Du lịch sinh con ở Canada: Hợp pháp, nhưng bị xem là “trái đạo lý và bất lương”

Melody Bai tới Vancouver từ Trung Quốc khi thai kỳ đã vào giai đoạn cuối với một mục tiêu duy nhất: sinh con để con có quốc tịch Canada.

11:30 23/01/2019

Chờ đón cô là cả một hệ sinh thái công phu phục vụ cho những phụ nữ có thai từ Trung Quốc sang, trong đó có một “nhà dưỡng con” rộng rãi mà cô lưu trú trong bốn tháng, do một quản gia nói tiếng Quan thoại trông nom.

Những người chăm sóc làm mát-xa ngực miễn phí để dễ có sữa, đưa đi thương xá, dạy cách sinh con với những phụ nữ Trung Quốc khác sắp làm mẹ và tổ chức những buổi dã ngoại thưởng trà.

“Đó là đầu tư cho học vấn của con tôi,” cô Bai, một tiếp viên hàng không 28 tuổi, nói qua điện thoại từ Thượng Hải, mấy tháng sau khi trở về Trung Quốc với đứa con mới sinh và tấm hộ chiếu trong tay. “Chúng tôi chọn Canada vì môi trường tự nhiên và xã hội tốt hơn của nước này.”

Cô Bai là một ví dụ của hiện tượng đang ngày càng phổ biến ở Canada được gọi là du lịch sinh con (birth tourism). Vấn đề này không chỉ gây phản đối chính trị mà còn khiến nhiều người tự giao cho mình vai trò giữ gìn trị an, quyết tâm ngăn chặn nó.

Mà du lịch sinh con hoàn toàn hợp pháp.Theo nguyên tắc jus soli (tiếng La tinh: quyền của đất), người sinh ra ở Canada tự động có quốc tịch. Nhưng khi ngày càng có nhiều phụ nữ có thai tới Canada để sinh con, nhiều người Canada đang phản đối là những phụ nữ đó đang lợi dụng luật lệ, thử thách những giới hạn của lòng khoan dung và làm giảm giá trị của khái niệm quốc tịch.

Ít nhất 30 nước khác, trong đó có Canada, Mexico và Brazil, cấp quốc tịch theo nơi sinh một cách tự động. Những nước khác như Vương quốc Anh và Úc đã siết chặt luật của mình với quy định bắt buộc ít nhất một người cha/mẹ phải là công dân hoặc thường trú nhân vào lúc đứa con ra đời.

Thể hiện ý định muốn đưa di trú thành một vấn đề trong cuộc bầu cử liên bang năm 2019 ở Canada, Đảng Bảo thủ, đảng đối lập chính thức tại Hạ viện, hồi mùa hè năm 2018 đã thông qua một kiến nghị không có tính ràng buộc pháp lý kêu gọi bãi bỏ quyền quốc tịch theo nơi sinh vô điều kiện.

Trong một báo cáo gần đây của Viện Nghiên cứu Chính sách Công, Andrew Griffith, một cựu vụ trưởng di trú thuộc Bộ Di trú, Tị nạn và Quốc tịch Canada, cho thấy rằng số trẻ em do những người không thường trú sinh ở Canada cao hơn ít nhất năm lần so với ước tính trước đây — gần 1500 tới 2000 ca mỗi năm.

Ông Griffith cho rằng Canada có ý định cấp quốc tịch theo nơi sinh cho những người muốn sinh sống và làm việc tại đất nước này. “Vì những người du lịch sinh con không có hoặc hiếm có mối gắn kết thực sự nào với Canada,” ông nói, “tập quán này đang thách thức cái giá trị fair play (chơi đẹp / công bằng) rất đặc thù Canada.”

Với số lượng ngày càng nhiều các siêu thị thực phẩm Trung Quốc, báo chí tiếng Hoa và đông đảo người chăm sóc nói tiếng Quan Thoại, Richmond đã trở thành căn cứ địa cho những du khác từ Trung Quốc sang sinh con.

Hiện có khoảng hai chục nhà dưỡng con đang hoạt động. Ghé thăm khoảng 15 địa chỉ như vậy, ta có thể thấy có chỗ hoạt động công khai, có chỗ hoạt động với giấy phép là hãng du lịch hoặc tự xưng là cho thuê nhà nghỉ du lịch. Có chỗ là nhà đơn lập. Có chỗ trong chung cư. Nhiều nơi được đặt chỗ thông qua các đại lý và người môi giới ở Trung Quốc.

Trong một lần ký giả ghé một chỗ như vậy, Nhà trọ Baoma, một ngôi nhà hiện đại đối diện một công viên, một phụ nữ có thai giai đoạn cuối thấp thoáng ở cửa sổ tầng hai. Một phụ nữ trẻ ra mở cửa xác nhận rằng nhà trọ này là một nhà dưỡng con trước khi một người khác giận dữ đóng sập cửa lại.

Một số cư dân Richmond nói rằng nạn du lịch sinh con đang phá hoại cơ cấu xã hội của thành phố này.

Kerry Starchuk, một người tự nhận là người mẹ toàn tâm nuôi dưỡng con cái và đã đi đầu trong thỉnh nguyện đơn mà dân biểu Peschisolido ủng gộ, đã ghi chép về những nhà dưỡng con trong khu của bà và chuyển các thông tin đó cho báo chí địa phương và giới chức thành phố.

Một buổi sáng gần đây, bà nhận được tin nhắn nặc danh trên Facebook báo rằng có tới 20 “du khách sinh con” đang có thai từ Trung Quốc đang được cho ở trong một cao ốc tân kỳ gần đó.

Vội vã chạy ra chiếc xe minivan của mình, bà lái tới một nhà đậu xe dưới một siêu thị gốc Hoa. Rồi bà vội chạy ra dò xét một tòa nhà kế bên, nhìn đầy nghi hoặc một phụ nữ Trung Quốc có thai đi ngang qua. Sau khi vào tòa nhà đó, bà Starchuk bị chặn đứng do cầu thang có khóa; bà ghi thêm cao ốc đó vào danh sách của mình cho dịp khác.

Bà Starchuk phàn nàn rằng các du khách sinh con đã chiếm mất chỗ của những người mẹ địa phương tại các khoa sản – nỗi lo ngại cũng được một số y tá địa phương bày tỏ – và hưởng các dịch vụ công mà không đóng thuế.

Bà cũng nói rằng những đứa trẻ gọi là “con cầu nối” (anchor baby) này có nguy cơ làm tăng gánh nặng cho Canada khi di cư và học hành ở đây, và bảo lãnh cha mẹ của mình để thành thường trú nhân.

Nhưng vấn đề du lịch sinh con ở Bệnh viện Richmond gần đây đã bị chú ý do một vụ gọi là “đứa trẻ triệu đô”.

Một người không thường trú, Yan Xia, sinh con ở đó, chịu tới 312,595 CAD về chi phí chăm sóc sinh sản và sơ sinh cho con mới sinh của mình vì các biến chứng, rồi bỏ trốn mà không thanh toán hóa đơn, theo một đơn kiện dân sự mà bệnh viện này nộp lên Tối cao Pháp viện British Columbia hồi tháng 4/2018, sáu năm sau khi cô Xia sinh con.

Cộng với lãi trong sáu năm, tổng số nợ của cô Xia lên tới khoảng 1.2 triệu CAD.

Nguồn: The New York Times, 31/12/2018.

Theo canadainfo.net