Trong bối cảnh sợ hãi và chống cự, những đặc vụ ICE California vẫn không tăng cường bắt giữ

Trong tình hình bế tắc gần đây, những kêu gọi của Trump trong việc gia tăng trục xuất mạnh mẽ đã đem lại nhiều thay đổi cho các đặc vụ nhập cư...

12:00 08/05/2017

Các cán bộ nhập cư bao vây một ngôi nhà nhỏ trên con phố yên bình ở phía Đông Los Angeles. Một người đang chĩa súng vào cửa sau. Người khác đang đập liên hồi vào cửa trước, gào thét yêu cầu những người ở trong nhà ra mở cửa. Một người nữa đang ra lệnh bằng tiếng Tây Ban Nha.

Mục tiêu của họ là một người đàn ông 47 tuổi gốc Mê-xi-cô, bị nghi ngờ đã vượt bên vào Hoa Kỳ bất hợp pháp và sau đó đã thực hiện rất nhiều tội ác.

Vợ của người đàn ông này sau vài phút đã bước ra cửa với lý lẽ riêng của mình: Những đặc vụ này có lệnh bắt giữ hay không?

Khi được biết là họ không có, bà đã từ chối cho các đặc vụ này vào nhà và chồng bà sẽ khong nói chuyện với họ.

Bị cản trở như vậy, ít nhất trong ngày hôm đó, các đặc vụ đã rời đi. Ngay khi họ bước lên xe, một người hàng xóm đứng ở bên kia đường đã quay lại trên điện thoại của mình.

Trong tình hình bế tắc gần đây, những kêu gọi của Tổng thống Trump trong việc gia tăng trục xuất một cách mạnh mẽ đã đem lại rất nhiều thay đổi cho các đặc vụ nhập cư trên cơ sở đó. Một sự thúc đẩy quyết liệt bởi các nhóm dân nhập cư đã dẫn đến nhiều cuộc gặp gỡ với những người có ý thức rõ ràng hơn về quyền lợi của họ.

Bên cạnh đó, sau khi nhận được quá ít sự chú ý trong suốt nhiều năm, các đặc vụ đã thừa nhận bầu không khí và những chính sách chính trị của công việc này đã trở nên nguy hiểm hơn khi họ phải làm việc dưới sự giám sát khắt khe hơn đến từ các chính trị gia và các nhà hoạt động cộng đồng.

“Đó chỉ là không khí mà chúng ta đang sống,” Dave Maric, giám đốc lực lượng thực thi và loại bỏ nhập cư ở Los Angeles, “vì vấn đề này đã đem đến những mối quan tâm rất sôi nổi đối với cả hai bên.”

Nhưng trong khi việc bắt giữ bởi ICE đã tăng lên 35% trên khắp cả nước kể từ khi Trump lên nắm quyền, họ vẫn duy trì thái độ trung hòa ở Nam California. Việc bắt giữ người dân nhập cư không có tiền án tiền sự vẫn luôn được duy trì ở mức thấp trong khu vực L.A, vì các đặc vụ hành động khác so với khi họ thuộc kiểm soát như trước đây, Marin cho biết.

Những động thái này đã có kết quả khi tạp chí Times đã kết hợp với một đội các đặc vụ ICE khi họ thực hiện liên tiếp các vụ bắt giữ vào sáng sớm trong tháng vừa qua.

‘Tôi còn phải đi làm! Các người thật vô cảm’

Hàng tiếng đồng hồ trước khi mặt trời lên, các đặc vụ đã tập hợp trước một bãi để xe của khu trung tâm thương mại ở Compton. Một nhân viên giám sát đã trình lên giấy tờ cùng ảnh, lịch sử nhập cư và tiền án của 6 người bị liệt vào danh sách bắt giữ.

Hai trong số các mục tiêu đã bị bắt mà không được báo trước ở các điểm dừng giao thông ngay sau khi rời nhà để chuẩn bị đi làm - một người là nhân viên tỉa cây, người còn lại thợ sửa ống khói.

