Làm thế nào để chọn ngành học phù hợp?

Để có được công việc vừa phù hợp với ưu điểm và sở thích của bản thân, lại vừa có nhiều cơ hội phát triển trong tương lai là điều ai cũng phấn đấu để đạt được. Trong đó, việc chọn đúng ngành học sẽ giúp giải quyết phân nửa bài toán khó này, nhưng đây là một quá trình lâu dài và có sự đầu tư ngay từ ban đầu.

06:22 15/05/2017

Nếu được tiếp cận với thông tin đầy đủ và chính xác từ sớm thì quá trình này sẽ dễ dàng hơn rất nhiều. Trong bài viết này, chị Phạm Tuyết Ngân, Thạc sĩ Kế toán tại đại học Minnesota, chia sẻ về quá trình đưa chị đến công việc mơ ước tại Bộ phận Chiến lược của Visa - một tập đoàn công nghệ thanh toán nổi tiếng trên thế giới.

Khi đưa ra quyết định lựa chọn ngành học và nghề nghiệp, bạn phải cân nhắc rất nhiều yếu tố, đam mê của mình ở đâu, cơ hội việc làm trong ngành này như thế nào và mức lương mình sẽ nhận được ra sao.

Khi đi du học, quyết định này lại càng khó khăn, vì chi phí cơ hội bỏ ra lớn hơn nhiều so với sinh viên trong nước. Nếu lỡ chọn phải ngành học mình không thích và muốn chuyển ngành, hay học văn bằng hai, chi phí không hề thấp. Chưa kể nếu muốn ở lại Mỹ xin việc sau khi tốt nghiệp, thì việc chọn đúng ngành học nằm trong dạng ưu tiên càng quan trọng.

Bất lợi chung lớn nhất cho học sinh Việt Nam là việc thiếu các trung tâm tư vấn, định hướng nghề nghiệp, đặc biệt cho học sinh cấp 3. Hầu hết các trung tâm hiện nay chỉ chú trọng vào việc luyện tiếng Anh, luyện thi các bài thi tiêu chuẩn như IELTS, TOEFL và SAT hay ACT, để các bạn học sinh có điểm cao, hồ sơ đẹp để đi du học. Hiếm có trung tâm nào tập trung vào tìm hiểu năng lực và sở thích của mỗi học sinh, phân tích xu hướng nghề nghiệp, kết nối học sinh với những người đi trước, và giúp các em xác định ngành học phù hợp với bản thân.

So với Việt Nam, học sinh cấp 3 tại Mỹ có lợi thế rất lớn, bởi các phòng đào tạo của trường rất chủ động giúp học sinh định hướng trường đại học, các ngành nghề triển vọng và phù hợp với thành tích cá nhân các em.

Ngoài ra, học sinh còn được tham gia các chương trình tham quan, trải nghiệm thực tế tại các công ty lớn để tìm hiểu sâu hơn về ngành nghề phù hợp. Những chương trình trải nghiệm như vậy, tuy thường chỉ kéo dài một vài ngày, nhưng khả năng tác động giúp định hướng tương lai của các bạn trẻ là rất cao. Bản thân tôi đã từng trải qua một chuyến đi thay-đổi-cuộc-đời như vậy. Và tôi thấy đây là một cách hiệu quả để giúp bạn hình thành định hướng từ sớm cho bản thân và chọn được ngành học phù hợp.

Trong thời gian học cao học, tôi được tham gia chương trình “Trải nghiệm San Francisco" trong hai ngày. Đó là một cơ hội độc đáo cho phép sinh viên được tới thăm quan và giao lưu với nhân viện tại những công ty hàng đầu và những cái tên lớn tại Thung lũng Silicon, mái nhà cho những tập đoàn công nghệ và công ty khởi nghiệp lớn như Google, Facebook, Uber...

Chuyến đi này thực sự đã mở khoá vô vàn khả năng mới cho tôi. Do theo học các ngành khá truyền thống như Tài chính, Kinh tế và Kế toán, tôi chẳng bao giờ cân nhắc Thung lũng Silicon như một đích đến của mình. Tôi đã luôn nghĩ nơi đấy chỉ dành cho những thiên tài máy tính, nhưng thật bất ngờ là tại đây tôi đã gặp rất nhiều người học chuyên ngành Tiếng anh, Báo chí, hay Tâm lý học - những chuyên ngành tôi từng không thấy liên quan tới Thung lũng Silicon.

