Tổng thống Trump đã thay đổi Hoa Kỳ và thế giới như thế nào trong năm 2018?

Năm 2018 ghi dấu một năm đầy bận rộn nhưng cũng không kém phần thành công của Tổng thống Mỹ Donald Trump, bằng tinh thần, sự quyết đoán và khả năng lãnh đạo tuyệt vời, vị Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ đã làm việc không ngừng để thay đổi, không chỉ nước Mỹ, mà cả thế giới, theo hướng tích cực hơn.

21:30 05/02/2019

Khép lại một năm đầy biến động, hãy cùng nhìn lại xem Tổng thống Trump đã làm được những gì để thúc đẩy chương trình nghị sự của ông trên mọi mặt trận, từ kinh tế cho đến ngoại giao, và thúc đẩy hòa bình thế giới trong suốt một năm qua.

Kinh tế Mỹ

Ngay trong năm đầu nhậm chức, Tổng thống Trump đã cắt giảm thuế và bãi bỏ hàng loạt quy định hành chính rườm rà, và chính hành động quả quyết này của ông đã gieo mầm cho một năm 2018 thành công rực rỡ, gặt hái hoa thơm quả ngọt.

Năm 2018 chứng kiến tỷ lệ thất nghiệp của Hoa Kỳ chạm ngưỡng thấp nhất trong khoảng từ những năm 1960 trở lại đây, tiền lương tăng 3,1% – một con số đáng mơ ước của thập kỷ. Cùng với đó là khoảng một triệu cơ hội việc làm được mở ra, nhiều hơn cả số người thất nghiệp hiện có.

Tốc độ tăng trưởng kinh tế của Mỹ trong quý III đạt 3,5%, sau thành công kỷ lục 4,2% trong quý II năm 2018. Bức tranh kinh tế Mỹ có lẽ sẽ còn tươi sáng hơn thế nếu không có sự sụt giảm của thị trường chứng khoán vào cuối năm, trước tình hình này, Tổng thống Trump đã phê bình Cục Dự trữ Liên bang vì chính sách tăng lãi suất quá nhanh.

Tòa án Tối cao

Có lẽ một trong những chiến thắng quan trọng nhất của Tổng thống Trump cũng là chiến thắng gây tranh cãi nhất. Vào tháng 7, Tổng thống Trump đã dành chiếc ghế của Thẩm phán nghỉ hưu Anthony Kennedy trong Tòa án tối cao cho luật sư nổi tiếng Brett Kavanaugh, người được xem là một “cử tri dao động” (người của đảng này nhưng có thể sẽ bỏ phiếu cho đảng kia nếu họ thấy ứng viên kia phù hợp hơn).

Hàng loạt cáo buộc nổ ra khi lần lượt từng người phụ nữ bước ra buộc tội ông Brett Kavanaugh tấn công tình dục khi còn là sinh viên, nhưng họ không thể đưa ra bằng chứng và luật sự Kavanaugh cũng phủ nhận hoàn toàn các lời cáo buộc.

Các phương tiện truyền thông truyền thống (truyền thông 1 chiều, chỉ đưa tin và người xem không thể bình luận) đã chớp lấy thời cơ và liên tục phát sóng những lời cáo buộc trên các mặt báo, đài truyền hình; nhưng lại hầu như không hề có bất kỳ bản tin nào đính chính lại sự thật, hoặc đưa tin về những mâu thuẫn và điểm đáng ngờ của người tố cáo cũng như bản cáo trạng của họ.

Đơn cử, CNN đã sử dụng từ “hiếp dâm” gắn với tên luật sư Kavanaugh 191 lần trong 18 ngày, theo Trung tâm nghiên cứu truyền thông (Media Research Center).

Mặc dù vậy, Tổng thống Trump vẫn tin tưởng vào luật sư Kavanaugh. Sau khi Thượng viện xác nhận bổ nhiệm luật sư Kavanaugh vào ngày 6/10/2018, Tổng thống Trump đã đứng ra xin lỗi luật sư Kavanaugh và gia đình vì những mà họ phải chịu trong suốt khoảng thời gian điều tra.

Ngày 3/11, Ủy ban Tư pháp Thượng viện do Đảng Cộng hòa đứng đầu đã công bố bản báo cáo dài 414 trang, xóa tên luật sư Kavanaugh ra khỏi các cáo buộc.

Chủ tịch Ủy ban Tư pháp, Thượng nghị sĩ Chuck Grassley (R-Iowa) cho rằng cần phải điều tra hình sự ba người trong số những người tố cáo vì đưa ra các cáo buộc vô căn cứ.