Người thứ ba đã trốn trong căn hộ của mình khi các đặc vụ gõ cửa, nhưng đã bị bắt khi anh xuống phố vào một tiếng sau đó.

Tiếp theo trong danh sách là Sergio Rodriguez, đã lẻn vào Mỹ từ Mê-xi-cô trong những năm 1980 và cố gắng trở thành cư dân hợp pháp trong những năm tiếp theo.

Sau đó, ông đã làm việc cật lực để nuôi 5 đứa con cùng vợ mà không bị các cán bộ nhập cư chú ý; nhưng một phán quyết trong năm 2014 về việc gán tội đưa ra đe dọa cùng một vài vụ đột nhập trước đó và trộm cướp đã khiến ông đủ điều kiện để bị trục xuất.

Rodriguez đã bước ra khỏi căn nhà bé nhỏ của mình ở El Monte, phía đông Trung tâm Los Angeles, sau 7:30 sáng để bắt đầu đi bộ tới siêu thị thịt gần đó để làm việc.

Các đặc vụ đã bí mật theo dõi ông đi trên con đường đó nhiều ngày và giờ đang chờ ông ở đó. Một đặc vụ đã bước ra khỏi một chiếc xe SUV bí mật để đi theo ông, trong khi những người khác đã dàn binh ở phía trước.

“Sao các người lại làm thế này? Tôi đã làm gì?” Rodriguez gào thét liên hồi bằng cả tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha trong khi các đặc vụ cố gắng giữ lấy ông, còng tay ông lại, và sau một cú đánh, đã đẩy được ông vào trong xe. “Tôi phải đi làm! Các người thật vô cảm! Đồ vô lương tâm!”

Sự hiện diện của các đặc vụ gây rất nhiều chú ý. Theo dõi một bản tin trực tiếp trên TV về vụ bắt giữ, Thị trưởng của El Monte đã gọi cho Cảnh sát trưởng để yêu cầu hồi đáp. Vị cảnh sát trưởng, thay vào đó, đã gọi cho Jorge Field, trợ lý giám đốc của ICE tại khu vực L.A

Field đã quá quen với những cuộc gọi như thế này rồi. Các quan chức được tuyển chọn trong cộng đồng nhập cư, nơi thường xuyên bày tỏ sự tức giận và phẫn nộ - và thường xuyên là không chính xác – những bài báo tràn lan trên mạng xã hội về sự càn quét của ICE, đã khiến cho sự có mặt của các đặc vụ trên đường phố trở thành một hình ảnh nhạy cảm.

Field đã nghe điện thooại trong khi đang lái xe để tiến hành một vụ bắt giữ mới, ông đã nhẹ nhàng giải thích về tiền án của Rodriguez cho vị Cảnh sát Trưởng. Trợ lý của Grace Napolitano (D-Norwalk) đã gửi thư cùng lúc đó, yêu cầu được biết chi tiết, “Ông có đang ở El Monte không?”

Marin nói ông đã dành rất nhiều thời gian để gặp gỡ các chính trị gia, cảnh sát cũng như quan chức nhà thờ của địa phương với nỗ lực gỡ bỏ những lời cáo buộc ICE đang làm náo loạn L.A.

Đã có những lúc, lời nhắn này thật khó để nói ra giữa không khí hiện tại.

“Như một trong những ông chủ của tôi từng nói, ‘50% đất nước đang phát điên lên vì chúng ta trong 100% thời gian,’” ông nói. “Một nửa đất nước muốn chúng ta tiếp tục, nửa còn lại chỉ muốn chúng ta đừng làm gì nữa.”

Sau khi Trump mạnh mẽ gia tăng quyền hạn của ICE, cho họ quyền bắt giữ bất cứ ai gia nhập vào Mỹ một cách bất hợp pháp, các nhóm nhập cư đã nỗ lực giáo dục cho những người nhập cư về quyền của họ - với mục đích cụ thể là từ chối cho các đặc vụ ICE ưược vào nhà của họ.

