Vì sao nhiều người khủng hoảng khi nghỉ hưu?

Chúng ta xây dựng kịch bản cho cuộc đời nhưng thiếu phần kết, đó là xác định mình là ai, làm gì khi nghỉ hưu.

06:29 27/06/2023

Có một kịch bản cuộc sống mà hầu hết chúng ta đã tiếp thu là nhìn cuộc sống qua lăng kính của những người hùng, bởi con người luôn phản chiếu khát vọng của mình qua những câu chuyện biểu trưng cho mong muốn của họ.

Mô típ người anh hùng được xây dựng qua ba bước. Đầu tiên là lời kêu gọi phiêu lưu, thứ hai người anh hùng phải vượt qua thử thách tàn khốc và thứ ba là ngày khải hoàn. Nhưng cái kết sau khi khải hoàn trở về đang không có kịch bản.

Tương tự, nhiều người trong chúng ta từ chỗ xác định được mục đích sống, vượt lên chính mình để đạt mục đích đó và ngày đứng trên đỉnh cao vinh quang, nhưng cái kết sau đó là gì vẫn còn bỏ ngỏ.

Nhiều người có một cuộc đời thành công chia sẻ rằng nghỉ hưu rất khắc nghiệt. Họ không hạnh phúc, không mục đích và buồn chán. Họ tìm kiếm mục đích sống mới nhưng không chắc về điều gì nên một số đã đưa ra những lựa chọn tồi tệ. Nhiều người gặp cảnh hôn nhân đổ vỡ (các nhà khoa học xã hội gọi là "ly hôn hoa râm" đã tăng gấp đôi từ 1990 đến 2015) hoặc thực hiện một công việc kinh doanh ngốc nghếch. Một số người chia sẻ, từ khi nghỉ hưu họ không còn nhận ra mình nữa.

Mọi người hiếm khi thay đổi kịch bản câu chuyện cho cuộc đời mình. Thay vào đó, họ nổi cơn thịnh nộ, cố gắng đưa cuộc sống trở lại như trước và thường dẫn đến kết quả đáng buồn.

Học giả Joseph Campbell, tác giả của cuốn The Hero With a Thousand Faces (Những người hùng mang ngàn gương mặt), lưu ý rằng nhiều huyền thoại vĩ đại gặp bước ngoặt sau trận chiến, mà ông gọi đó là "sự vượt qua ngưỡng trở về". Kết thúc cuộc hành trình của người anh hùng là trở về nhà và chiến đấu với những con quỷ của chính mình. Chiến thắng trận chiến cuối cùng đó - trận chiến khó khăn nhất - mới là chiến thắng thực sự.

Hãy xem trường hợp của vua David trong kinh thánh Do Thái giáo. Ông giết con sư tử, đánh bại người khổng lồ Goliath, đánh bại các kẻ thù và thống nhất quốc gia. Từ cậu bé chăn cừu trở thành người cai trị tối cao, David đã hoàn thành hành trình của người anh hùng. Nhưng câu chuyện không dừng lại ở đó, vua David sau đó quanh quẩn trong cung với nhiều thời gian rảnh rỗi. Rồi ông bắt gặp người phụ nữ xinh đẹp Bathsheba đã có gia đình, ngoại tình với cô và khiến cô có thai. Ông giết chồng cô để che đậy hành vi của mình. ..

Người anh hùng khi đứng trên đỉnh cao danh vọng lại trở thành nạn nhân của dục vọng nhỏ nhen. Chủ nghĩa anh hùng sụp đổ không phải trên chiến trường, mà chính xác do "những điều tầm thường và thô tục của cuộc sống", theo cách nói của Campbell. David đã thất bại trong giai đoạn cuối cùng, khó khăn nhất của hành trình là làm chủ chính mình.

Ở quy mô nhỏ hơn, những người thành công đôi khi cư xử ít nhiều giống như David, làm tổn thương người khác và hủy hoại danh tiếng mà họ tạo dựng bằng cách chiều theo những phù phiếm, ham muốn và sự bất an của họ. Một vị CEO già, hiệu quả làm việc sa sút vẫn không từ bỏ quyền kiểm soát công ty, cho đến khi bị hội đồng quản trị hất cẳng. Một chính trị gia, thay vì đào tạo người kế vị, lại tranh cử lần cuối ở độ tuổi 80 và thất bại nặng nề. Hoặc như tác giả nổi tiếng Arthur Brooks, Mỹ chia sẻ về cha vợ mình, một người kinh doanh cả đời thành công, nhưng cuối đời lại đặt cược tất cả tiết kiệm của mình vào một công ty đầu tư trực tuyến ma, để rồi trắng tay.

Chúng ta, đầu tiên hãy có một ước mơ và thực hiện. Thứ hai hãy nhớ để đạt được mục tiêu bạn phải hy sinh, đau khổ. Thứ ba, nếu bạn đạt được mục tiêu, hãy thưởng thức chiến thắng của mình. Nhưng đừng quên phần thứ tư là khi mọi thứ tưởng như đã viên mãn.

Trừ khi bạn kiên trì trong thời kỳ đỉnh cao của cuộc đời, nếu không những thành tích, tiếng tăm sẽ phai nhạt, các kỹ năng sẽ suy giảm và các vấn đề trong cuộc sống sẽ ập đến. Nếu bạn cố gắng bám lấy vinh quang, hoặc đả kích khi nó lụi tàn, sẽ chỉ làm lãng phí công sức trước nay và tự đưa mình vào một cái kết không mấy tốt đẹp.

Nếu bạn vẫn đang ở giữa cuộc hành trình của người anh hùng, nên lập kế hoạch cụ thể ngay bây giờ để thể hiện sức mạnh và bản lĩnh thực sự trong giai đoạn cuối. Phần kết này sẽ hoàn hảo nhất khi bạn phục vụ người khác, yêu thương gia đình, đồng thời là tấm gương sáng cho những người vẫn đang ở trong 3 giai đoạn đầu.

Hạnh phúc khi nghỉ hưu phụ thuộc vào chính bạn từ hiện tại.

Bảo Nhiên (Theo Atlantic)