Bầu cử giữa kỳ

Tổng thống Trump đã có những nỗ lực phi thường để hỗ trợ các ứng viên Đảng Cộng Hoà trong suốt cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ. Ông đã tổ chức 26 buổi mít tinh vận động tranh cử, từ ngày 1/10 đến ngày 5/11, và 9 buổi khác trong bốn ngày cuối cùng trước bầu cử. Trong số 11 ứng cử viên mà ông hỗ trợ, có 9 người Đảng Cộng Hoà đã giành chiến thắng.

Mặc dù Đảng Cộng hòa không giành được quyền kiểm soát Hạ viện, nhưng với tỷ lệ chênh lệch lá phiếu nhỏ hơn so với cùng kỳ của người tiền nhiệm Barack Obama.

Mặt khác, Đảng Cộng Hoà đã củng cố sức mạnh của mình ở Thượng viện bằng cách để cho một số nhà lập pháp bất đồng ý kiến với Tổng thống Trump nghỉ hưu. Điều này được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho quy trình xác nhận tư pháp và các quyết định tiến cử bổ nhiệm của ông Trump trong tương lai.

Tư pháp

Về vấn đề bổ nhiệm, trong số những người do Tổng thống Trump tiến cử, có 66 người đã được Tòa án Liên bang lựa chọn vào năm 2018, nhiều hơn so với thành tích 49 người trong năm thứ hai làm tổng thống của ông Obama.

Cho đến nay, Tổng thống Trump đã bổ nhiệm được 30 người vào các tòa án, nhiều hơn bất kỳ tổng thống nào trong lịch sử gần đây. Ông Trump cũng đã thực hiện lời hứa của mình là tiến cử các luật sư đảng Cộng hòa.

Triều Tiên

Năm 2018 là năm mà Tổng thống Trump được thế giới tôn vinh vì góp công lớn vào việc xây dựng hòa bình và thay đổi tiến trình thế giới, tiêu biểu là vấn đề Triều Tiên.

Trong nửa cuối năm 2017, Triều Tiên đã phóng ba tên lửa đạn đạo và thử nghiệm vũ khí hạt nhân, với mục đích phô diễn sức mạnh đủ khả năng tấn công vào lục địa Hoa Kỳ.

Tổng thống Trump đã đảo ngược “chiến lược kiên nhẫn” của người tiền nhiệm, “đối đầu” trực diện với những lời đe dọa và phỉ báng của lãnh đạo độc tài Triều Tiên Kim Jong-un.

Chiến thuật của ông đã khiến ban biên tập tờ New York Times buông lời “sợ hãi”, và nói rằng những phát ngôn của ông Trump làm “gợi nhớ đến chiến dịch tuyên truyền của chính quyền George W. Bush khi Mỹ chuẩn bị cho cuộc chiến tranh chống lại Saddam Hussein”.

Thực tế ngoài mong đợi, Tổng thống Trump và Kim Jong-un đã cùng nhau đàm phán về vấn đề phi hạt nhân hóa, nhận được sự tán đồng của Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in và bắt đầu tiến trình hòa bình trên bán đảo Triều Tiên.

Triều Tiên sau đó đã dừng việc phóng tên lửa và kích nổ bom nguyên tử, “mở cửa” giao lưu với anh em “Hàn Quốc”. Cả hai nước Hàn – Triều đã tháo dỡ các tiền đồn quân sự trong khu phi quân sự dọc biên giới, chỉ giữ lại một tiền đồn quân sự như một vật kỷ niệm.

Tháng 11/2018 đánh dấu lần đầu tiên trong thập kỷ, một chuyến tàu của Hàn Quốc chạy vượt qua biên giới phía Bắc. Các con tin của Hoa Kỳ đã được thả ra, và hài cốt của hàng chục lính Mỹ từ Chiến tranh Triều Tiên đã được đưa trở về tổ quốc.

Trung Quốc

Năm 2018 tiếp tục chứng kiến những động thái mạnh mẽ của Tổng thống Trump nhắm vào một loạt tham vọng của Trung Quốc, từ thương mại đến Biển Đông, hoạt động tuyên truyền, gián điệp, cưỡng ép chuyển giao công nghệ.

Về Biển Đông, chiến lược của chính quyền Trump là duy trì sự hiện diện ở Biển Đông thường xuyên đến mức điều đó không còn là tin tức đáng kể gì đối với giới truyền thông. Thông qua điều này, Hoa Kỳ đã phản bác thành công các tuyên bố đơn phương của Trung Quốc tại Biển Đông, theo Business Insider.

Quan điểm cứng rắn của Tổng thống Trump mang lại lợi ích cho nước Mỹ và cả thế giới, theo ông Jim Talent, thành viên Ủy ban Đánh giá Kinh tế và An ninh Mỹ – Trung (USCC). Ông Talent nhận định Tổng thống Trump cho rằng với tham vọng bá chủ khu vực, Bắc Kinh đang củng cố sức mạnh và của cải thông qua các thủ đoạn bất hợp pháp: xâm lấn kinh tế, đe dọa sử dụng vũ lực, tham nhũng và làm biến chất chính phủ các nước khác.

