Tháng 8 ác mộng của ông Biden

Liên tiếp những cuộc khủng hoảng trong tháng 8 khiến uy tín của Tổng thống Biden bị ảnh hưởng, và đây sẽ là điều phe Dân chủ phải tính đến trước thềm bầu cử giữa kỳ.

10:00 31/08/2021

Ông Biden đang phải trải qua những ngày tháng thử thách nhất kể từ khi bước vào Nhà Trắng. Cuộc khủng hoảng chết người tại Afghanistan, tình hình đại dịch vẫn rất rối ren trong nước và một loạt những khó khăn khác, điều làm cho tỷ lệ ủng hộ ông đi xuống rõ rệt.

Ông Biden cầu nguyện cho những quân nhân Mỹ hy sinh trong vụ đánh bom ở sân bay Kabul hôm 26/8. Ảnh: Washington Post.

Những cơn bão ập đến

Tháng 8 bắt đầu với việc các đảng viên Dân chủ đưa ra lời cảnh báo về sự trỗi dậy của Covid-19, cùng với đó là sự hoài nghi về các kế hoạch trong nước của ông Biden. Tín hiệu tích cực duy nhất là những thông tin lạc quan về nền kinh tế Mỹ, và thỏa thuận với phe Cộng hòa để thông qua gói kích thích xây dựng cơ sở hạ tầng trong nước.

Nhưng đến cuối tháng, mọi chuyện trở nên thật sự tồi tệ. Chiến lược Afghanistan của chính quyền Biden trở thành một thảm họa với cái chết 13 quân nhân trong vụ đánh bom của IS ở sân bay Kabul. Tình hình Covid-19 cũng trở nên đáng bạo động hơn khi số ca nhiễm tăng vọt ở một số khu vực.

Nhiều đảng viên Dân chủ đang ngày càng quan ngại và bắt đầu hoài nghi về các nguyên tắc của ông Biden. Ho cho rằng màn trình diễn của tổng thống vào lúc này có thể ảnh hưởng tiêu cực đến tham vọng của đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử giữa kỳ năm 2022.

Phe Dân chủ đang kiểm soát cả Hạ viện và Thượng viện, nhưng họ sẽ phải bảo vệ nhiều ghế hơn trong kỳ bầu cử sắp tới. Thêm vào đó, lịch sử cho thấy đảng Dân chủ thường mất nhiều ghế hơn ở quốc hội trong nhiệm kỳ đầu tiên của một tổng thống, vì nhiều người Mỹ có xu hướng bầu cho đảng còn lại ở quốc hội nếu tổng thống là của đảng kia.

Một hạ nghị sĩ Dân chủ thậm chí chia sẻ rằng họ đã sẵn sàng cho khả năng mất kiểm soát Hạ viện trong kỳ bầu cử sắp tới. Nhiều người còn cho rằng phe Cộng hòa có thể giành thêm nhiều hơn 10 ghế.

"Trước khi sự kiện Afghanistan xảy ra, mọi người rất ấn tượng về tính tổ chức và sự nghiêm túc của tổng thống và chính quyền. Liệu hình ảnh đó có bị đổ vỡ hay không, chúng ta cần chờ xem", Hạ nghị sĩ Dân chủ Jamie Raskin từ bang Maryland, nhận định.

Trong các cuộc thảo luận kín, một số đảng viên Dân chủ thậm chí đã nêu lên khả năng sa thải Ngoại trưởng Antony Blinken và Cố vấn An ninh Quốc gia Jake Sullivan, hai phụ tá thân cận nhất của ông Biden.

Các quan chức Nhà Trắng thì cho rằng tháng 8 hỗn loạn vẫn không ngăn cản được chiến lược tổng thể của họ. Chính quyền nhìn thấy tiềm năng của những diễn biến tích cực nếu họ vượt qua được cơn bão ở Afghanistan. Họ cho rằng quyết định rút khỏi Afghanistan của ông Biden là điều đúng đắn, bất chấp những sự kiện xảy ra sau đó.

