Thách thức chờ đón ông Biden khi tái tranh cử

Tái tranh cử ở tuổi 80, Tổng thống Biden có thể đối mặt nhiều thách thức về tỷ lệ ủng hộ, các vấn đề kinh tế và nỗ lực công kích từ ông Trump.

22:30 28/04/2023

Tổng thống Joe Biden ngày 25/4 tuyên bố tái tranh cử năm 2024, kêu gọi nước Mỹ một lần nữa chọn ông để "cứu nền dân chủ Mỹ". Ông trở thành ứng viên nổi bật nhất của đảng Dân chủ, trong khi đối thủ cũ Donald Trump cũng đang là người nhận được nhiều ủng hộ nhất trong đảng Cộng hòa.

Video thông báo tái tranh cử của ông Biden cho thấy ông xem "chủ nghĩa cực đoan MAGA (Làm nước Mỹ vĩ đại trở lại)" là mối đe dọa nghiêm trọng với nền dân chủ. Thông điệp này khiến nhiều người nghĩ tới kịch bản tái đấu giữa ông Biden và ông Trump, người đã khởi xướng phong trào MAGA ở Mỹ.

Dù hơn 18 tháng nữa người Mỹ mới bắt đầu bỏ phiếu bầu tổng thống và có thể sẽ có những biến động làm thay đổi quan điểm của cử tri, nhiều người vẫn cho rằng nỗ lực tái tranh cử ông Biden sẽ đối mặt với nhiều thách thức lớn.

Cuộc thăm dò mới Wall Street Journal chỉ ra 42% cử tri tán thành công việc mà ông Biden đang làm, trong khi 56% phản đối. Khảo sát cũng cho thấy 15% cử tri được hỏi nghĩ đất nước đang đi đúng hướng.

"Điều này cho thấy ông Biden đang không được cử tri đánh giá cao về gần như tất cả các vấn đề lớn, từ cách quản lý nền kinh tế Mỹ đến cơ sở hạ tầng", Catherine Lucey và Ken Thomas, hai nhà phân tích của WSJ, nhận định.

Đảng Cộng hòa đổ lỗi cho ông Biden về lạm phát cao ở Mỹ. Họ chỉ trích ông về quyết định rút quân hỗn loạn ở Afghanistan hồi tháng 8/2021. Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa Ronna McDaniel cho rằng ông Biden đã gây ra "hết cuộc khủng hoảng này tới cuộc khủng hoảng khác".

Ông Biden nhậm chức vào tháng 1/2021, ngay khi vaccine Covid-19 được triển khai và nền kinh tế dần quay lại hoạt động bình thường sau cú sốc đại dịch. Tuy nhiên, với những tác động của khủng hoảng Ukraine, nhiều người Mỹ lo ngại về nguy cơ suy thoái kinh tế, với tỷ lệ thất nghiệp tăng, tăng trưởng chậm, lãi suất và lạm phát cao. Điều này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến ông Biden trước thềm bầu cử năm 2024.

"Sức hấp dẫn của việc bỏ phiếu cho ông Biden năm 2020 là đưa mọi thứ trở lại bình thường", chiến lược gia Cộng hòa Ford O'Connell nói, đề cập tới tình trạng hỗn loạn trong nhiệm kỳ của ông Trump. "Nhưng vấn đề hiện tại là ông Biden đã nắm quyền và mọi thứ đều không bình thường, đặc biệt khi nói đến nền kinh tế và lạm phát".

Phát biểu trước Công đoàn Xây dựng Bắc Mỹ ở Washington chiều 25/4, ông Biden ca ngợi luật cơ sở hạ tầng lưỡng đảng trị giá một nghìn tỷ USD mà ông đưa ra và được quốc hội thông qua.

"Kế hoạch kinh tế của chúng tôi đang phát huy hiệu quả, bây giờ chúng tôi phải hoàn thành công việc", ông nói.

