn. Một là mướn nhà apartment (nhà chung cư ở Mỹ nhưng nhỏ chứ không to lớn như các chung cư ở VN vì được làm bằng gỗ nên không thể làm lớn hơn, mỗi blog có từ 4 đến 10 hộ), dĩ nhiên sẽ mướn nhà apartment loại 2 phòng cho 4 người ở, có phòng khách riêng và bếp, tủ lạnh, microwave, tiền nhà mỗi tháng khoảng 1600 đô (32 triệu/ tháng) (bang California, còn các bang khác có thể rẻ hơn nhiều) chưa tính tiền điện, tiền giặt đồ (cở 200 đô nếu xài ít), còn nước và rác chủ chung cư lo. Có bạn đọc đến đây, sẽ thắc mắc ngay… Ủa, mà sao giặt đồ lại phải tốn tiền? Xin thưa ở Mỹ nhà apartment họ không thiết kế đường xả nước từ máy giặt trong mỗi nhà (không hiểu lý do gì), muốn giặt thì phải mang xuống phòng giặt đồ của chung cư và giặt bằng các máy giặt, sấy tự động, xài bằng đồng xu 25 cents, cứ mỗi lần giặt một cối đồ thì tốn khoảng 5 cái đồng xu 25 cents (cở 1.25 đô). Cũng có nhiều apartment không có phòng giặt đồ công cộng, thì mỗi tuần chúng ta phải chất đồ lên xe (nếu chưa biết đi xe thì tự giặt tay), tìm chỗ giặt bên ngoài chung cư nhưng đi xa hơn và đương nhiên vì giặt ờ ngoài nhà mình ở, nên phải ở đó chờ giặt và sấy xong, mới lấy về rất mất nhiều thời gian.

Loại mướn nhà thứ hai, bạn có thể tiết kiệm hơn là đi share phòng, thường thì các chủ nhà loại nhà house (nhà của cá nhân, mái ngói, vật liệu chính là gỗ và ván …), thường có từ 3-4 phòng, xây trệt hoặc một tầng lầu, mỗi nhà có garage để xe, xung quanh nhà có sân nhỏ trồng cây cảnh …. Khi mua nhà, chủ nhà thường trả trước 1/3 giá trị căn nhà, sau đó trả góp cở 15, 20, 30 năm, tùy theo mức nợ ngân hàng và tiền trả trước của chủ nhân gọi là tiền downpayment (nếu mua lúc 50 tuổi, thì có khi “đoàn tụ ông bà” rồi mà cũng chưa trả xong… Híc …), các vị chủ nhà này sẽ lấy tiền cho share phòng, trả cho ngân hàng hàng tháng, còn chủ nhà coi như được ở free. Nhà house thường có từ 3-4 phòng, phòng khách riêng, chủ nhà ở 2 phòng, còn 2 phòng cho thuê. Có nhiều chủ nhà trùm sò hơn nữa, cải tạo cái garage để xe thành 2 phòng nhỏ, để cho share, còn xe đậu trước nhà. Ở Mỹ, xe hơi thường đậu dọc hai bên đường, đừng lo chuyện bị bẻ kính hay mất trộm xe vì chôm xong mấy tay đạo chích này không thể bán được cho ai cả, mà rủi ro bị Police sờ gáy thì héo cả đời … (phải chi khu chợ Dân Sinh và Tân Thành ở Sài gòn mà dời qua Mỹ, thì mấy chàng chôm chĩa đất Mỹ chắc khoái chết luôn vì có chỗ tiêu thụ … đúng không các bạn?).

