Tới Texas phải ghé Houston xem người Việt trồng bông súng

“Bông súng ‘water lily’ này chưa có người Việt nào tham gia vô nhưng mà nó lời dễ sợ lắm. Tiềm năng phát triển của nghề trồng bông súng rất lớn nhưng phải có vốn, mướn người làm, còn tôi mới bắt đầu bán lẻ, chưa đủ sức mướn người, nên phải tự mình làm lấy tất cả.” Ông Phạm Nhựt Quang, người “tự nhận” là người Việt Nam duy nhất đang kinh doanh nghề này tại Mỹ, cho biết.

02:30 08/07/2019

Các sắc màu bông súng tại nhà ông Phạm Nhựt Quang. (Hình: Phạm Nhựt Quang cung cấp)

Bước chân vào khuôn viên nhà ông Quang, một cựu quân nhân Hải Quân VNCH, trên đường Breen Dr, Houston, texas, cứ ngỡ như mình đang đứng giữa một đồng quê nào đó mà ai cũng có thể từng bắt gặp khi còn ở Việt Nam. Bởi, chen chúc trên khuôn viên đất rộng khoảng 3 mẫu tây không chỉ có trúc, tre, lay-ơn, diên vĩ, mà còn có hồ sen, ao súng, và những chuồng gà thật lớn. Dĩ nhiên không thể thiếu những bụi chuối, bạc hà, thanh long, cam, bưởi, quấn quýt thêm các nhánh lá lốt, lá mơ. Và cũng rậm rì cỏ là cỏ…

Ông Quang, với dáng người dong dỏng cao, da nhuộm màu nắng, một mình làm hết các công việc trên mảnh vườn nhà mình, trong tiếng nhạc hòa tấu những giai điệu vui tươi nổi tiếng.

Ông Phạm Nhựt Quang giữa hồ bông súng.

Ông có vẻ khá bất ngờ trước sự hiện diện của Người Việt tại mảnh vườn nhà mình khi luôn miệng hỏi, “Làm sao cô biết ở đây?” rồi nói, “Tôi làm nghề này 40 năm rồi, nhưng hồi đó giờ tôi làm chỉ bán sỉ thôi, tôi không bán lẻ. Rồi có người nào đó tìm ra tôi, họ ‘la’ quá trời, nói sao không bán cho người Việt Nam, để cho bà con phải đi mua ở những chỗ khác, vì giá của Mỹ bán hơn bốn lần giá của tôi.”

Cũng như bao người đam mê với công việc, ông Quang nói say sưa khi nghe hỏi về bông súng, loại hoa mà ông đang muốn mở rộng vào thị trường bán lẻ, vì “thấy phụ nữ Việt Nam đặc biệt thích màu sắc của bông súng.”

Quả thật, trong khi nhiều người dường như chỉ quen với bông súng màu hồng tím được trồng khá nhiều ở các vùng sông nước Việt Nam, thì bông súng ở đây, “water lily,” lại có vô số màu sắc đẹp đến lạ lùng.

Giữa muôn màu hoa súng, nào trắng, nào hồng, nào tím, nào đỏ, nào vàng, ông Quang cho biết “mỗi tháng lại có thêm 3-4 chục màu được tạo ra bằng cách lai giống, chỉ cần cái lá khác một chút, cái màu khác một chút thì đã là một loại khác, có tên khác rồi.”

Đó chính là lý do khi nghe hỏi “bông súng có mấy màu?” thì ông Quang lắc đầu bảo “không đếm xuể,” bởi chỉ màu tím thôi, thì đã có không biết bao nhiêu sắc đậm lợt khác nhau, từ tím phơn phớt tới tím đậm, rồi có những hoa nhìn phân nửa bên này trắng, phân nửa bên kia tím, lại có hoa toàn một màu tím nhạt bỗng có hai cánh đối xứng màu tím đậm lên, trông rất lạ.