Ở tuổi 80, ông Biden hiện là tổng thống Mỹ lớn tuổi nhất trong lịch sử. Nếu thắng cử, ông sẽ kết thúc nhiệm kỳ hai vào năm 86 tuổi. Các cuộc thăm dò cho thấy nhiều cử tri Mỹ, thậm chí là các thành viên Dân chủ, cũng lo lắng liệu tuổi tác của ông có còn phù hợp cho chức vụ.

"Thật bất ngờ khi ông Biden nghĩ có thể hoàn thành nhiệm kỳ thứ hai, trong khi chưa xong nhiệm kỳ này", chiến lược gia đảng Cộng hòa Scott Reed nói.

Giới quan sát cho rằng trong thời gian tới, ông Trump và các thành viên đảng Cộng hòa sẽ theo dõi chặt chẽ lịch trình của Tổng thống Biden và gia tăng công kích vấn đề sức khỏe nếu ông cắt giảm hoạt động, khi vừa phải điều hành Nhà Trắng, vừa phải vận động tranh cử.

Tổng thống Biden đã đáp trả các câu hỏi về tuổi tác bằng cách nói rằng mọi người nên nhìn vào những gì ông làm. Các trợ lý cho biết những kết quả mà ông Biden đạt được như thúc đẩy đạo luật cứu trợ Covid-19 cũng như gói ngân sách cơ sở hạ tầng, khí hậu sẽ là những điều gây ấn tượng với cử tri.

"Mỗi thế hệ người Mỹ đều phải đối mặt với thời điểm họ phải bảo vệ nền dân chủ, đứng lên cho quyền tự do cá nhân, quyền bầu cử và quyền công dân. Và đây là thời điểm của chúng tôi. Hãy hoàn thành công việc này, tôi biết chúng ta có thể", ông Biden nói.

Thách thức tiếp theo với ông Biden có thể đến từ Trump, ứng viên hàng đầu cảu đảng Cộng hòa. Các tổng thống bị đánh bại sau một nhiệm kỳ thường lu mờ dần sau khi rời nhiệm sở và không quay lại thách thức người từng thắng họ. Nhưng Trump không phải người như vậy.

Sau khi thất cử, ông Trump vẫn liên tục đưa ra các tuyên bố về "gian lận bầu cử", đồng thời khẳng định sẽ "giành lại Nhà Trắng". Trump không thừa nhận chiến thắng của Tổng thống Biden và không ngừng công kích về sức khỏe hay khả năng điều hành của ông.

Trong cuộc vận động tranh cử đầu tiên ở Waco, bang Texas tháng trước, ông Trump tuyên bố sẽ "thanh trừng những tên côn đồ và tội phạm" trong hệ thống tư pháp Mỹ, khẳng định "tôi là chiến binh, là công lý của các bạn".

Dù Trump hiện đối mặt với nhiều rắc rối pháp lý, trong đó có lệnh truy tố của tòa New York, ông vẫn thu hút được nhiều sự ủng hộ trong đảng Cộng hòa. Chưa có ứng viên nào của phe Cộng hòa đứng ra đối đầu trực diện với Trump, khiến nhiều người tin rằng ông rốt cuộc sẽ là người đại diện của đảng ra tranh cử.

Dù vậy, giới quan sát cho rằng nhiều cử tri Mỹ có thể không còn muốn tổng thống sắp tới là Donald Trump hay Joe Biden. Họ thậm chí đã nghĩ về một ứng viên mới trẻ trung hơn, nổi bật là Thống đốc Florida Ron DeSantis, 44 tuổi, dù ông chưa tuyên bố tranh cử.

Dù phía trước ông Biden còn nhiều thách thức, nhiều người ủng hộ vẫn cho rằng ông là lựa chọn tốt nhất của đảng Dân chủ hiện nay.

"Ông ấy chỉ hơi lớn tuổi một chút. Nhưng tôi không biết có ai khác có thể đảm nhận công việc này", Laura Miranda, 31 tuổi ở New Jersey, nói, đề cập đến các ứng viên Dân chủ có thể nhận được ủng hộ trên khắp nước Mỹ.