Vì sao Đại sứ Mỹ tại LHQ đột ngột từ chức?

Việc Đại sứ Mỹ tại Liên Hợp Quốc Nikki Haley đột ngột xin từ chức đã khiến cả giới chức Mỹ và các chính khách quốc tế vô cùng sửng sốt.

20:30 11/10/2018

Theo trang Axios, phản ứng phổ biến nhất của công luận khi nghe thông tin trên là thốt lên câu hỏi đầy kinh ngạc “Gì vậy?”. Một quan chức cấp cao thuộc Bộ Ngoại giao Mỹ tiết lộ với hãng thông tấn CNN rằng, bà Haley chỉ mới thông báo quyết định ra đi với các nhân viên dưới quyền vào sáng 9/10. Một nguồn thạo tin quả quyết, quyết định đã khiến Cố vấn an ninh quốc gia Mỹ John Bolton và Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo sốc nặng.

Bà Nikki Haley là một trong những quan chức hiếm hoi thuộc chính quyền của Tổng thống Donald Trump dường như được lòng cả ông, đảng Cộng hòa và cộng đồng quốc tế. Ảnh: NYT

Phản ứng ngay sau đó là câu hỏi “Tại sao?”. Đáp án cho câu hỏi thứ hai này hiện là chủ đề gây tranh cãi lớn.

Giới quan sát thú nhận, họ thực sự không biết chính xác tại sao bà Haley, một trong những quan chức hiếm hoi thuộc chính quyền của Tổng thống Donald Trump dường như được lòng cả ông, đảng Cộng hòa và cộng đồng quốc tế, lại quyết định rời bỏ ghế đại sứ Mỹ tại LHQ.

Bản thân lãnh đạo Nhà Trắng đã cố giảm thiểu các tổn hại đến uy tín của ông bắt nguồn từ động thái bất ngờ trên. Ông Trump đã gặp bà Haley ngay sau khi thông tin được loan báo. Ông nhấn mạnh, bản thân biết kế hoạch của bà Haley từ tuần trước và rằng quyết định của nữ quan chức này bắt nguồn từ việc bà đã đảm đương trọng trách được 2 năm (chính xác là 1 năm, 7 tháng) và cảm thấy đã đến lúc cần phải rút lui.

Ông Trump tuyên bố, bà Haley sẽ chính thức thôi làm đại sứ Mỹ tại LHQ vào cuối năm nay. Phát biểu với báo giới về thời gian làm thống đốc bang Nam Carolina và tham gia chính phủ Mỹ, bà Haley nhấn mạnh: “Đã 8 năm trải qua các thời kỳ căng thẳng. Và tôi là người tin vào các giới hạn nhiệm kỳ. Tôi chưa quyết định gì về việc tôi sẽ đi đâu”.

Trong dư luận hiện bắt đầu râm ran các đồn thổi về lí do bà Haley từ chức, trong đó 3 giả thuyết dưới đây gây chú ý nhất:

Ông Trump sủng ái bộ đôi Bolton và Pompeo

Chuyện Cố vấn an ninh quốc gia Bolton và Ngoại trưởng Pompeo là những người theo đuổi chính sách ngoại giao “diều hâu” không phải là điều bí mật. Mặc dù công khai tỏ ra cứng rắn bên trong LHQ và chính quyền Trump, nhưng bà Haley được đánh giá là có tiếng nói ôn hòa hơn.

Dẫu là một ngôi sao của chính quyền Tổng thống Trump trong năm đầu tiên ở , bà Haley đã nhiều lần xung đột với ông về các vấn đề khác nhau, chẳng hạn như Nga. Trong một lần xuất hiện trên truyền hình hồi tháng Tư, bà Haley tuyên bố Mỹ sẽ áp các lệnh cấm vận mới chống Nga. Song, ngay sau đó, ông Trump lại quả quyết chẳng có biện pháp trừng phạt nào như vậy được áp dụng. Nhà Trắng đổ lỗi “sự hiểu lầm” đó cho đại sứ Mỹ tại LHQ. Bà Haley vẫn khăng khăng bản thân đã “không nhầm lẫn”.

Với việc ông Bolton và ông Pompeo đang là những nhân vật được sủng ái mới trong nội các của ông Trump, bà Haley có thể cảm thấy bị ra rìa và quyết định từ nhiệm trước khi bị đẩy đến chân tường.

Bà Haley từng công khai bất đồng với Tổng thống Trump về chuyện trừng phạt Nga. Ảnh: Politico

Bà Haley cần kiếm tiền

Bà Haley đã trải qua một thời gian dài phục vụ trong các cơ quan công quyền. Trước khi được bầu làm thống đốc Nam Carolina năm 2010, bà đã có 6 năm làm hạ nghị sĩ. Đây không phải là những nghề đem lại thu nhập béo bở.

Năm 2015, thời điểm trước khi bà Haley được chọn tham gia chính quyền Tổng thống Trump, bà cùng chồng khai báo thu nhập hàng năm chỉ hơn 170.000USD. Năm 2014, con số đó là gần 190.000USD. Trong khi năm 2013, tổng thu nhập của vợ chồng bà cao hơn, đạt 270.000USD.

Theo các bản kê khai tài chính năm 2018, bà Haley đang có những khoản nợ lớn chưa thanh toán, kể cả các khoản nợ thẻ tín dụng gần 25.000 – 65.000USD, một khoản thế chấp hơn 1 triệu USD và một khoản tín dụng khác trong khoảng 250.000 – 500.000USD.

Với một con đang học đại học và một người con khác cũng sắp vào đại học trong vài năm nữa, bà Haley có thể cảm thấy mức lương lên tới 7 con số ở lĩnh vực tư nhân nào đó hấp dẫn hơn chiếc ghế đại sứ Mỹ tại LHQ.

Bà Haley muốn chạy đua vào Nhà Trắng

Hiện không có nhiều người tin bà Haley đang dòm ngó đến vị trí lãnh đạo Nhà Trắng. Biết rõ việc mình từ chức sẽ làm dấy lên những đồn đoán về khả năng sẽ cạnh tranh với ông Trump vào năm 2020, bà Haley đã bác bỏ khả năng này trong các phát biểu của mình ngày 9/10. Bà nói rõ sẽ vận động ủng hộ ông Trump trong 2 năm nữa.

Thực tế, bà Haley rất khôn ngoan khi không chọn đối đầu với ông Trump vào năm 2020. Mặc dù tỉ lệ tín nhiệm dành cho ông hiện không mấy khả quan, nhưng ông vẫn là một trong số các tổng thống Cộng hòa được ưa thích nhất đối với các cử tri trong đảng. Khó có ai có thể đánh bại được ông trong 2 năm tới.

Tuy nhiên, việc bà Haley không ra tranh cử năm 2020 không đồng nghĩa với việc bà sẽ không bao giờ chạy đua vào Nhà Trắng. Dù ông Trump thắng hay thua trong năm 2020, việc đảng Cộng hòa chọn ra một ứng cử viên tổng thống mới là điều tất yếu. Và nếu nước Mỹ lúc đó cần một lãnh đạo duy trì quan hệ tốt đẹp với ông Trump nhưng không hoàn toàn có đường lối chính trị giống hệt cựu tổng thống, cơ hội cho bà Haley biết đâu sẽ vô cùng rộng mở.

Nguồn: vietnamnet.vn