Nỗ lực này đã tạo ra một tác động đáng kể đối với việc vận hành những vụ bắt giữ, Marin cho biết, khi các đặc vụ đang ngày càng bị cản trở nhiều hơn, như trong trường hợp với vợ của người đàn ông Mê-xi-cô, người đã không cố để che giấu sự thật rằng chồng bà đang ở trong nhà.

Liên đoàn Quyền Nhập cư ở Los Angeles, một trong bảy tổ chức cho người nhập cư đã châm ngòi chiến dịch “Hiểu về Quyền của bạn” để chống lại cuộc bầu cử cho Trump, ước tính đã có tới 25,000 người thông qua các chương trình kết nối khác nhau trong vòng hơn 3 tháng vừa qua, đại diện của nhóm cho biết.

“Tôi biết ngày này rồi sẽ đến.”

Các đặc vụ đã bắt giữ bốn trong số các mục tiêu vào một sáng gần đây. Cùng với người đàn ông có vợ đã từ chối hợp tác, người thứ sáu chưa được tìm thấy.

Những người này đã được đưa tới một tòa nhà liên bang ở trung tâm. Họ đã bị bắt và lấy dấu vân tay trong một hành lang sáng rực, sau đó được dẫn vào một căn phòng có các đặc vụ đang ngồi bên máy tính, chờ để bắt giữ các mục tiêu.

Sau đó, họ được đưa vào các phòng giam rộng, có TV cũ được gắn lên trần. Số điện thoại đến các Đại sứ quán của nhiều nước cũng được gắn lên tường bên cạnh điện thoại công cộng.

Juan Vega, 23 tuổi, có tiền án tiền sự bao gồm sở hữu súng vào năm 2014, có vẻ rất mệt mỏi khi chỉ ngồi trên ghế, hai tay ôm đầu.

Được mẹ đưa đến đất nước này khi mới lên 4 tuổi, anh nói không biết phải làm gì nếu cậu phải trở về Mexico. Anh đã bật khóc khi nghĩ về cậu con trai 6 tuổi của mình.

Nếu bị trục xuất, anh nói, anh sẽ không trở lại Mỹ nữa. “Tôi chỉ muốn chuyện này qua hết đi thôi,”.

Rodriguez ngồi gần đó, nhân viên của siêu thị bán thịt bị bắt tại El Monte.

“Tôi đã luôn biết ngày này rồi sẽ đến,” ông nói bằng tiếng Tây Ban Nha. “Vị Chủ tịch hiện tại của chúng tôi khiến rất nhiều người sợ hãi. Bạn làm gì sai, cảnh sát sẽ đến bắt và trục xuất bạn ngay lập tức.”

Cũng như Vega, ông rất lo cho gia đình của mình. Ai sẽ chăm sóc vợ ông, người đang mắc bệnh ung thư phổi? Đến bao giờ ông sẽ gặp lại những đứa con của mình khi chúng lớn lên và có cho ông những đứa cháu?

Ông nói ông muốn gửi cho mọi người một thông điệp.

“Đừng mắc những sai lầm giống như tôi,” ông nói. “Chuyện này thực sự đáng buồn.”

Vào tuần trước, Rodriguez, Vega và một người đàn ông nữa đã bị bắt, hiện đang được tạm giam trong khi chờ nghe phán quyết chính thức của một Tòa án nhập cư.

Người đàn ông thứ tư, từng được tòa phán lệnh trục xuất từ trước, đã bị đưa ra khỏi đất nước trong những ngày tạm giam.

Nhắm tới những tội ác nghiêm trọng

Trụ sở của ICE ở Los Angeles đã bao phủ một khu vực rộng lớn kéo từ San Luis Obispo tới San Clemente và từ bờ biển tới biên giới Nevada. Có chín nhóm đặc vụ như nhóm đã tiến hành các vụ bắt giữ trên, và ít nhất có một nhóm làm việc mỗi ngày.

