Vì sao 2.000 tờ báo Mỹ hợp lực để chống Google, Facebook?

Lần đầu tiên, Liên minh truyền thông Mỹ (NMA), một tổ chức thương mại đại diện cho hơn 2.000 tờ báo Mỹ, đang yêu cầu Quốc hội Mỹ bảo vệ các tờ báo này khỏi những ảnh hưởng của Google và Facebook. Vậy lý do là vì sao?

23:04 12/07/2017

Tờ Fast Company đã có cuộc phỏng vấn với Chủ tịch của NMA, ông David Chavern, để tìm hiểu về lý do vì sao các tờ báo Mỹ đã hợp lại để chống Google, Facebook.

Theo ông Chavern, khi nói đến thị trường quảng cáo kỹ thuật số, Google và Facebook chắc chắn đã tạo ra "duopoly" (tình trạng thị trường do hai công ty độc quyền lũng đoạn). Điều đó không còn gì phải tranh cãi. Hai nền tảng này đang chiếm phần doanh thu quảng cáo số khổng lồ và ngày càng lớn.

Theo công ty nghiên cứu thị trường hàng đầu của Mỹ eMarketer, năm nay, Facebook và Google sẽ kiểm soát gần 60% thị trường đang bùng nổ đó. Giới phân tích cho rằng, con số này có thể còn cao hơn.

Ông Sundar Pichai, Giám đốc điều hành của Google và ông Mark Zuckerberg, giám đốc điều hành Facebook.

Trong khi đó, hoạt động kinh doanh của các công ty truyền thông, tờ báo đang đi xuống. Ngay cả khi độc giả đọc nhiều tin tức hơn, các nhà xuất bản hay các tờ báo cũng không được hưởng thành quả đó dù phải dùng nhiều nguồn lực để xuất bản tin bài. Việc phân phối tin tức kỹ thuật số hay báo mạng đang ngày càng phụ thuộc vào Google và Facebook. Điều đó có nghĩa là hai công ty này đang nắm quyền kiểm soát thị trường hay có quyền thiết lập các quy tắc.

Trong bối cảnh đó, NMA đã đại diện cho hơn 2000 tờ báo Mỹ cùng với các công ty truyền thông đang hợp tác thương lượng với hai gã khổng lồ truyền thông số này.

Trong bài bình luận trên tờ Wall Street Journal, ông David Chavern cho hay: “Chính hệ thống phân phối internet hiện tại đang bóp méo dòng chảy giá trị kinh tế bắt nguồn từ các hoạt động báo chí chất lượng”. Các nhà xuất bản, biên tập viên và phóng viên phải làm việc thật sự nhưng  Facebook và Google mới là bên gặt hái những lợi ích.

Tại sao lại vào thời điểm này?

Theo ông Chavern, bây giờ là thời điểm thích hợp để chống lại Facebook và Google vì cả ngành truyền thông đã thật sự thất vọng với Facebook và Google. Trong vài năm qua, Facebook đã nhiều lần hứa hẹn sẽ cho ra các công cụ để giúp báo chí phát triển nhưng cuối cùng lại không có tác động gì đáng kể thậm chí còn có tác dụng ngược lại. Ví dụ, ứng dụng đọc báo tức thời (Instant Articles), cho phép người dùng Facebook đọc báo ngay trên nền tảng Facebook, ban đầu đem lại rất nhiều hy vọng cho báo chí nhưng cuối cùng không đi đến đâu, thậm chí còn bị gọi là công cụ để Facebook “cướp công” của các tờ báo. Ông Chavern cho hay: "Instant Article là một thất vọng lớn. Họ không muốn thất vọng thêm nữa".

Chủ tịch Liên minh truyền thông Mỹ (NMA), ông David Chavern.

Tương tự như vậy, Chương trình Tăng tốc các trang web di động (Accelerated Mobile Pages -AMP) của Google cũng chẳng có mấy tác dụng đối với các tờ báo dù ban đầu cũng đem đến nhiều hy vọng. Theo ông Chavern, cảm giác thất vọng hoàn toàn giữa các công ty truyền thông hay các tờ báo đã bắt đầu xuất hiện từ khoảng 1 năm trước.

Các tờ báo cần những giải pháp tốt hơn

Bên cạnh đó, các tờ báo Mỹ cũng muốn tìm ra những giải pháp mới để tạo ra các mô hình kinh doanh bền vững hơn. Từ đó, ông Chavern nhận thấy, việc hợp lực lại để thương lượng với Facebook và Google là một giải pháp rất tốt để yêu cầu Facebook và Google 4 điều quan trọng. Chúng bao gồm: chia sẻ nhiều hơn với các tờ báo nguồn doanh thu thu được từ nội dung của họ, tạo thêm công cụ hỗ trợ các tờ báo thu hút độc giả đăng kí đọc báo, cải thiện việc chia sẻ dữ liệu độc giả cho các tờ báo, phát triển công cụ hỗ trợ thương hiệu cho các tờ báo thay vì trở thành “bức tường” ngăn cách giữa độc giả và các tờ báo.

Nói về yêu cầu cuối cùng, ông Chavern cho rằng, việc kết nối giữa các tờ báo và độc giả đóng vai trò rất quan trọng. Các tờ báo cần phải tạo được hình ảnh cho riêng mình. Thế nhưng, Facebook và Google đang khiến các tờ báo gần như giống nhau. Theo ông Chavern, điều này ảnh hưởng rất lớn đến thương hiệu của các tờ báo.

Cuộc chiến khó khăn

Theo Fast Company, mặc dù các công ty truyền thông hay các tờ báo đã có hành động đầu tiên chống lại Facebook và Google nhưng họ chắc chắn sẽ có một cuộc chiến khó khăn phía trước.

Thứ nhất, họ phải nhận được sự ủng hộ của chính phủ. Điều này dường như khá khó trong bối cảnh Tổng thống Mỹ Donald Trump thường xuyên lên án nhiều hãng tin, tờ báo là giả mạo.

Thứ hai, hiện nay, Facebook và Google đã quá lớn. Nếu liên minh các tờ báo Mỹ thực hiện bước đi này cách đây 5 năm, thì tình hình bây giờ có lẽ đã khác.

Trong khi đó, khi được hỏi về hành động trên của NMA, Facebook cho biết họ đang thực hiện rất nhiều kế hoạch để giúp báo chí phát triển. Trong khi đó, Google khẳng định: "Chúng tôi muốn giúp các nhà xuất bản tin tức thành công khi họ chuyển sang sử dụng kỹ thuật số. Trong những năm gần đây, chúng tôi đã xây dựng được nhiều sản phẩm và công nghệ phát triển chuyên biệt để giúp phân phối, tài trợ và hỗ trợ các tờ báo. Đó là ưu tiên của chúng tôi và chúng tôi vẫn luôn cam kết giúp các nhà xuất bản hay các tờ báo vượt qua những thách thức cũng như nắm bắt các cơ hội của họ”.