Thông điệp trị quốc của ông Trump tại quốc hội Mỹ

Bài phát biểu đầu nhiệm kỳ tại quốc hội là cơ hội để ông Trump vạch ra và bảo vệ những quyết sách điều hành gây nhiều tranh cãi của chính quyền mới.

21:25 05/03/2025

Sau 43 ngày nhậm chức, Tổng thống Donald Trump ngày 4/3 trở lại Đồi Capitol với bài phát biểu dài nhất mà một lãnh đạo Mỹ từng thực hiện trước các thành viên lưỡng viện quốc hội.

"Tôi trở lại đây tối nay để thông báo với mọi người rằng động lực của Mỹ, tinh thần, niềm tự hào và niềm tin của chúng ta đã trở lại", ông Trump nói.

Tổng thống Mỹ khẳng định trong 43 ngày, chính quyền mới đã hoàn thành công việc nhiều hơn những gì các chính quyền tiền nhiệm làm trong 4 hoặc 8 năm. Ông ca ngợi hàng chục sắc lệnh đã ký và mô tả tháng đầu tại vị là thành công nhất trong lịch sử.

Trong suốt bài phát biểu dài một giờ 40 phút, bảo vệ các chính sách vốn gây nhiều tranh cãi bằng cách viện dẫn chiến thắng bầu cử trước cựu phó tổng thống Kamala Harris hồi tháng 11 năm ngoái. "Người dân đã bầu tôi để đảm nhận công việc này và tôi đang làm điều đó", ông nói.

Trong 6 tuần nhậm chức, ông Trump đã ký loạt lệnh hành pháp nhanh và nhiều chưa từng thấy, khiến các thành viên đảng Dân chủ gặp nhiều khó khăn để tìm cách chống đỡ.

Một trong những vấn đề trọng tâm trong chính sách trị quốc của ông Trump là thuế quan. Ngày 4/3, ông áp thuế 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Mexico và Canada, khiến nhiều nhà đầu tư bối rối. Thông điệp này tiếp tục được ông nhấn mạnh trong bài phát biểu tại quốc hội.

"Bất cứ hàng hóa nào mà các nước đánh thuế với Mỹ, chúng tôi sẽ đánh thuế lại. Nếu họ thực hiện thuế quan phi tiền tệ để ngăn chúng tôi khỏi thị trường của họ, chúng tôi cũng sẽ có những rào cản tương tự để ngăn họ vào thị trường Mỹ. Chúng tôi sẽ thu hàng nghìn tỷ USD và tạo ra nhiều việc làm chưa từng thấy", ông Trump nói.

Chính sách thuế quan của ông Trump làm dấy lên nhiều lo ngại về nguy cơ tăng giá tiêu dùng đối với người dân Mỹ. Ông Trump đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden về giá cả tăng cao với nhiều mặt hàng tiêu dùng như trứng gà, đồng thời cam kết sẽ giải phóng nền kinh tế bằng cách thúc đẩy sản xuất dầu khí và giảm thuế.

Ngay cả khi ca ngợi chính sách kinh tế của mình, cũng thừa nhận rằng kế hoạch thuế quan mới có thể khiến người Mỹ "chịu đau đớn". "Sẽ có những xáo trộn, nhưng mọi thứ đều ổn", ông nói.

Một số nghị sĩ hàng đầu của đảng Cộng hòa đã bày tỏ lo ngại về tác động tiêu cực của các đòn áp thuế và hy vọng rằng chúng chỉ được thực hiện trong thời gian ngắn. Nhưng thông điệp mà ông Trump đưa ra trong bài phát biểu cho thấy đây sẽ là vũ khí được Tổng thống Mỹ sử dụng thường xuyên và lâu dài hơn trong nhiệm kỳ của mình. Vài nghị sĩ Cộng hòa đã không đứng dậy vỗ tay khi ông Trump thông báo về các đòn thuế đối ứng sắp tới.

