Ông Trump “đóng” chương trình nhập cư Daca

Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vừa ra quyết định đóng Daca (Deferred Action of Childhood Arrivals), một chương trình bảo hộ dân nhập cư trái phép khi còn nhỏ. Trong khi đó, một thẩm phán liên bang tại Hoa Kỳ đã ra lệnh ngưng hiệu lực của luật nhập cư mới của Texas đối với các "thành phố trú ẩn", chỉ hai ngày trước khi luật này chính thức được áp dụng.

01:14 25/09/2017

Ông Trump vừa có một động thái gây tranh cãi sau khi ra quyết định đóng Daca, một chương trình bảo hộ dân nhập cư trái phép khi còn nhỏ. Một số cuộc biểu tình phản đối đã xảy ra tại bang California.

Tổng thống Trump đóng chương trình bảo hộ nhập cư Daca

Chương trình Quyết Định Hoãn dành cho Trẻ em vào Hoa Kỳ (Daca) đã bị hủy bỏ hôm 5/9, trong một động thái có thể ảnh hưởng đến khoảng 800.000 người. Theo Viện Chính sách Nhập cư ở Washington, DC, năm 2016, có khoảng 11.000 người Việt có đủ điều kiện đăng ký vào chương trình Daca. Tuy nhiên, không có số liệu tỷ lệ người Việt nộp đơn vào chương trình này.

Vì trên tổng thể, số lượng người Việt đủ điều kiện cho Daca chỉ chiếm khoảng 1%. Hiện vẫn không rõ có bao nhiêu người Việt tại Hoa Kỳ thực sự bị ảnh hưởng. Những đương đơn bảo hộ dưới Daca hay còn gọi là “Dreamers”, chủ yếu là người Mỹ Latinh, đã có thể xin giấy phép làm việc và học tập theo chính sách Daca mà Cựu Tổng thống Barack Obama đưa ra cách đây 5 năm.

Ông Obama đã lên tiếng chỉ trích chính phủ Trump và nói quyết định này “tàn nhẫn” và “sai lầm”.

Từ tháng 6/2012, Bộ trưởng An ninh Nội địa Hoa Kỳ thông báo những cá nhân nhất định đã nhập cư Hoa Kỳ khi còn bé và đáp ứng một số tiêu chuẩn có thể làm đơn xin vào chương trình Daca.

Hầu hết những người nộp đơn đăng ký Daca phải là những người đến Hoa Kỳ trước 16 tuổi, đã nhập cư vào Hoa Kỳ một cách không hợp pháp, dưới 31 tuổi vào ngày 15/6/2012, và cư trú tại Hoa Kỳ liên tục từ ngày 15/6 đến hiện tại, cùng một số điều kiện khác.

Sau quyết định ngừng chương trình Daca của Tổng thống Trump, các đương đơn mới sẽ không được tiếp nhận kể từ 5/9/2017, Bộ trưởng An ninh Nội địa, bà Elaine Duke, cho biết.

Những người hiện tại có giấy phép làm việc từ Daca sẽ có thể giữ giấy phép cho đến khi hết hạn trong khi những người có giấy phép hết hạn trong vòng chưa đầy sáu tháng có thể gia hạn trước ngày 1/10 để gia hạn cho hai năm tới.

Trên Twitter, Tổng thống Donald Trump viết, “Quốc hội hiện nay có 6 tháng để hợp pháp hóa Daca. Nếu họ không thể, tôi sẽ xem xét lại vấn đề này!”.

Theo các chuyên gia, dự luật mới nhằm buộc cơ quan thực thi pháp luật địa phương phải tuân thủ yêu cầu của các nhân viên di trú trong việc giữ các đối tượng nhập cư trái phép để trục xuất. Đó là ý tưởng của ông Donald Trump bày tỏ trong các chiến dịch vận động tranh cử của ông vào năm ngoái. Và khi đã thực sự làm chủ nhân Nhà Trắng, vẫn giữ ý tưởng này. “Các thành phố trú ẩn” rơi vào tầm ngắm của ông Trump trong một văn bản được đưa ra ngay trong tuần đầu nhậm chức Tổng thống.