Giá share phòng loại nhà house này thì rẻ hơn nhà apartment, phòng thường không có restroom bên trong khoảng 400 đô/ tháng, phòng lớn hơn một chút nhưng có restroom bên trong (gọi là Master bedroom) thì khoảng 600 -700 đô/ tháng, điện nước giặt sấy chủ nhà lo tất (nhà house hay mobihome thì có quyền xài máy giặt trong nhà như ở VN). Như vậy, nếu share 2 phòng cho 4 người thì mất khoảng 1000 đô/ tháng rẻ hơn nhà chung cư, nhưng lại mất tự do vì ở chung với chủ. Gặp chủ nhà dễ chịu thì may mắn cuộc đời, gặp chủ nhà “lu xu bu” “cùi bắp” xem như xấu số. Vì phải xài chung phòng khách, bếp, tủ lạnh, microwave … và còn nhiều thứ chung đụng khó chịu khác nữa, chưa kể khi có người nhà tới thăm, việc ăn uống tiếp đón cũng vô cùng bất tiện … Có nhiều trường hợp cười ra nước mắt khi đi share phòng để ở tôi sẽ kể cho các bạn nghe chơi cho biết. 

Tôi có người bạn học cùng lớp ở Mission College, anh này là giảng viên của trường ĐH Công nghiệp - Tp HCM, hơn tôi 5 tuổi, thâm niên 35 năm và dạy bộ môn Hóa, bà xã làm Dược sỹ, nhà cửa rộng lớn, có cả xe hơi riêng, hai đứa con đi du học Úc và đã tốt nghiệp thạc sỹ kinh tế … sang Mỹ chỉ có hai ông bà, vì các con đã trên 21 tuổi nên bị ở lại, nhà có pharmacy lớn bán thuốc tây rất khá giả ở Sài gòn, sang Mỹ cũng đi share phòng để ở (vì họ muốn ở Mỹ để bảo lảnh cho hai con sang Mỹ sau này). Khi dọn đến ở, việc đầu tiên của chủ nhà là lên lớp giảng dạy cho hai ông bà đủ điều chẳng hạn như: cách sử dụng tủ lạnh ra làm sao để đừng hư, có biết xài microwave không? Khi hâm đồ ăn bằng microwave nhớ đậy nắp vì không đậy sẽ dễ bị ung thư … mà bên VN chắc chưa có cái máy này (microwave) phải không? Vòi nước có dấu màu đỏ là nước nóng, màu xanh là nước lạnh … không biết thì phải hỏi tui, nếu như không muốn bị phỏng …

Hai vợ chồng anh giảng viên này chỉ biết đơ người ra chịu trận (chắc chủ nhà tưởng họ ở Cà mau mới được sang Mỹ … hahaha …). Nghe kể đến đây, tôi buộc miệng nói: “Sao anh chị không mời ông bà chủ nhà này qua VN thăm nhà anh chị cho biết” chúng tôi phì cười … đúng là “đổi đời”. Mùa đông bên này rất lạnh, chủ nhà này cũng chỉ mở máy heat vào ban đêm, ban ngày thời tiết cũng rất lạnh nhưng họ không mở (đỡ tốn điện), hậu quả là bà xã anh giảng viên này bị viêm phổi nặng, chị tâm sự: “ Tôi đứng bán thuốc ở Pharmacy tại nhà, rất rành về thuốc chữa bệnh, mà qua đây tự dưng bị viêm phổi, mặc dù mặc áo lạnh và trùm chăn suốt ngày …” rỏ khổ. Chưa hết đâu các bạn chủ nhà còn căn dặn kỹ như:” … đi vệ sinh xong hãy xả nước, chứ đừng xả liền liền hao nước lắm …” Còn vô số chuyện cười ra nước mắt nữa, chẳng hạn khi ở chung nhiều hộ trong một căn nhà, mà chỉ có mỗi một cái tủ lạnh thì chuyện lấy nhầm, ăn lẫn của người khác cũng gây không ít phiền toái. Đôi khi nhiều chủ nhà kỳ khôi, cứ canh người share phòng sử dụng xong bếp núc là lấy ngay miếng giẻ lau, lau đi lau lại cái bếp và nói đổng: “Mấy người ở VN mới qua, bên đó ăn ở dơ quen rồi hay sao … mà bầy hầy quá, chứ tui thì chỉ quen ở sạch thôi (hỏi ra thì mới biết chủ nhà này ngày xưa ở VN sống bằng nghề bán cá ở chợ Vũng tàu …), đúng là “đổi đời” nữa.