Không chỉ tôi, mà cả những sinh viên quốc tế khác trong cùng chuyến đi cũng cảm thấy bất ngờ và được truyền lửa. Nhìn thấy những người thật, việc thật, cho chúng tôi cái nhìn rõ hơn những khả năng cho bản thân mình, và là động lực để phấn đấu miệt mài hơn nữa. Ngoài ra, những mối quan hệ mới ở Thung lũng Silicon còn giúp chúng tôi định hình con đường của mình dễ dàng hơn.

Ba tháng sau chuyến đi, tôi nhận được một công việc tuyệt vời tại một công ty có tiếng mà tôi từng nghĩ với ngành học của mình thì chẳng bao giờ có thể vào đây được (vị trí hoạch định chiến lược doanh nghiệp tại tập đoàn công nghệ thanh toán toàn cầu VISA).

Tôi ước mình có thể tham gia chuyến đi này sớm hơn - cấp hai, cấp ba, hoặc đại học? Điều này có thể đã tác động mạnh mẽ tới mọi quyết định của tôi về việc chọn trường, chọn ngành, chọn sự nghiệp và tiết kiệm cho tôi một khoản thời gian và công sức kha khá khi còn khá mờ mịt về phương hướng. Tôi cảm thấy mình đã phí rất nhiều thời gian tự tìm hiểu mọi thứ qua Internet trong suốt quá trình nộp hồ sơ vào đại học và tìm kiếm công việc. Tôi gần như không có bất kì sự định hướng nào (vì tất nhiên bố mẹ tôi không được cập nhật về việc xã hội Mỹ hoạt động thế nào và thị trường việc làm ở đó ra sao) và biết rất ít về những kĩ năng, kiến thức cần có cũng như vấn đề visa cho sinh viên quốc tế, v.v… Những quyết định của tôi không phải tối ưu cho bản thân.

Đó là lí do tại sao khi trở về Việt Nam vào tháng 7 vừa rồi, tôi quyết định tổ chức chương trình du học hè Trải nghiệm thung lũng Silicon (Silicon Valley Immersion Trip - SVIT).

SVIT là chương trình du học hè trải nghiệm đầu tiên và duy nhất của Việt Nam tạo điều kiện cho các bạn học sinh có cơ hội tiếp xúc, trải nghiệm môi trường sinh sống, học tập, và làm việc tại Thung lũng Silicon - trung tâm của công nghệ, khởi nghiệp, và sự đổi mới sáng tạo. Việc giao lưu, tương tác, học hỏi từ chính những người thành công trong khu vực sẽ giúp các con được truyền lửa, được hình thành ý tưởng rõ ràng hơn trong quá trình đi tìm định hướng tương lai và trả lời những câu hỏi như chọn trường nào, chọn ngành học nào, theo đuổi nghề nào, theo đuổi như thế nào.

Trong chuyến đi này, các bạn sẽ được:

• Học tập trong một trại hè công nghệ số 1 tại Mỹ với những khóa học cực chất hợp xu thế thời đại

• Học tập trong khuôn viên của trường đại học Stanford - (ĐH đứng thứ 3 trên nước Mỹ, ngang hàng những đại học nổi tiếng như Harvard, Princeton)

• Thăm quan và giao lưu với học sinh tại các trường đại học lân cận nổi tiếng như UC Berkeley, University of San Francisco, San Jose State University, v.v…

• Thăm quan các công ty công nghệ, khởi nghiệp, vườn ươm ý tưởng như Google, Facebook, Uber, v.v.. Trò chuyện với nhân viên trong những tập đoàn hàng đầu này để hiểu hơn xu thế vận động của xã hội hiện đại, của thị trường lao động, và có cái nhìn thực tế về quá trình học tập chuẩn bị để có thể làm việc tại những công ty, tập đoàn, tổ chức hàng đầu thế giới như vậy

• Kết nối nghề nghiệp với những người Việt đang học tập và làm việc trong khu vực qua các sự kiện giao lưu (networking )

• Tham gia workshop hướng dẫn nộp hồ sơ đại học Mỹ và tư vấn lên kế hoạch nghề nghiệp

  Thăm quan khu vực Vịnh San Francisco (Bay Area)

Được nhìn thấy và đắm mình trong trung tâm toàn cầu của sự đổi mới và tinh thần khởi nghiệp này, tôi mong các bạn trẻ sẽ có thể tìm thấy cảm hứng để dám ước mơ, dám khát vọng, và ý tưởng rõ rệt hơn trong việc hiện thực hóa những ước mơ khát vọng của mình như thế nào.