Thế giới vắng Trump: Bất ổn gia tăng, nhưng vẫn có hy vọng

Đúng như dự đoán, khi nắm được quyền tổng thống, ông Biden ngay lập tức tìm cách xóa bỏ tất cả chính sách dưới thời cựu Tổng thống Trump vốn làm nên rất nhiều kỳ tích cho nước Mỹ. Chưa rõ hiệu quả lâu dài, nhưng bước đầu các phép thử tiêu cực đang dành cho chính quyền Biden khiến thế giới bất ổn.

10:30 26/01/2021

Một ngày sau lễ nhậm chức buồn tẻ, ông Biden đã ký một loạt sắc lệnh đảo ngược các chính sách dưới thời TT Trump, bao gồm việc bắt buộc người dân đeo khẩu trang, đưa Mỹ trở lại hiệp ước môi trường Paris, hạt nhân Iran và tổ chức WHO, cũng như chấm dứt việc xây dựng tường biên giới. Dự kiến, ông Biden sẽ ký hơn 50 lệnh hành pháp trong 10 ngày đầu tiên của nhiệm kỳ, mà theo ngoại giới đánh giá, là nhằm “kéo thụt lùi” Hoa Kỳ về thời chính quyền Obama.

Tuy nhiên, bối cảnh nước Mỹ và quốc tế hiện nay đã rất khác so với hơn 4 năm trước, rất có thể việc khôi phục lại các chính sách mà vị sếp cũ của ông Biden theo đuổi còn không thể giữ cho nước Mỹ ở tình trạng thời Obama, mặc dù tình trạng đó đã bị đánh giá là yếu kém nhất trong các chính quyền trước đây.

Hiện trạng mà vị tổng thống ở tuổi thượng thọ phải đối mặt lúc này là: Một Hoa Kỳ bị chia rẽ sâu sắc khi hàng chục triệu người tin rằng những lá phiếu của họ bị đánh cắp. Đại dịch viêm phổi Vũ Hán đang diễn biến theo xu hướng rất xấu. Chính quyền Trung Quốc liều lĩnh và hung hăng hơn khi không còn bị cản đường. Và hơn hết, chính quyền của ông toàn là các gương mặt “cũ kỹ, không sức sống”. Nên rất khó để thuyết phục những người có lý trí rằng nước Mỹ sẽ ngay lập tức đón nhận một tương lại xán lạn dưới thời Biden.

Phía trước là bầu trời ‘đen’

Covid được xem là “đòn tấn công” ưu tiên hàng đầu của ông Biden ở các cuộc tranh luận tổng thống trong chiến dịch tranh cử. Vị cựu phó cho Obama nhiều lần nói rằng ông Trump không có kế hoạch gì để đối phó với đại dịch, bất chấp việc Tổng thống thứ 45 có chương trình phát triển vắc-xin và hỗ trợ y tế. Ngay sau khi phát hiện vấn đề, ông đã yêu cầu cấm các chuyến bay từ “ổ dịch” Trung Quốc cho dù bị phe thiên tả phản đối gay gắt.

Biden chỉ trích đối thủ như thế khiến người ta hiểu rằng ông có chương trình hiệu quả để đối phó với dịch viêm phổi Vũ Hán. Tuy vậy, trong thông điệp Giáng sinh 2020, ở trạng thái đã “chắc chân” tổng thống, ông lưu ý rằng, với dịch bệnh, phía trước là những ngày đen tối, và cũng không đề cập tới kế hoạch mà ông chuẩn bị để giúp người dân đối phó với loại virus chết người từ Trung Quốc. Những ngày sau đó không thấy ông đả động tới kế hoạch Covid-19 “ấp ủ” của mình, ngoài việc ông tiếp tục tiêm thêm một mũi vắc-xin ngừa Covid-19 vốn là một trong những thành tựu từ kế hoạch chống dịch của TT Trump.

Trong một tuyên bố hôm thứ Năm (21/1), Biden đã để lộ ra việc ông không có kế hoạch gì đặc biệt để đối phó với Covid-19, khi khẳng định rằng “không thể thay đổi được quỹ đạo của dịch trong những tháng tới”.