Theo ông Talent, Trung Quốc đang phải đối mặt với vị tổng thống Mỹ sẵn sàng sử dụng tất cả các công cụ ảnh hưởng quốc gia, để buộc Bắc Kinh phải trả giá cho sự ‘hung hăng’ của mình. “Chúng ta may mắn khi Tổng thống Trump đã khích động những nỗ lực của Mỹ để bảo vệ nền kinh tế của chúng ta và lợi ích của toàn thế giới trong một hệ thống thương mại tự do và công bằng”, ông Talent kết luận.

Năm 2019 hứa hẹn sẽ tiếp tục gay cấn khi Tổng thống Trump không có dấu hiệu nương tay với Trung Quốc. Ông chủ Nhà Trắng viết trên mạng xã hội Twitter vào đầu năm mới khiến hàng chục cư dân mạng tán thưởng:  “Trung Quốc công bố những chỉ số kinh tế chậm nhất kể từ năm 1990 do áp lực thương mại và các chính sách mới của Mỹ. Điều đó khiến Trung Quốc hiểu rằng rốt cuộc họ sẽ phải thực hiện một Thỏa thuận Thực sự, và đừng có làm trò nữa!”.

Syria

Tháng 12/2018, Tổng thống Trump thông báo rút quân đội Hoa Kỳ khỏi Syria, tuyên bố họ đã hoàn thành nhiệm vụ đánh bại nhóm khủng bố IS ở nước này.

Tổng thống Trump kêu gọi chấm dứt các can thiệp quân sự Hoa Kỳ trên khắp thế giới. Người đứng đầu Nhà trắng lập luận, Hoa Kỳ nên bảo vệ lợi ích quốc gia của mình hơn là truyền bá mô hình cai trị bằng đao kiếm.

Bên cạnh việc thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử, việc rút quân tại Syria cũng khiến các đối thủ của Tổng thống Trump rơi vào thế “ngượng nghịu” khi biện giải cho chiến tranh.

Ông Trump đã biến năm 2018 thành một năm áp lực chưa từng có đối với chế độ Iran khi rút khỏi thỏa thuận hạt nhân Iran, khôi phục các lệnh trừng phạt và kêu gọi các quốc gia khác ngừng giao dịch với Iran.

Cũng trong năm này, Tổng chưởng lý của Tổng thống Trump, Jeff Sessions, đã thành lập nhóm công tố viên theo dõi nhóm khủng bố Hezbollah được Iran hậu thuẫn.

Bức tường biên giới

Tổng thống Trump đã không ít lần lần phản đối việc nhập cư bất hợp pháp vào Hoa Kỳ trong năm 2018.

Sau một thời gian chững lại vào năm 2017, số người vượt biên bất hợp pháp bắt đầu có xu hướng tăng lên trong năm 2018. Không dừng lại ở đó, những người di cư từ Trung Mỹ còn tập hợp thành các đoàn lữ hành có tổ chức hơn, công khai tuyên bố rằng họ đã lên kế hoạch sẵn sàng đổ bộ qua biên giới Hoa Kỳ.

Mặc dù hầu hết trong các đoàn di cư là nam giới, nhưng cả phụ nữ và trẻ em cũng hòa lẫn trong đám đông, và sẽ là một thảm họa nếu họ xảy ra đụng độ với các nhân viên biên phòng.

Trước tình hình đó, Tổng thống Trump đã ra lệnh cho quân đội tới biên giới, gia cố vững chắc các hàng rào sẵn có bằng dây gai nhọn, và cảnh báo người di cư rằng họ nên nhập cư hợp pháp, nếu không họ sẽ không được phép vào Hoa Kỳ.

Đối diện với tình trạng vượt biên bất hợp pháp ngày càng tăng ở Hoa Kỳ, Tổng thống Trump đã yêu cầu Nghị viện chi nhiều tiền hơn để xây dựng bức tường biên giới.

Nhưng kế hoạch bức tường biên giới của ông Trump vấp phải sự phản đối của phe đối lập Dân chủ tại Thượng viện, dẫn đến Washington phải đóng cửa một phần chính phủ, ông đặt cược rằng đảng Dân chủ sẽ phải đến và đàm phán với ông trong năm mới.

“Tôi đang ở Văn phòng Bầu dục. Đảng Dân chủ, hãy trở về sau kỳ nghỉ ngay bây giờ và trao cho chúng tôi số phiếu cần thiết cho An ninh Biên giới, bao gồm cả Bức tường”, Tổng thống Trump viết trên Twitter vào đêm cuối năm 2018.

Tuế Nguyệt