Ông Biden trả lời họp báo sau khi Thượng viện Mỹ thông qua kế hoạch phục hồi và xây dựng cơ sở hạ tầng hôm 10/8. Ảnh: Washington Post.

"Tôi bác bỏ ý kiến cho rằng cách tổng thống xử lý một tình huống khó khăn đã làm suy giảm sự tự tin của mọi người đối với ông ấy. Điều đó cho thấy ông ấy có thể lãnh đạo trong thời khắc khó khăn, với một bàn tay vững vàng và cam kết với sự minh bạch", Giám đốc Truyền thông Nhà Trắng Kate Bedingfield nói.

"Không tổng thống nào có thể ngăn cản những điều tồi tệ xảy ra khi đang ở nhiệm sở. Bài kiểm tra tốt nhất với khả năng lãnh đạo là những gì bạn làm khi gặp điều tồi tệ. Và tôi nghĩ rằng người dân Mỹ đã thấy ông ấy phản ứng nhanh chóng và nhất quán thế nào trong vài tuần qua", bà Bedingfield nói thêm.

Thách thức cho cuộc bầu cử giữa kỳ

Một số lãnh đạo đảng Dân chủ đang tìm cách dập tắt các lo lắng về vị thế chính trị của ông Biden, bằng những lời cảnh báo sắc bén trong nội bộ đảng.

Tuy nhiên, các đồng minh của ông Biden thừa nhận rằng tổng thống đang trải qua thử thách khó khăn nhất trong nhiệm kỳ. Sau sáu tháng đầu tiên tương đối ổn định, những biến động lớn trong tháng 8 đã đưa ông Biden vào một tình thế hoàn toàn khác.

"Cứ như thể là ông ấy phải đối mặt với một cơn bão lớn ở giữa sân khấu vậy. Nhưng ông ấy vẫn đứng đó và kiên trì xoay xở tốt nhất có thể", Hạ nghị sĩ Dân chủ Andy Levin từ bang Michigan nhận định.

Trong lịch sử, tháng 8 luôn là một thời điểm đầy khó khăn cho các tổng thống Mỹ. Chánh văn phòng Nhà Trắng Ron Klain đã đề nghị nhân sự trong chính quyền nghỉ ngơi để lấy sức chuẩn bị cho điều đó. Ông Biden và các phụ tá đã chuẩn bị cho những kỳ nghỉ, nhưng cuối cùng phải hủy bỏ vì những gì diễn ra ở Afghanistan.

Các cuộc thăm dò dư luận mới nhất đã cho thấy những lo lắng của phe Dân chủ là có cơ sở. Gallup cho thấy tỷ lệ ủng hộ ông Biden đã giảm từ 56% trong tháng 6 xuống 50% trong tháng 7, và chỉ còn 49% trong nửa đầu tháng 8. Cuộc khảo sát giữa tháng 8 của NBC News cho thấy khả năng xử lý đại dịch Covid-19 của ông Biden giảm 16 điểm, và tỷ lệ người Mỹ không tán thành cách chính quyền ứng phó ở Afghanistan là 2 chọi 1.

Cột mốc tiêm chủng do chính quyền Biden đề ra vẫn chưa đạt được trong mùa hè này. Ảnh: Washington Post.

Vụ đánh bom ở Kabul khiến 13 quân nhân Mỹ thiệt mạng càng khiến vấn đề trở nên trầm trọng hơn, ông Biden quyết tâm rút quân khỏi Afghanistan để "bảo vệ sinh mạng" của người Mỹ, nhưng cuối cùng điều hoàn toàn trái ngược lại xảy ra.

Nhiều đảng viên Dân chủ cũng lo ngại tình hình hiện nay sẽ là cái cớ để phe Cộng hòa công kích chính quyền. Đảng Cộng hòa từ lâu đã đặt nền móng cho chiến dịch bầu cử giữa kỳ bằng việc coi ông Biden là một nhà lãnh đạo yếu kém, người mất kiểm soát trong vòng xoáy khủng hoảng, từ sự gia tăng người di cư ở biên giới phía nam, đến sự gia tăng các tội phạm bạo lực và giờ đây là vấn đề Afghanistan.