TT Trump khoe chỉ cần 1 lời đã "thổi bay" được kế hoạch khủng của Trung Quốc, có thật vậy không?

Tổng thống Mỹ Donald Trump gần đây đã tuyên bố giành thắng lợi trong một trận chiến thương mại quan trọng với Trung Quốc, Business Insider đưa tin.

23:30 12/06/2019

Theo đó, vị Tổng thống Mỹ khẳng định rằng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đã rút lại một chiến lược phát triển kinh tế trọng điểm do bị chính ông Trump ngăn cản.

Trong một cuộc phỏng vấn qua điện thoại với đài CNBC (Mỹ), Tổng thống Trump đã đề cập tới nhiều vấn đề như Trung Quốc, Mexico, và các đối thủ chính trị của ông.

Trang Business Insider cho rằng ông Trump có thể đã khiến Chủ tịch Trung Quốc "mất mặt" khi nhắc tới một trong những kế hoạch gắn liền với tên tuổi của ông nhưng đã bị "chết yểu" trong cuộc thương chiến với Mỹ: Made in China 2025.

Năm 2015, Trung Quốc đã khởi động một kế hoạch nhằm trở thành siêu cường công nghệ duy nhất trên thế giới vào năm 2025 bằng cách hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp trong nước và tìm cách để có được các tài sản trí tuệ tiên tiến. Cái tên "Made in China 2025" thể hiện tầm quan trọng của nó trong các kế hoạch tương lai của Trung Quốc.

Tuy nhiên, ông Trump cảm thấy kế hoạch trở thành số 1 thế giới trong lĩnh vực kỹ thuật của Trung Quốc là một sự xúc phạm đối với ông và nước Mỹ.

"Tôi muốn Trung Quốc phát triển", ông Trump chia sẻ với phóng viên đài CNBC, nhưng "tôi lại không muốn họ phát triển mạnh bằng chúng ta, nói thật lòng là như vậy".

Bây giờ thì China 25 - hay Made in China 2025 - không còn nữa, ông Trump nói.

"Họ dự định thống trị [lĩnh vực công nghệ] vào năm 2025. [...] Tôi đã nói với Chủ tịch Tập rằng, 'Ông này, đối với tôi điều đó thực sự rất xúc phạm' và họ đã loại bỏ kế hoạch đó. Họ không nhắc tới 'China 2025' nữa, vì [ông Tập] hiểu chính xác điều tôi muốn nói là gì", ông Trump kết luận.

Thực tế, Trung Quốc đã chỉ đạo truyền thông ngừng nhắc tới kế hoạch đầy tham vọng này từ tháng 12/2018, trong giai đoạn xung đột thương mại "nóng rẫy" giữa Washington và Bắc Kinh.

Các quan chức Trung Quốc cũng không còn nhắc tới Made in China 2025 trong các buổi họp. The Business Insider, trong bài phát biểu khai mạc kỳ họp Quốc hội năm 2019, Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường cũng không hề nhắc tới kế hoạch này dù chỉ một lần.

Mỹ nghi ngờ: Có thật là "Made in China" hay không?

Các doanh nghiệp Mỹ tại Trung Quốc từ lâu đã cáo buộc nền kinh tế lớn số 2 thế giới vì những chính sách "bất công", như các khoản hỗ trợ của chính phủ cho các doanh nghiệp nhà nước, và những hành động được cho là đánh cắp sở hữu trí tuệ của các tập đoàn nước ngoài, đặc biệt là Mỹ, hoạt động tại nước này.

Trung Quốc bị nghi ngờ đã sao chép công nghệ được sử dụng trên chiếc tiêm kích F-35 của Mỹ để chế tạo tiêm kích "made in China" J-31 có hình dáng tương đồng. Ảnh: Business Insider.

"Hầu hết các công ty của Mỹ đều rất cẩn trọng khi đưa tài sản trí tuệ của mình tới Trung Quốc. Một số quyết định không đem những tài sản trí tuệ tốt nhất của họ tới quốc gia châu Á này", ông Ken Jarrett, cựu Chủ tịch Phòng Thương mại Mỹ tại Thượng Hải, nói với phóng viên của Business Insider hồi tháng 12 năm ngoái.

"Một số khác thì thực hiện những biện pháp để bảo vệ bất cứ tài sản trí tuệ nào họ mang tới đây, dù điều này khá khó khăn tại một quốc gia chưa có quy định nghiêm ngặt về bảo vệ sở hữu trí tuệ như phương Tây", người này nói.

"Các công ty của Mỹ đã chia sẻ tài sản trí tuệ của họ, nhưng trong nhiều trường hợp họ phải làm như vậy để gia nhập thị trường, hoặc chịu sức ép từ các đối tác liên doanh", ông Jarrett cho hay.

Theo ông này, tình trạng trên xảy ra khá phổ biến trong ngành công nghiệp hàng không, lĩnh vực mà Trung Quốc đang tìm cách thế chân Mỹ trong vai trò cường quốc thống lĩnh về hàng không, bằng cách sản xuất thế hệ tiêm kích tàng hình mới. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đã cáo buộc Trung Quốc sử dụng công nghệ đánh cắp của Mỹ.

Cuộc "Chiến tranh Lạnh" công nghệ có thể trở thành chiến tranh "nóng"

Một báo cáo được công bố gần đây của cựu Thứ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Work và nhiều chuyên gia quốc phòng khác cũng đi tới một kết luận tương tự: Trung Quốc đã sử dụng chiêu bài hỗn hợp gồm gián điệp và các chính sách của chính phủ để làm giảm lợi thế quân sự của Mỹ.

Tàu chiến của Mỹ và Trung Quốc đã suýt va chạm trên Biển Đông vào ngày 30/9/2018. Ảnh: Hải quân Mỹ.

"Lực lượng Giải phóng Quân Nhân dân Trung Quốc (PLA) đã kiên nhẫn theo dõi quân đội Mỹ trong 2 thập kỷ qua", báo cáo này kết luận. "Họ đã nghiên cứu được chiến lược quân sự ưa thích của Mỹ, và tạo ra một chiến lược khai thác điểm yếu, bù đắp điểm mạnh - đặc biệt là những điểm mạnh về kĩ thuật quân sự".

Tuy nhiên, rất khó có khả năng ông Tập từ bỏ một kế hoạch kinh tế và quân sự đầy tham vọng và trọng yếu như vậy chỉ để tránh xúc phạm ông Trump. Mặc dù Trung Quốc không còn nhắc tới "Made in China 2025" và hạ thấp tầm quan trọng của dự án này, nhưng rất có thể đó chỉ là hành động bề mặt, Business Insider kết luận.