Loại nhà thứ ba cho share phòng nữa là nhà mobihome, nhà mobihome thì chủ nhà mua giá rẻ hơn nhiều so với loại nhà house, mỗi nhà mobihome có giá khỏang từ 30 - 80 ngàn đô, trong khi nhà house thì từ vài trăm đến cả triệu đô/căn. Nhà mobihome là loại nhà tiền chế (dạng nhà lắp ghép có kiểu mẫu làm sẵn tại nhà máy), sau đó người ta kéo lại khu đất của chủ đất, đặt trên một cái nền và cố định 4 chân nhà lại là xong, các bạn đừng tưởng nhà mobihome là thiếu tiện nghi nhé, thực ra nó cũng chẳng khác gì nhà house, tức là cũng có 3,4 phòng, phòng khách, bếp, máy sưởi, nước nóng, nước lạnh, sân trồng hoa và chỉ không có garage mà thôi … nhưng tại sao nó rẻ?

Xin thưa , bởi vì nhà này chỉ được cắm dùi trên đất của chủ, mỗi tháng phải nộp tiền thuê đất. Nếu bạn mua rẻ, ví dụ giá 30.000 thì mỗi tháng sẽ đóng tiền thuê đất rất cao, cỡ gần 1000 đô, còn ngược lại mua 80.000 đô, thì đóng tiền thuê đất ít hơn cở 400-500 đô/ tháng, ngoài ra đôi khi chủ đất vì lý do nào đó, không muốn mình thuê nữa thì chịu khó kiếm xe, lôi cái nhà của mình đi chỗ khác chơi …, mà nếu không kiếm được chỗ cắm dùi thì bỏ luôn cái nhà, có vậy thôi … nên nó rẻ là vậy. Chuyện đi share phòng nếu may mắn gặp chủ nhà tốt bụng thì đỡ khổ cho những người mới đến, dĩ nhiên người thuê sẽ có cơ hội ở lâu dài hơn, còn gặp trường hợp chủ nhà “mắc dịch” thì chuẩn bị đi tìm chỗ mới mà ở. Sống ở Mỹ, chuyện dọn nhà là chuyện thường xuyên sẽ xãy ra trong đời sống của mọi người, như gia đình tôi trong vòng chưa đầy một năm đầu tiên đã dọn nhà đến 6 chỗ, mà các bạn biết việc dọn nhà là chuyện hết sức cực khổ và khó khăn vì phải chuyên chở đồ đạc đi xa và ảnh hưởng đến việc học của con nhỏ, vì phải thay đổi địa chỉ, chuyển trường (trẻ em bên này học theo học khu nơi mình ở) và giấy tờ qua bưu điện rất dễ thất lạc …

Như vậy, chỉ mới là bước đầu cho công việc “đổi đời”, nhiều người ngay từ bước đầu này đã nhanh chóng đầu hàng cả hai tay, các bạn cứ nghĩ đi ở VN nói gì thì nói đến tuổi nào đó, ai cũng có thể làm chủ được một căn nhà của mình, nhà lớn, nhà nhỏ … cũng là nhà của mình, hàng tháng đâu phải mất một số tiền không nhỏ để trả tiền nhà như ở Mỹ, nó chiếm tới 1/3 lương của một công nhân ở hãng xưởng. Do vậy, những gia đình mới sang, sẽ thực sự thực sự “lo sợ” nếu họ không kiếm được việc làm. Các bạn nên nhớ khi rời khỏi VN, theo quy định của nhà nước, mỗi người chỉ được phép mang theo 5000 đô mà thôi, nếu không tìm được việc gì để làm thì quả là nan giải, đúng không các bạn? Tôi có cậu em vợ (chuyện thật 100%) cũng đã “bỏ của chạy lấy người” sau khi định cư ở Mỹ đúng 7 tuần lễ (gia đình cậu này qua Mỹ cùng lượt với gia đình tôi năm 2010), hiện giờ gia đình của Cậu này đã vui vẻ sống và làm việc ở VN vì cậu này không muốn “đổi đời” để thành “Homeless” trên xứ Mỹ…