Tổng thống Trump viết 1 câu về Mặt Trăng, người hiểu bề mặt vội vã chê cười, không ngờ điều ông nói là to lớn hơn thế

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm thứ Sáu (7/6) viết một câu trên Twitter khiến nhiều người bối rối khi ông đề cập đến Mặt Trăng như thể là một phần của sao Hỏa.

23:30 08/06/2019

Một số tờ báo có xu hướng “chống Trump” vội vàng đưa tin rằng ông chủ Nhà Trắng bị chê cười, vì Mặt Trăng không thể là một phần của sao Hỏa.

Tuy nhiên, qua phân tích kỹ hơn, có thể thấy tuyên bố của Tổng thống Trump có nội hàm sâu sắc hơn những gì mà một số người hiểu biết trên bề mặt và lập tức chê cười. 

Trong bình luận mới trên mạng xã hội Twitter, Tổng thống Trump cho rằng NASA (Cơ quan Hàng không và Vũ trụ Hoa Kỳ) không nên nói về việc chinh phục Mặt Trăng nữa: “Với tất cả số tiền chúng ta bỏ ra, NASA không nên nói về việc lên Mặt Trăng nữa. Chúng ta đã làm điều đó 50 năm trước. Họ nên tập trung vào những điều lớn hơn nhiều mà chúng ta đang làm, bao gồm cả sao Hỏa (trong đó Mặt Trăng là một phần), Quốc phòng và Khoa học!”.

Một số tờ báo trích dẫn bình luận của cư dân mạng, rằng họ rất sốc khi thấy tổng thống Mỹ nhầm lẫn nghiêm trọng về một kiến thức khoa học phổ thông: Mặt trăng chưa bao giờ là vệ tinh hay “thuộc về” sao Hỏa.

Liên quan đến tuyên bố này của ông Trump, phải nhìn lại động thái từ tháng 12/2017 của ông với Chỉ thị Chính sách Vũ trụ 1 (Space Policy Directive 1 – SPD 1). Theo đó, SPD 1 chỉ đạo NASA thiết lập sự hiện diện lâu dài, bền vững trên bề mặt và xung quanh Mặt Trăng, đồng thời áp dụng kinh nghiệm có được trong nỗ lực này để tiến tới khám phá mục tiêu tiếp theo của con người trong vũ trụ: Sao Hỏa.

Trung tâm của kế hoạch là một trạm không gian có tên “Cổng mặt trăng”, nó sẽ quay quanh Mặt Trăng và đóng vai trò là nơi khởi động các nhiệm vụ trên bề mặt Mặt Trăng. NASA có thể thay đổi quỹ đạo của nó để tới bất kỳ vị trí nào trên Mặt Trăng và đây sẽ là điểm thiết lập sự hiện diện thường xuyên của con người trên Mặt Trăng, chứ không chỉ là ghé thăm như cách đây 50 năm. Từ đó, trạm sẽ là điểm khởi đầu cho các nhiệm vụ lên sao Hỏa và các tiểu hành hành tinh.

Vì vậy, việc Tổng thống Trump viết “sao Hỏa (trong đó Mặt Trăng là một phần)” dường như là một tham chiếu đến mục tiêu mới được nêu trong SPD 1. Nghĩa là nhiệm vụ chinh phục sao Hỏa là mục tiêu lớn hơn mà Tổng thống Trump đề cập (“the much bigger things we are doing” – những điều lớn hơn nhiều mà chúng ta đang làm), trong đó việc tái chính phục và hiện diện thường xuyên tại Mặt Trăng là một phần trong kế hoạch này. Trong bối cảnh này, điều ông Trump đề cập hoàn toàn không có ý nói rằng Mặt Trăng thuộc về sao Hỏa như một số người lầm tưởng.

Nhiều nhà khoa học đã lý giải phần gây khó hiểu trong bình luận của ông Trump là do cách nói ngắn gọn của ông chứ không phải là nhầm lẫn. Tuy nhiên, họ cũng lại thắc mắc, vì sao ông Trump lại nói NASA không nên nói về việc lên Mặt Trăng nữa trong khi chính ông đã từng viết trên Twitter vào ngày 13/5 rằng: “Dưới sự quản lý chính phủ của tôi, chúng ta đang đưa NASA trở lại với sự vĩ đại và chúng ta sẽ quay lại Mặt Trăng, sau đó là sao Hỏa. Tôi sẽ nâng ngân sách thêm một khoản 1,6 tỷ USD để chúng ta có thể trở lại không gian một cách hoành tráng”.

Trong tuyên bố mới đây trên Twitter, Tổng thống Trump khẳng định rằng, NASA cần tập trung vào mục tiêu to lớn hơn như tiếp cận sao Hỏa thay vì nói tới việc lên Mặt Trăng. Có thể hiểu rằng, để đạt được mục tiêu sao Hỏa, thì việc NASA cần làm là xây dựng trạm không gian “Cổng mặt trăng” để duy trì sự hiện diện thường xuyên của con người gần Mặt Trăng, chứ không phải là chỉ đưa con người lên Mặt Trăng một lần nữa.

NASA đã lên chương trình đưa phi hành đoàn lên Mặt Trăng lần thứ hai với tên gọi Artemis, theo tên của nữ thần Hy Lạp là chị em sinh đôi với thần Apollo. Đó là một cái tên có dụng ý, như Quản trị viên NASA Jim Bridenstine đã hứa, rằng chương trình sẽ đưa người phụ nữ đầu tiên lên Mặt Trăng (tất cả các phi hành gia Apollo trong thập niên 1960 và 70 đều là đàn ông).

Và để thúc đẩy việc hoàn thành kế hoạch xây trạm vệ tinh quay quanh Mặt Trăng như SPD 1 chỉ đạo, có thể Tổng thống Trump muốn nhắc nhở NASA rằng hãy tập trung vào mục tiêu lớn hơn, chứ không chỉ là đưa ra kế hoạch tập trung vào tiểu tiết như sự hiện diện của người phụ nữ đầu tiên trên Mặt Trăng.

Tất Thăng