Điều luật của Texas đáng lẽ sẽ có hiệu lực từ thứ Sáu 1/9/2017

Theo các chuyên gia, dự luật mới nhằm buộc cơ quan thực thi pháp luật địa phương phải tuân thủ yêu cầu của các nhân viên di trú trong việc giữ các đối tượng nhập cư trái phép để trục xuất. “Các thành phố trú ẩn” rơi vào tầm ngắm của ông Trump trong một văn bản được đưa ra ngay trong tuần đầu nhậm chức Tổng thống.

Nhưng hôm thứ Tư, một thẩm phán liên bang ra phán quyết rằng luật mới khó có thể vượt qua những sát hạch về tính hợp hiến, và đã chặn hiệu lực thi hành một số nội dung chủ chốt trong đó, phần được có tên gọi là SB4.

Trong quyết định dài 94 trang, Thẩm phán quận Orlando Garcia nói: “Có rất nhiều bằng chứng từ các viên chức địa phương, bao gồm cơ quan pháp luật địa phương, cho rằng SB4 sẽ làm giảm niềm tin của công chúng và làm giảm an toàn của các cộng đồng người dân địa phương. Cũng có những bằng chứng cho thấy các địa phương sẽ phải gánh chịu hậu quả tiêu cực về kinh tế, và điều này sẽ gây hại cho bang Texas”.

Ông nói tòa án không thể “đoán ý của cơ quan lập pháp” và tiểu bang Texas cũng không thể làm trái với hiến pháp. Thống đốc Texas Greg Abbott nói quyết định này làm “các cộng đồng tại Texas trở nên kém an toàn”. Tuy nhiên, theo thẩm phán Garcia, nó làm lóe lên hy vọng đối với những người nhập cư Hoa Kỳ đã, đang và sẽ tiến hành làm hồ sơ

Theo dư luận, vì phán quyết của thẩm phán Garcia chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến một số quy chế về người nhập cư Hoa Kỳ (người nhập cư sẽ được lợi, nhưng đụng chạm đến sắc lệnh mà ông Trump đã ký) có liên quan đến một số quyết định mới của Tổng thống Trump về nhập cư Hoa Kỳ nên trong tương lai sẽ bùng nổ tranh cãi. Ngày 7/9, chính quyền 15 bang: New York, Massachusetts, Washington, Connecticut, Delaware, Hawaii, Illinois, Iowa, New Mexico, Bắc Carolina, Oregon, Pennsylvania, Vermont, Rhode Island và Virginia đã đệ đơn kiện chính quyền Tổng Thống Trump về việc hủy bỏ chương trình Daca.

Dự luật nhập cư RAISE của Hoa Kỳ sẽ “siết chặt hơn”?

Thẩm phán quận Orlando Garcia nói ông sẽ ngay lập tức khiếu nại quyết định này và tin rằng luật mới sẽ vẫn được thông qua. Sắc lệnh hành pháp của ông Trump được đưa ra vào tháng 1 bao gồm nhiều vấn đề về nhập cư, nhưng cụ thể nhắm tới khoảng 400 khu vực chính sách bảo vệ người nhập cư không giấy tờ - được gọi dưới tên “các thành phố trú ẩn”.

Sắc lệnh của Tổng thống cho phép chính quyền liên bang giữ lại ngân khoản của các thành phố có những chính sách đó, đồng thời, giới tư pháp cũng có quyền có ý kiến về “kẽ hở” của luật nhập cư cũ vốn đã hỗ trợ nhiều người nước ngoài nhập cư Hoa Kỳ, kể cả những tín đồ Hồi giáo ở Trung Đông và khắp nơi trên thế giới..

Dự luật của Texas được Quốc hội tiểu bang thông qua đầu năm nay, và nếu được áp dụng thì sẽ là luật đầu tiên trong vấn đề này kể từ khi ông Trump ký sắc lệnh hành pháp. Và dự luật mà thẩm phán Garcia phản bác, sẽ siết chặt hơn trong một số lĩnh vực đối với những người muốn nhập cư Hoa Kỳ hiện tại và trong tương lai.