Có lẽ điểm khác biệt nếu có trong kế hoạch chống Covid của ông so với người tiền nhiệm chỉ là buộc người dân đeo khẩu trang và khi cần thì phong tỏa như cách Trung Quốc và nhiều nước khác vẫn đã và đang thực hiện.

Mặc dù vậy, cũng khó cho vị tổng thống tuổi Ngọ khi nhiều nghiên cứu gần đây chỉ ra rằng khẩu trang không giúp gì nhiều cho việc phòng tránh virus. Bên cạnh đó, Thống đốc New York, Andrew Cuomo, một người Dân chủ ủng hộ ông Biden cuồng nhiệt, hôm 31/12, đã tuyên bố cần mở cửa trở lại nếu không muốn lãnh hậu quả kinh tế.

Tuyên bố của ông Cuomo được cho là hành động tự “vạch mặt” khi trước đó ông là người phản đối “điên cuồng” phương án chống dịch cân bằng với phát triển kinh tế của Tổng thống Trump. Thêm nữa, tuyên bố của vị thống đốc thiên tả cũng cho thấy ông Trump đã đúng. Biện pháp phong tỏa gần như không mang lại tác dụng gì khi kinh tế phải chịu hậu quả, trong khi thực tế lại chỉ ra rằng tại các tiểu bang do Đảng Dân chủ kiểm soát, mặc dù áp dụng hình thức phong tỏa nghiêm ngặt nhưng tỷ lệ người nhiễm bệnh cao hơn nhiều lần so với các bang do Đảng Cộng hòa lãnh đạo và không áp dụng biện pháp cực đoan này.

Các báo cáo cho biết, những sắc lệnh mà ông Biden ký trực tiếp làm mất đi ít nhất 52.000 việc làm của người dân Mỹ trong bối cảnh kinh tế khó khăn do đại dịch. Ba Công đoàn, lãnh đạo tỉnh của đồng minh Canada và nhiều người từng ủng hộ ông trong cuộc tranh cử tổng thống đã tỏ ra phẫn nộ với hành động “đáng thất vọng” này. Nhưng có thể họ không biết rằng việc ông Biden ký bãi bỏ dự án đường ống dẫn dầu Keystone làm mất đi hàng chục ngàn việc làm của người dân sẽ giúp cho tỷ phú Warren Buffet thu được nguồn lợi lớn nhờ hoạt động vận tải dầu bằng đường sắt. Và Buffet là tỷ phú tài trợ cho đảng Dân Chủ và cá nhân Biden.

Trong khi đó, việc ông Biden ngồi vào chiếc ghế tổng thống Mỹ lại mang đến niềm vui hoặc hy vọng cho những thế lực vẫn bị thế giới tự do liệt vào hạng bất hảo như chính quyền Trung Quốc, Iran, hay Venezuela, thậm chí là các tổ chức khủng bố vốn đã bị tiêu diệt về cơ bản dưới thời chính quyền TT Trump.

Chính quyền Trung Quốc đã bắt đầu rục rịch nối lại các hoạt động gây hấn lộ liễu hơn ở Biển Đông sau 4 năm bị kiềm chế. Tổng công ty Dầu khí hải dương Trung Quốc (CNOOC) đang lên kế hoạch kéo dàn khoan ra vùng biển này. Hôm thứ Sáu (22/1), họ cũng đã chính thức thông qua Luật Hải cảnh, cho phép lực lượng bảo vệ bờ biển của họ nổ súng vào các tàu nước ngoài, bên cạnh điều khoản cho phép tháo dỡ các công trình của nước ngoài mà họ cho là xây dựng trái phép trên Biển Đông.

ISIS, tổ chức khủng bộ hình thành và phát triển dưới thời Obama nhưng bị tiêu diệt gần như hoàn toàn dưới thời TT Trump, cũng đã đột nhiên hung hăng trở lại khi gia tăng đánh bom khủng bố gây thiệt hại lớn về nhân mạng ở Iraq. Israel lại tiếp tục các hoạt động tấn công vào lực lượng của chính phủ Syria sau khi ông Biden nhậm chức.