Các đặc vụ khác được giao nhiệm vụ bắt những người từng được thả ra ở các nhà giam địa phương. Tại các hạt có Cảnh sát trưởng cho phép, bao gồm Los Angeles, Maris đưa các đặc vụ đến các nhà giam để xác định những người nhập cư trái phép.

Khi quyết định mục tiêu bắt giữ, Marin nói các đặc vụ của ông phải tập trung vào những tội nghiêm trọng, vì họ được hướng dẫn làm như vậy trong những năm cuối Obama nắm quyền. (Obama đã đưa tội phạm lên hàng ưu tiên cho công tác trục xuất vào cuối năm 2014, sau những năm đau đầu với chính sách nhập cư đã mang lại cho ông biệt hiệu “Trưởng ban Trục xuất” từ những nhà phê bình.)

Mỗi người trong nhóm mục tiêu bị bắt vào sáng hôm đó đã bị gán ít nhất một tội. Cùng với Vega, Rodriguez và người đàn ông có vợ đã chặn cửa, một người bị bắt khi uống rượu lái xe ba lần và tội ăn trộm, trong khi một người nữa bị bắt vì buôn bán ma túy sau khi đã bị trục xuất bốn lần.

Lý do để duy trì việc này, theo Marin, nằm ở thực tiễn của California, khi quyết định của tòa án và luật pháp của bang đã khiến cho tất cả các Cảnh sát trưởng trên toàn 58 hạt của bang không sẵn sàng và không còn tự nguyện hợp tác với yêu cầu của ICE để bắt giữ và bàn giao tội phạm được cho là sống bất hợp pháp trong nước.

Thay vào đó, Maric nói, các đặc vụ của ông thường xuyên bị bắt phải tìm kiếm những người đã từng được thả sau phán quyết bắt giữ.

Marin nói thêm rằng các đặc vụ của ông đã quá mệt mỏi. “Chúng tôi đã làm hết sức những gì có thể với những gì chúng tôi có,”.

Công tác bắt giữ dâng cao tại các thành phố khác, nhưng L.A thì không.

Trong ba tháng sau khi Trump nhậm chức, các đặc vụ ở L.A đã thi hành 2,273 vụ bắt giữ - đánh dấu mốc thay đổi nhỏ từ 2,166 vụ trong cùng kỳ năm ngoái và giảm xuống từ con số 2,719 vụ trong năm 2015, theo số liệu của ICE. 90% những người bị bắt năm nay đã có tiền án, tỉ lệ cao nhất trong tất cả các trụ sở của ICE ở Mỹ.

Số liệu tại L.A khác biệt so với Atlanta, Dallas và những nơi khác, con số không có tiền án được thu thập bởi ICE đã tăng lên rất cao trong những tháng Trump nắm quyền. Ví dụ, ở Atlanta, những vụ bắt giữ không phạm tội đã tăng gấp 5 lần so với năm ngoái và chiếm 1/3 tổng số vụ bắt giữ.

Trong khi con số các vụ bắt giữ không phạm tội ở L.A vẫn luôn ở mức thấp, Jennie Pasquarella, giám đốc chuyên quyền nhập cư ủa ACLU của California, cho biết nó đã tăng hơn hai lần so với năm ngoái cùng con số 224 người.

“Chừng nào Marin tiếp tục những điều khoản ưu tiên theo sự quản lý của Obama và dần thực hiện kiềm chế trong việc cưỡng chế nhập cư, đây vẫn là một điều tốt.” Bà cho biết. “Nhưng tôi vẫn lo về việc gia tăng bắt giữ, đặc biệt đối với những người chưa từng mắc tội gì. Vẫn còn quá sớm để nói trước những gì chưa xảy ra.”