Tổng thống Mỹ đã dành một phần bài phát biểu nói về nỗ lực cắt giảm chi tiêu chính phủ và nhìn về phía tỷ phú Elon Musk, đồng minh thân cận kiêm lãnh đạo Ban Hiệu suất Chính phủ (DOGE). "Ông ấy đang làm việc rất chăm chỉ", ông ca ngợi Musk.

Ông nói nhóm của Musk đã phát hiện "hàng trăm tỷ USD gian lận" trong chính phủ nhưng không cung cấp bằng chứng. Ông Trump thêm rằng DOGE đang nhắm vào "gian lận lớn" trong lĩnh vực an sinh xã hội, khi tên của những người Mỹ đã qua đời vẫn nằm trong hệ thống chi trả. Tuy nhiên, các nhà phân tích và nhóm giám sát cho rằng hiện tượng này không phải do gian lận trong hệ thống theo dõi an sinh xã hội, mà là do vấn đề công nghệ.

Về nhập cư, nhấn mạnh số lượng người vượt biên trái phép vào Mỹ đầu nhiệm kỳ đang giảm và cho biết chính quyền của ông đã "triển khai chiến dịch trấn áp nhập cư và biên giới sâu rộng nhất lịch sử Mỹ".

"Truyền thông và những người bạn Dân chủ ở đây nói rằng cần phải có một đạo luật để quản lý an ninh biên giới. Hóa ra tất cả những gì chúng ta cần là một tổng thống mới", ông Trump nói, trong khi các nghị sĩ Cộng hòa vỗ tay hưởng ứng.

Tổng thống đề nghị quốc hội nhanh chóng thông qua chương trình nghị sự lập pháp của ông, trong đó có phê duyệt ngân sách khổng lồ cho bảo vệ biên giới và cắt giảm thuế.

Chính sách đối ngoại là một trong những khía cạnh gây chú ý nhất đầu nhiệm kỳ của ông Trump. Ông từng đề cập khả năng Mỹ tiếp quản Dải Gaza, thúc đẩy quan hệ nồng ấm hơn với Nga và đẩy mạnh nỗ lực giải quyết xung đột Ukraine. Ông cũng đang theo đuổi mục tiêu đạt thỏa thuận khai thác khoáng sản đất hiếm ở Ukraine.

Trong bài phát biểu trước quốc hội, Tổng thống Mỹ cho biết đã nhận được "lá thư quan trọng" từ người đồng cấp Ukraine, trong đó ông Volodymyr Zelensky nói "Ukraine sẵn sàng ngồi vào bàn đàm phán sớm nhất có thể".

"Tôi đánh giá cao việc ông ấy gửi thư này", nói. "Đã đến lúc chấm dứt cuộc chiến vô nghĩa. Nếu bạn muốn chấm dứt xung đột, bạn phải nói chuyện với cả hai bên'.

Lời đề nghị được đưa ra sau cuộc tranh cãi nảy lửa tại Nhà Trắng giữa ông Trump và ông Zelensky tuần trước. Chính quyền ông Trump đã nói rằng ông Zelensky chưa sẵn sàng cho hòa bình và yêu cầu đóng băng viện trợ cho Ukraine sau đó.

Ông chủ Nhà Trắng cũng đề cập tới kế hoạch mua lại Greenland và giành quyền kiểm soát kênh đào Panama. Một trong những quyết định gây nhiều tranh cãi khác của ông Trump là đổi tên Vịnh Mexico thành Vịnh Mỹ.

Matt Viser, nhà phân tích của Washington Post, nhận xét bài phát biểu báo hiệu ông Trump sẽ tiếp tục thúc đẩy tối đa các chính sách gây tranh cãi của mình.

Dù vậy, bài phát biểu của được nhiều người ủng hộ đánh giá cao. Khảo sát do CNN và SSRS tiến hành cho thấy khoảng 70% khán giả theo dõi bài phát biểu của có đánh giá tích cực, trong đó 44% là phản hồi "rất tích cực".

"Tôi muốn đóng khung dát vàng bài phát biểu này", Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson, đồng minh trung thành với ông Trump, nói.

Thùy Lâm (Theo WSJ, Washington Post, NBC News)