Ba công ty Trung Quốc bị chính quyền Trump chế tài đã yêu cầu chính quyền Biden dỡ bỏ quyết định hủy niêm yết. Trong chưa đầy một tháng, các công ty sản xuất khẩu trang Trung Quốc đã nhận được số lượng đơn đặt hàng tăng gấp đôi từ Mỹ. Chuyên gia Trung Quốc Gordon Chang cho biết, sau khi Biden chắn chắn sẽ làm chủ Tòa Bạch Ốc, Đảng Cộng sản Trung Quốc bắt đầu xúc tiến các giao dịch mua những mảnh đất với diện tích lớn ở bang Kansas và Oklahoma.

Ngày 11/1, ít ngày sau khi ông Biden được Quốc hội xác nhận là tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ, ông Tập Cận Bình phát biểu một cách tự tin tại Trường Đảng Trung ương rằng: “Thế giới ngày nay đang trải qua những thay đổi lớn chưa từng thấy trong một thế kỷ, nhưng thời thế và xu thế đều đứng về phía chúng ta”.

Bĩ cực, thái lai?

Một trong những thành tựu lớn nhất của chính quyền Trump là vạch trần bộ mặt “đạo đức giả” của Đảng Cộng sản Trung Quốc, giúp người dân Mỹ và thế giới nhìn rõ hơn bản chất của thế lực đã hủy hoại nền văn hóa 5000 năm của Trung Hoa và khiến hàng chục triệu người thiệt mạng. Chỉ 4 năm, ông Trump và các cộng sự của mình đã đặt được nền mong cho “đại thức tỉnh” về ĐCSTQ. Nhưng người dân thế giới có lẽ vẫn cần có thêm thời gian và cơ hội để nhìn rõ hơn bộ mặt thật của thể chế này.

Trong cuốn sách “Ma quỷ đang thống trị thế giới chúng ta” đã chỉ ra rằng, chủ thuyết mà ĐCSTQ tôn thờ có rất nhiều biến thể rất khó nhận biết.

Thứ chủ thuyết này có thể dễ dàng đánh lừa con người bằng những hình thức “bóng bẩy” kèm tên gọi gắn liền với những danh từ “hấp dẫn” như “hiện đại”, “cấp tiến”, “cách mạng”, “tiên tiến”, “tiên phong”, … Nó ẩn mình dưới những phong trào như toàn cầu hóa – một dạng của thế giới đại đồng vẫn được tuyên truyền; đòi quyền bình đẳng cho phụ nữ – một phong trào giải thích sai lệch nội hàm của “bình đẳng” trong văn hóa truyền thống; giải phóng tình dục, hợp thức hóa ma túy, mại dâm và ủng hộ phá thai – làm băng hoại giá trị đạo đức; bảo vệ mội trường – lợi dụng tiền của nước Mỹ và không đem lại kết quả thực chất.

Việc ông Trump rút lui khỏi chính trường lúc này không có nghĩa rằng cánh hữu không thể thắng được cánh tả. Chính quyền ông Biden ngay trong những ngày đầu đã dồn dập hành động và qua đó cho người dân Mỹ nhìn rõ sự khác biệt của cánh tả cấp tiến với cánh hữu trọng truyền thống, và ảnh hưởng từ sự khác biệt này là hiện hữu và có thể tác động mạnh tới đời sống của dân chúng không thuộc tầng lớp tinh hoa.

Có lẽ sau khi “trải nghiệm” hình mẫu ngược này, người dân Mỹ cũng như các chính phủ đồng minh sẽ nhận ra nhiều điều và buộc phải suy nghĩ thật cẩn trọng về sự ủng hộ của họ trong tương lai, rằng họ nên đứng về phía nào trong cuộc đối đầu tả – hữu, trái – phải.

Bài viết chỉ thể hiện quan điểm riêng của tác giả.