Thế khó của Mexico trước đoàn 7.000 người di cư muốn đến Mỹ

Mỹ liên tục thúc giục Mexico ngăn chặn dòng người nhưng chính phủ mới của Mexico muốn có cách tiếp cận thân thiện hơn với di dân.

00:30 01/11/2018

Đoàn di cư Honduras rời Arriaga để đến San Pedro Tapanatepec, nam Mexico ngày 27/10. Ảnh: AFP.

Khi hàng nghìn người di cư Trung Mỹ tiếp tục đi bộ đến biên giới Mỹ, chính phủ Mexico phải quyết định: liệu các mối đe dọa với Trump có lớn đến mức họ phải can thiệp không?

Đoàn di dân được hình thành vào ngày 2/10 tại Honduras đã đi qua Guatemala và đến nam Mexico. Liên Hợp Quốc ước tính số thành viên trong đoàn lên tới 7.000 người. Họ sẽ phải đi từ nam đến bắc Mexico để tới được biên giới với Mỹ. Theo luật Mỹ và luật quốc tế, người dân Trung Mỹ được phép nộp đơn xin tị nạn ở Mexico hoặc Mỹ. Nhìn chung, quan chức Mexico đã chào đón đoàn di cư. Một vài thị trưởng sắp xếp nơi nghỉ lại và cung cấp đồ ăn thức uống cho họ.

Đoàn di dân đang đẩy Mexico vào thế khó khi phải cân bằng giữa mối đe dọa từ Mỹ với chính trị trong nước. Việc bắt hoặc trục xuất các thành viên của đoàn di dân chắc chắn sẽ làm hài lòng Trump, nhưng điều đó sẽ gây ra ấn tượng rằng chính phủ Mexico đang phải nhận lệnh từ Nhà Trắng, theo AP.

Nhà phân tích chính trị Carlos Bravo Regidor nói rằng nếu Mexico dùng vũ lực để chặn người biểu tình, họ sẽ tự biến mình thành "bức tường" của Trump.

Đoàn người từ Honduras đi qua Guatemala và Mexico để đến Mỹ. Đồ họa: CNN.

Trump đã nhiều lần lên án đoàn di dân. Lầu Năm Góc chấp thuận yêu cầu tăng cường lực lượng ở biên giới với Mexico dù đoàn di cư còn phải đi 1.600 km để tới được biên giới gần nhất với Mỹ là ở McAllen, Texas. Hành trình có thể dài gấp đôi nếu họ đến biên giới giữa Tijuana với San Diego.

Các nhà phân tích nhận định Mexico đang có nguy cơ lâm vào cuộc đối đầu lớn hơn với Washington nếu Trump dọa cắt viện trợ cho nước này, giống như ông đã dọa sẽ làm với Trung Mỹ. Một nguy cơ khác là Mỹ có thể đóng cửa biên giới bằng việc triển khai quân đội.

Hàng ngày, hàng tỷ USD giao dịch thương mại đi qua biên giới Mỹ - Mexico và bất kỳ nỗ lực nào ngăn chặn dòng chảy đó đều có thể gây thiệt hại kinh tế nghiêm trọng cho Mexico. Thỏa thuận thương mại Bắc Mỹ mới được thương lượng lại còn chưa được các nhà lập pháp phê chuẩn.

Andrés Manuel López Obrador, người sẽ trở thành tổng thống Mexico vào ngày 1/12, đã đưa ra lời hứa trong chiến dịch tranh cử là sẽ có cách tiếp cận thân thiện hơn với vấn đề di cư, nhấn mạnh rằng di dân sẽ không bị săn lùng như thể là tội phạm.

Marcelo Ebrard, ngoại trưởng trong chính quyền mới của Mexico, nói rằng nước này sẽ mắc "sai lầm lớn" nếu sử dụng lực lượng vũ trang để ngăn đoàn di dân.

"Một bên, chính phủ Trump đang thúc giục đương kim Tổng thống Pena Nieto ngăn chặn dòng người, nhưng mặt khác, Mexico phải chịu áp lực từ dư luận và chính phủ sắp tới đã nói rằng bạn nên đối xử với di dân tử tế", nhà phân tích chính trị Mexico Daniel Millan nhận xét.

Quyết tâm đến Mỹ

Thực tế, Mexico đã cố gắng kêu gọi các di dân Trung Mỹ tị nạn ở miền nam nước này thay vì tiếp tục hành trình nhưng hầu hết người di cư quyết tâm đến được "miền đất hứa" là Mỹ.

Tổng thống Mexico Enrique Pena Nieto ngày 26/10 phát động chương trình có tên là "Bạn đang ở nhà", hứa hẹn cung cấp nơi ở, y tế, giáo dục và việc làm cho những người Trung Mỹ đồng ý ở lại các bang Chiapas hoặc Oaxaca ở nam Mexico, cách xa biên giới Mỹ.

Bộ Nội vụ Mexico cho biết họ đã cấp số định danh tạm thời cho 111 người di cư theo chương trình và những người này có thể ở lại làm việc tại Mexico. Phụ nữ mang thai, trẻ em và người già chiếm phần lớn số người đăng ký.

Sau một ngày di chuyển trong thời tiết nóng nực cùng chồng và con trai 8 tuổi, Alejandra Rodriguez, 26 tuổi, cho biết cơ hội được chăm sóc y tế và có giấy phép lao động ở Mexico có vẻ hấp dẫn. Nhưng cô nhấn mạnh rằng cô muốn bắt đầu một cuộc sống mới ở phía bắc vì nghe nói cơ hội việc làm rất khan hiếm ở nam Mexico.

Orbelina Orellana, người để lại ba đứa con ở San Pedro Sula, Honduras, nói rằng cô và chồng cũng quyết tâm tiếp tục đi về phía bắc. Cô cũng nghi ngờ lời đề nghị của Mexico, sợ rằng cô sẽ bị trục xuất nếu xin tị nạn ở nước này.

"Số phận của chúng tôi là đến được biên giới", Orellana nói.

Nguồn: VnExpress.net