“Công ty mẹ của tôi ở Florida và California, và những giống tôi lấy trồng là của Đức và Anh. Lý do tôi chọn giống của họ là vì công nghệ lai giống của họ đứng đầu trên thế giới. Sen, súng Việt Nam trồng theo kiểu cổ truyền, còn Mỹ, Anh, Đức thì lai giống đủ thứ. Nghề này tiềm năng phát triển rất lớn, có thể kiếm rất nhiều tiền nhưng người Việt Nam không ai dự phần hết. Tôi có thể nói là người đầu tiên làm công việc này ở đây,” ông Quang nói bằng giọng sang sảng.

Có lẽ biết nhiều người vẫn còn hơi lẫn lộn giữa bông sen, bông súng, ông Quang giải thích luôn, “Bông sen và bông súng khác nhau rất nhiều. Với sen thì lá và cây rất lâu tàn, khi lá sen khô thì mình phải cắt nó đi. Còn bông súng thì tự động mục ra dưới nước.”

“Sen và súng đặc tính cũng khác nhau. Lá sen, bông sen đều mọc qua khỏi mặt nước. Còn lá bông súng nằm trên mặt nước, khi già thì ‘thúi’ luôn, nhưng bông súng thì mọc khỏi mặt nước,” ông nói thêm.

Cũng theo ông, trong khi người Việt Nam chỉ quen gọi chung chung là “sen,” “súng” thì ở đây, mỗi màu hoa có những tên gọi khác nhau. Ví dụ, cùng là hoa súng lá tròn, màu hồng, nhưng mỗi sắc lại có tên riêng, như Fabiola, Miss Siam, Colorado, Assorted Changeable, Bernice Ikins… “Tên riêng này đặt theo tên của người lai giống tạo ra màu hoa đó,” ông cho biết.

Ngoài ao súng thật lớn với rất nhiều màu, nhiều cỡ to nhỏ, khu vườn nhà ông Quang còn có một ao nhỏ hơn dường như toàn hoa súng màu trắng, lá tròn, bên trên có nhiều hàng tre, bụi trúc soi bóng. Cạnh đó còn nhiều thau chậu to nhỏ dành để nuôi dưỡng súng “con” trước khi cho vào đất hay những chậu súng làm kiểng cho khách đến xem.

Chỉ vào ao súng với nhiều hoa đang nở, lẫn hoa đang từ từ khép cánh, người “nông dân” trồng súng giải thích, “Bông súng có hai loại, một loại nở ban ngày, một loại nở ban đêm. Loại nở ban đêm sẽ nở từ 9 giờ tối đến 9 giờ sáng, gọi là ‘night blooming.’ Loại nở từ 9 giờ sáng đến 9 tối gọi là ‘day blooming.’”

Ông cũng giới thiệu luôn về cách lựa chọn hoa súng theo mùa. “Bông súng có lá răng cưa, gọi là ‘tropical water lilies’ sẽ ‘chết’ mùa Đông, nhưng đến mùa Xuân thì nó sống lại 50/50, nghĩa là 50 phần trăm sẽ chết luôn, và 50 phần trăm sẽ mọc trở lại. Bông súng có lá tròn thì gọi là ‘hardy water lilies’ sẽ không chết vào mùa Đông, nghĩa là nó sống 100%.”

Để chuẩn bị bán lẻ, ông Quang trồng bông súng vào từng chậu nhỏ một gallon, mỗi chậu ông bán với giá $12. Người mua muốn chọn màu gì, cứ đến ngay buổi trưa, lúc hoa nở rộ (đối với hoa nở ban ngày), ông Quang sẽ lội xuống hồ bốc lên chậu hoa đã bén đầy rễ, có hoa nở sẵn, kèm theo nhiều nụ he hé, mang lên cho khách. Khách mua chỉ cần mang về thả xuống ao hồ có sẵn hoặc cho vào một chậu lớn, là đã có hoa để ngắm.

Những ai say đắm với các sắc màu của “water lily” có thể đến muốn mua trực tiếp tại vườn của ông Quang ở địa chỉ 6713 Breen Dr., Houston, TX 77086. 

(Ngọc Lan)